άνεμος

Νέα ελληνικά (el)

επεξεργασία

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	άνεμος	οι	άνεμοι
γενική	του	ανέμου & άνεμου	των	ανέμων
αιτιατική	τον	άνεμο	τους	ανέμους
κλητική		άνεμε		άνεμοι
Κατηγορία όπως «όροφος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

επεξεργασία

άνεμος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ἄνεμος

ανεμολόγιο

Προφορά

επεξεργασία

ΔΦΑ : /ˈa.ne.mos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : ά‐νε‐μος

Ουσιαστικό

επεξεργασία

άνεμος αρσενικό

(μετεωρολογία) κίνηση του ατμοσφαιρικού αέρα. Χαρακτηρίζεται από κάποια δύναμη και κάποια κατεύθυνση
Ο απηλιώτης (λεβάντες) είναι ανατολικός άνεμος, ενώ ο ζέφυρος (πουνέντες) δυτικός.

※ Άνεμος βιαστικός φύσηξε προς τα εμπρός
θέλω να τρέξω να φύγω να πάω στ' ανοιχτά
θέλω να αγγίξω τον ήλιο πριν σβήσω στη σκιά
Άνεμος βιαστικός μου ψιθύρισε «μείνε εδώ»
θέλω το πόνο στα μάτια, τη σκόνη τη φωτιά
θέλω να αντέξω ακόμη μια ανάσα στα βαθιά.
Απόσπασμα στίχων από το τραγούδι Άνεμος, (2019) Κατερίνα Ντούσκα & Leon of Athens, στίχοι: Κατερίνα Ντούσκα, Leon of Athens, μουσική: Κατερίνα Ντούσκα, Leon of Athens, David Sneddon, almbum: ANEMOS.
(μεταφορικά) μία κίνηση, ένα ρεύμα από κάτι (συνήθως με ανανεωτικό χαρακτήρα)
Πνέει άνεμος αλλαγής στην πολιτική.

Συνώνυμα

επεξεργασία

αέρας

Εκφράσεις

επεξεργασία

ΕΚΚΡΕΜΟΤΗΤΑ να λημματοποιηθούν

άνεμος που δεν μποδίζει, άφησέ τον κι ας βουίζει μη σε ανησυχεί ό,τι δεν μπορεί να σε βλάψει.
λόγια του ανέμου, έκαμε τον άνεμο κουβάρι: ασχολία άσκοπη, χωρίς αποτέλεσμα.
με το πρώτο φύσημα του ανέμου
όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες : όποιος προκαλεί αναταραχές, υφίσταται χειρότερες συνέπειες.
όπου φυσάει ο άνεμος: όφα, χαρακτηρισμός ατόμου καιροσκόπου, που αλλάζει στάση, απόψεις και θέσεις ανάλογα με τα συμφέροντα ή με την επικρατέστερη άποψη
πάει στον άνεμο και στην κακή του ώρα : ευφημ., αντί της λέξης «διάβολος».

Συγγενικά

επεξεργασία

ετυμολογικό πεδίο
ανεμ-

Δε σχετίζεται ετυμολογικά η ανεμώνα/ανεμώνη

ανεμο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα ανεμο- στο Βικιλεξικό

όπως ενδεικτικά

Δείτε επίσης

επεξεργασία

άνεμος στη Βικιπαίδεια

βοριάς και τραμουντάνα: βόρειος
γραίγος: βορειοανατολικός
γρεγολεβάντες ή γραιγολεβάντες: μεταξύ βορειοανατολικού και ανατολικού
λεβάντες και απηλιώτης: ανατολικός
ευραπηλιώτης και σιροκολεβάντες: μεταξύ ανατολικού και νοτιοανατολικού
σιρόκος: νοτιοανατολικός
νοτιάς και όστρια: νότιος
γαρμπής και λίβας: νοτιοδυτικός
πουνέντες και ζέφυρος: δυτικός
μαΐστρος και σκίρων: βορειοδυτικός
μαϊστροτραμουντάνα: μεταξύ βόρειου και βορειοδυτικού

Μεταφράσεις

επεξεργασία

άνεμος

αγγλικά : wind ^(en)
αγγλοσαξονικά : wind ^(ang)
αλβανικά : erë ^(sq), frymë ^(sq)
αρχαία εβραϊκά : רוח αρσενικό ή θηλυκό
αφρικάανς : wind ^(af)
βουλγαρικά : вятър ^(bg)
ιρλανδικά γαελικά : gaoth ^(ga)
σκωτικά γαελικά : gaoth ^(gd)
γαλλικά : vent ^(fr)
γερμανικά : Wind ^(de)
δανικά : vind ^(da)
εβραϊκά : רוח ^(he) (rúakh)
εσθονικά : tuul ^(et)
εσπεράντο : vento ^(eo)
ζουλού : umoya ^(zu)
ιαπωνικά : 風 ^(ja) (kaze)
ινδονησιακά : angin ^(id)
ισλανδικά : veður ^(is), vindur ^(is)
ισπανικά : viento ^(es)
ιταλικά : vento ^(it)
καταλανικά : vent ^(ca)
κινεζικά : 风 ^(zh)
κορεατικά : 바람 ^(ko) (baram)
κουρδικά : ba ^(ku)
κροατικά : vjetar ^(hr)
λατινικά : anima ^(la), ventus ^(la)
μάγια του Γιουκατάν : iik’
μαλαϊκά : angin ^(ms)
νορβηγικά : vind ^(no)
ολλανδικά : wind ^(nl)
ουγγρικά : szél ^(hu)
ουκρανικά : вітер ^(uk)
παπιαμέντο : biento, bientu
περσικά : باد ^(fa)
πολωνικά : wiatr ^(pl)
πορτογαλικά : vento ^(pt), sopro ^(pt)
ρουμανικά : vînt ^(ro)
ρωσικά : ветер ^(ru)
σράναν : winti
σουηδικά : vind ^(sv)
σουαχίλι : upepo ^(sw)
τσεχικά : vítr ^(cs)
τουρκικά : rüzgâr ^(tr)
φεροϊκά : vindur ^(fo)
φιλιππινέζικα : hángin ^(tl)
φινλανδικά : tuuli ^(fi)
δυτικά φριζικά : wyn ^(fy)

Πηγές

επεξεργασία

άνεμος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
άνεμος - Γεωργακάς, Δημήτριος. A Modern Greek-English Dictionary [Ελληνοαγγλικό λεξικό] (μόνο το γράμμα α) - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=άνεμος&oldid=7126611"