αδελφός
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασία ετυμολογικό πεδίο
αδελφ-
αδελφ-
↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
---|---|---|---|---|
ονομαστική | ο | αδελφός | οι | αδελφοί |
γενική | του | αδελφού | των | αδελφών |
αιτιατική | τον | αδελφό | τους | αδελφούς |
κλητική | αδελφέ | αδελφοί | ||
Κατηγορία όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά |
Ετυμολογία
επεξεργασία- αδελφός < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ἀδελφός < ἀ- (αθροιστικό) + *δέλφος / δελφύς (μήτρα). Συγκρίνετε με το αδερφός.
- για το επίθετο, με σημασία «με κοινά χαρακτηριστικά» < σημασιολογικό δάνειο από τη γερμανική Schwester- ως πρώτο συνθετικό ή από τη γαλλική soeur ως δεύτερο συνθετικό [1]
Προφορά
επεξεργασία- ΔΦΑ : /a.ðelˈfos/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : α‐δελ‐φός
Ουσιαστικό
επεξεργασίααδελφός αρσενικό (θηλυκό αδελφή)
- (οικογένεια) το αρσενικό πρόσωπο, με το οποίο κάποιος έχει κοινούς και τους δύο ή μόνο τον ένα γονέα
- ⮡ ο μεγάλος μου αδελφός, ετεροθαλείς αδελφοί
- ο άνθρωπος με τον οποίο κάποιος συνδέεται με δεσμούς αλληλεγγύης και στενής φιλίας
- ⮡ Mου έχει σταθεί περισσότερο κι από αδελφός.
- (προσφώνηση) συνοδευτικό του ονόματος μοναχού
Άλλες μορφές
επεξεργασίαΥπώνυμα
επεξεργασία- αμφιθαλής αδελφός
- ετεροθαλής αδελφός
Πολυλεκτικοί όροι
επεξεργασίαΕκφράσεις
επεξεργασίαΔείτε επίσης
επεξεργασία- αρχαία ελληνικά:
- ἀδελφός (ομομήτριος αδελφός)
- φράτηρ, κασίγνητος (ομοπάτριος αδελφός)
Μεταφράσεις
επεξεργασία αδελφός
|
Επίθετο
επεξεργασία↓ πτώσεις | ενικός | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
ονομαστική | ο | αδελφός | η | αδελφή | το | αδελφό |
γενική | του | αδελφού | της | αδελφής | του | αδελφού |
αιτιατική | τον | αδελφό | την | αδελφή | το | αδελφό |
κλητική | αδελφέ | αδελφή | αδελφό | |||
↓ πτώσεις | πληθυντικός | |||||
γένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
ονομαστική | οι | αδελφοί | οι | αδελφές | τα | αδελφά |
γενική | των | αδελφών | των | αδελφών | των | αδελφών |
αιτιατική | τους | αδελφούς | τις | αδελφές | τα | αδελφά |
κλητική | αδελφοί | αδελφές | αδελφά | |||
Κατηγορία όπως «καλός» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές |
αδελφός, -ή, -ό
- (για ανθρώπους) που έχουν κοινή καταγωγή, προέλευση ή κοινή ιδεολογία
- ⮡ αδελφοί λαοί
- ⮡ → δείτε την έκφραση αδελφή ψυχή
- που έχουν κοινά χαρακτηριστικά ή κοινή προέλευση
- ⮡ Οι επιχειρήσεις με κοινή μητρική εταιρία λέγονται αδελφές επιχειρήσεις.
- ⮡ τα αδελφά κόμματα
Άλλες μορφές
επεξεργασία- αδερφός, -ή, -ό
Αντώνυμα
επεξεργασίαΣυγγενικά
επεξεργασία ετυμολογικό πεδίο
αδελφ-, αδερφ-
αδελφ-, αδερφ-
θέμα με αδελφ- ή και λιγότερο επίσημο αδερφ-
- αδελφο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα αδελφο- στο Βικιλεξικό
- αδερφο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα αδερφο- στο Βικιλεξικό
και
- αδελφάκι / αδερφάκι
- αδελφάτο / αδερφάτο
- αδελφή / αδερφή
- αδέλφι / αδέρφι
- αδελφικά / αδερφικά (επίρρημα)
- αδελφικάτα / αδερφικάτα (επίρρημα)
- αδελφικός / αδερφικός
- αδελφικότητα / αδερφικότητα
- αδελφομεράδι / αδερφομεράδι
- αδερφομοίρι / αδερφομοίρι
- αδελφοποιτός / αδερφοποιτός
- αδελφοσύνη / αδερφοσύνη
- αδελφότητα
- αδελφούλα / αδερφούλα
- αδελφούλης / αδερφούλης
- αδελφοφάδα / αδερφοφάδα
- αδέλφωμα / αδέρφωμα
- αδελφωμένος / αδερφωμένος
- αδελφώνω, αδελφώνομαι / αδερφώνω, αδερφώνομαι
- αδέλφωση
- αδελφωτός
- ανάδελφος
- ανδραδέλφη
- ανδράδελφος
- αντραδέλφη / αντραδέρφη
- αντράδελφος / αντράδερφος
- αντισυναδελφικά (επίρρημα)
- αντισυναδελφικός
- αυτάδελφη
- αυταδέλφισσα
- αυτάδελφος
- αυταδελφός / αυταδερφός
- δευτεροξάδελφος
- γαλαδελφός / γαλαδερφός
- γυναικαδέλφη / γυναικαδέρφη
- γυναικαδέλφι / γυναικαδέρφια (πληθυντικός)
- γυναικάδελφος / γυναικάδερφος
- εξαδελφάκι / εξαδερφάκι
- εξαδέλφη / εξαδέρφη
- εξαδέλφια (ουδέτερο πληθυντικός)
- εξαδελφικός
- εξάδελφος / εξάδερφος
- εξαδελφοσύνη
- εξαδελφούλα / εξαδερφούλα
- εξαδελφούλης / εξαδερφούλης
- ζηλαδέλφια (ουδέτερο πληθυντικός) / ζηλαδέρφι
- ισάδελφος
- μητραδέλφη
- μητράδελφος
- μισαδελφία
- ξαδελφάκι / ξαδερφάκι
- ξαδέλφη / ξαδέρφη
- ξαδέλφι / ξαδέρφι
- ξαδελφοσύνη / ξαδερφοσύνη
- ξαδελφούλα / ξαδερφούλα
- ξαδελφούλης / ξαδερφούλης
- ξάδελφος / ξάδερφος
- οχαδελφισμός / οχαδερφισμός
- παράδελφος
- πατραδέλφη
- πατράδελφος
- πρωτεξαδέλφη / πρωτεξαδέρφη
- πρωτεξάδελφος / πρωτεξάδερφος
- πρωτοξαδέλφη / πρωτοξαδέρφη
- πρωτοξάδελφος / πρωτοξάδερφος
- σταυραδέλφι
- σταυραδελφός / σταυραδερφός - σταυράδερφος
- συναδελφικά / συναδερφικά (επίρρημα)
- συναδελφικός / συναδερφικός
- συναδελφικότητα / συναδερφικότητα
- συναδέλφισσα / συναδέρφισσα
- συναδελφωμένος
- συναδελφώνω, συναδελφώνομαι / συναδερφώνω, συναδερφώνομαι
- συνάδελφος / συνάδερφος
- συναδελφοσύνη / συναδερφοσύνη
- συναδελφότητα
- συναδέλφωση / συναδέρφωση
- τετράδελφος
- τριτεξαδέλφη
- τριτεξάδελφος
- τριτοξαδέλφη
- τριτοξάδελφος
- φιλαδελφία
- φιλάδελφος / φιλάδερφος
- ψευδαδελφός
θέμα μόνο με αδερφ-
- αδερφικάτος
- αδερφίστικος
- αδερφωμός
- αλλαδέρφι
- αλλαδερφός
- αναδέρφωτος
- αντραδέρφι
- αξαδερφάκι
- αξαδέρφη
- αξαδέρφι
- αξαδέρφισσα
- αξάδερφος
- αξαδερφοσύνη
- αδερφάρα
- αδερφίτσα
- αδερφωμένα (επίρρημα)
- αυταδερφή
- γαλαδερφή
- γαλατάδερφος
- καλαδέρφι
- καλαδερφός
- μηλαδέρφι
- μηλάδερφος, μηλαδερφός
- ξαδέρφισσα
- ξεναδερφή
- παραδερφή
- παραδερφός
- παραξάδερφος
- παναδερφοσύνη
- πρωτάδερφος
- πρωτοξαδέρφι
- πρωτοξαδέρφισσα
- σταυραδέρφι
- σταυράδερφος - σταυραδελφός
- τρισαδερφός
- φιλαδέρφι
- ψυχαδερφή
Αναφορές
επεξεργασία- ↑ αδελφός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
Πηγές
επεξεργασία- αδελφός, αδερφός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- αδελφός - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
- αδελφός, αδερφός - Γεωργακάς, Δημήτριος. A Modern Greek-English Dictionary [Ελληνοαγγλικό λεξικό] (μόνο το γράμμα α) - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- Όροι με αδελφ-, αδερφ- — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)