δίνω

Νέα ελληνικά (el)

Άλλες μορφές

• δίδω (λόγιο)
• δώνω (λαϊκότροπο)

Ετυμολογία

δίνω < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή δίδω με μεταπλασμό σε -νω < αρχαία ελληνική δίδωμι

Προφορά

ΔΦΑ : /ðiˈno/

τυπογραφικός συλλαβισμός : δί‐νω

Ρήμα

δίνω, πρτ.: έδινα, στ.μέλλ.: θα δώσω, αόρ.: έδωσα/(έδωκα), παθ.φωνή: δίνομαι, π.αόρ.: δόθηκα, μτχ.π.π.: δοσμένος

1. μεταβιβάζω την κυριότητα ή τη χρήση ενός πράγματος σε κάποιον άλλον (με ή χωρίς αντάλλαγμα, μόνιμα ή προσωρινά)

   ↪ δώσε μου λίγο το μολύβι σου

   ↪ δώστε μια ελεημοσύνη

   ↪ Θα δώσω το αυτοκίνητό μου στο γιο μου και θα αγοράσω καινούργιο.

   ≈ συνώνυμα: παραχωρώ, μεταβιβάζω, πουλώ, χαρίζω, δανείζω

   ↪ (μεταφορικά) δε δόθηκε καμία υπόσχεση

2. μεταβιβάζω ένα αντικείμενο που κρατώ σε κάποιον άλλον για να το κρατά αυτός

   ↪ δώσε μου τη μια βαλίτσα να σε βοηθήσω

3. προσφέρω

   ↪ ένα κοριτσάκι έδωσε στην καλεσμένη μια ανθοδέσμη

4. προσφέρω τον εαυτό μου (ιδίως ερωτικά)

   ↪ Η νεαρή ερωτευμένη κοπέλα δόθηκε στον εραστή της με πάθος.

5. παραχωρώ

   ↪ δίνω τη θέση μου στο λεωφορείο σε έναν ηλικιωμένο

6. κάνω την ενέργεια που δηλώνει το ουσιαστικό που ακολουθεί
   1. (για χειρονομίες)

      ↪ δίνω ένα φιλί (φιλώ)

   2. (για χτυπήματα) χτυπώ κάποιον με, καταφέρω

      ↪ δίνω γροθιά, μπουνιά, κλοτσιά, σφαλιάρα κλπ

Εκφράσεις

• δίνε του! φύγε!
• δίνω αέρα
• δίνω ένα μάθημα σε κάποιον: τιμωρώ παραδειγματικά κάποιον
• δίνω ένα χεράκι: βοηθώ κάποιον να τελειώσει μια εργασία
• δίνω ένα χέρι ξύλο: δέρνω
• δίνω εξετάσεις: εξετάζομαι
• δίνω μάθημα: εξετάζομαι σε κάποιο μάθημα
• δίνω το λόγο (της τιμής) μου: δεσμεύομαι ηθικά ότι θα κάνω αυτό που υποσχέθηκα
• δίνω το «παρών»: προσφέρομαι σε μια κοινή προσπάθεια
• δίνω υπόσχεση: υπόσχομαι
• μου τη δίνει: με εκνευρίζει
• τα δίνω όλα: προσφέρω τα πάντα, όλες μου τις δυνάμεις
• (να) του δίνω: φεύγω

Συγγενικές λέξεις

θέματα δο-, δω-, δα-

• δίδω Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -δίδω στο Βικιλεξικό
• δόση Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -δοση στο Βικιλεξικό, με -δοσία
• δοτήρας
• δότης Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -δότης στο Βικιλεξικό, με -δότρια, με -δότηση, με -δότημα, με -δοτώ, με -δοτικός
• δοτός
• δώρο & συγγενικά
• δάνειο & συγγενικά

Σύνθετα

σύνθετα του ρήματος και μορφές → δείτε και δίδω

• αναδίνω / αναδίδω, αναδίδομαι
• αναμεταδίνω / αναμεταδίδω, αναμεταδίδομαι
• ανεδίνω
• ανταποδίνω / ανταποδίδω, ανταδίδομαι
• αντιδίνω
• αποδίνω / αποδίδω, αποδίδομαι
• βαριαναδίνω
• γλυκοδίνω
• εκδίνω / εκδίδω, εκδίδομαι
• κακαποδίνω
• καλοδίνω
• καταδίνω, καταδίνομαι / καταδίδω, καταδίδομαι
• καταπροδίνω / καταπροδίδω, καταπροδίδομαι
• λογοδίνομαι
• ματαδίνω, ματαδίνομαι
• ξαναδίνω, ξαναδίνομαι
• ξεδίνω
• παιρνοδίνω
• παραδίνω, παραδίνομαι / παραδίδω, παραδίδομαι
• πολυδίνω, πολυδίνομαι
• προδίνω, προδίνομαι / προδίδω, προδίδομαι
• ψυχοπαραδίνω

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	δίνω	έδινα	θα δίνω	να δίνω		δίνοντας
β' ενικ.	δίνεις	έδινες	θα δίνεις	να δίνεις	δίνε
γ' ενικ.	δίνει	έδινε	θα δίνει	να δίνει
α' πληθ.	δίνουμε	δίναμε	θα δίνουμε	να δίνουμε
β' πληθ.	δίνετε	δίνατε	θα δίνετε	να δίνετε	δίνετε
γ' πληθ.	δίνουν(ε)	έδιναν δίναν(ε)	θα δίνουν(ε)	να δίνουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		έδωσα	θα δώσω	να δώσω		δώσει
β' ενικ.		έδωσες	θα δώσεις	να δώσεις	δώσε
γ' ενικ.		έδωσε	θα δώσει	να δώσει
α' πληθ.		δώσαμε	θα δώσουμε	να δώσουμε
β' πληθ.		δώσατε	θα δώσετε	να δώσετε	δώστε
γ' πληθ.		έδωσαν δώσαν(ε)	θα δώσουν(ε)	να δώσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω δώσει	είχα δώσει	θα έχω δώσει	να έχω δώσει
β' ενικ.	έχεις δώσει	είχες δώσει	θα έχεις δώσει	να έχεις δώσει	έχε δοσμένο
γ' ενικ.	έχει δώσει	είχε δώσει	θα έχει δώσει	να έχει δώσει
α' πληθ.	έχουμε δώσει	είχαμε δώσει	θα έχουμε δώσει	να έχουμε δώσει
β' πληθ.	έχετε δώσει	είχατε δώσει	θα έχετε δώσει	να έχετε δώσει	έχετε δοσμένο
γ' πληθ.	έχουν δώσει	είχαν δώσει	θα έχουν δώσει	να έχουν δώσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) δοσμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) δοσμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) δοσμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) δοσμένο

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	δίνομαι	δινόμουν(α)	θα δίνομαι	να δίνομαι
β' ενικ.	δίνεσαι	δινόσουν(α)	θα δίνεσαι	να δίνεσαι
γ' ενικ.	δίνεται	δινόταν(ε)	θα δίνεται	να δίνεται
α' πληθ.	δινόμαστε	δινόμαστε δινόμασταν	θα δινόμαστε	να δινόμαστε
β' πληθ.	δίνεστε	δινόσαστε δινόσασταν	θα δίνεστε	να δίνεστε	(δίνεστε)
γ' πληθ.	δίνονται	δίνονταν δινόντουσαν	θα δίνονται	να δίνονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		δόθηκα	θα δοθώ	να δοθώ		δοθεί
β' ενικ.		δόθηκες	θα δοθείς	να δοθείς	δώσου
γ' ενικ.		δόθηκε	θα δοθεί	να δοθεί
α' πληθ.		δοθήκαμε	θα δοθούμε	να δοθούμε
β' πληθ.		δοθήκατε	θα δοθείτε	να δοθείτε	δοθείτε
γ' πληθ.		δόθηκαν δοθήκαν(ε)	θα δοθούν(ε)	να δοθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω δοθεί	είχα δοθεί	θα έχω δοθεί	να έχω δοθεί		δοσμένος
β' ενικ.	έχεις δοθεί	είχες δοθεί	θα έχεις δοθεί	να έχεις δοθεί
γ' ενικ.	έχει δοθεί	είχε δοθεί	θα έχει δοθεί	να έχει δοθεί
α' πληθ.	έχουμε δοθεί	είχαμε δοθεί	θα έχουμε δοθεί	να έχουμε δοθεί
β' πληθ.	έχετε δοθεί	είχατε δοθεί	θα έχετε δοθεί	να έχετε δοθεί
γ' πληθ.	έχουν δοθεί	είχαν δοθεί	θα έχουν δοθεί	να έχουν δοθεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι δοσμένος - είμαστε, είστε, είναι δοσμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν δοσμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν δοσμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι δοσμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι δοσμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι δοσμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι δοσμένοι

Μεταφράσεις

    δίνω

αγγλικά : give (en) γαλλικά : donner (fr) γερμανικά : geben (de) εσπεράντο : dari (eo) ισπανικά : dar (es) ιταλικά : dare (it) καταλανικά : donar (ca) κάτω σαξονικά : geven (nds) λατινικά : do (la) ολλανδικά : geven (nl) ουαλικά : rhoddi (cy), rhoi (cy) ουκρανικά : давати (uk) ρωσικά : давать (ru) σουηδικά : ge (sv)