έχω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

έχω < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ἔχω

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈe.xo/

^ⓘ 

τυπογραφικός συλλαβισμός : έ‐χω

Ρήμα

έχω, πρτ.: είχα, χωρίς συνοπτικούς χρόνους ελλειπτικό ρήμα, βοηθητικό ρήμα χωρίς παθητική φωνή

1. κρατώ μαζί μου ή πάνω μου

   ⮡  Μήπως έχεις ένα στυλό;

2. κατέχω κάτι, είμαι ιδιοκτήτης

   ⮡  έχω αυτοκίνητο / σπίτι

3. διατηρώ συγγενική / φιλική / ερωτική σχέση

   ⮡  δεν έχει οικογένεια

4. αισθάνομαι / συμπεριφέρομαι θετικά ή αρνητικά

   ⮡  Τι έχεις και δε μας μιλάς;

   ⮡  Τις τελευταίες μέρες έχει πολλά νεύρα.

5. υποφέρω από κάτι

   ⮡  έχω πονοκέφαλο

   ⮡  έχει άσθμα

6. οφείλω, πρέπει να κάνω κάτι

   ⮡  Έχω δουλειά τώρα, δεν μπορώ.

7. (γραμματική) βοηθητικό ρήμα στους σύνθετους χρόνους

   ⮡  έχω διαβάσει (παρακείμενος)

   ⮡  είχες πει (υπερσυντέλικος)

   ⮡  θα έχει χιονίσει (συντελεσμένος μέλλοντας)

Εκφράσεις

• δεν έχει
• δεν το έχω για τίποτα να... / για πολύ να...
• έχει ο καιρός γυρίσματα
• έχει τον αβόλευτο
• έχω τα μάτια μου δεκατέσσερα
• έχω το νου μου
• τα έχω καλά / τα έχω άσχημα με κάποιον
• τα έχω χαμένα
• τον έχει σήκω σήκω, κάτσε κάτσε
• όπως έχει, όπως και να 'χει
• το 'χω
• έχει σώας τας φρένας
• τα έχω τετρακόσια
• τι έχουμε εδώ;

Συγγενικά

• -ούχος Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -ούχος στο Βικιλεξικό
• (Χρειάζεται επεξεργασία)

Σύνθετα

• ανάσχω
• αντέχω
• διακατέχω
• εμπεριέχω
• ενέχω
• εξέχω
• επέχω
• κατέχω
• μετέχω
• παρέχω
• περιέχω
• προεξέχω
• προσέχω
• συμμετέχω
• συνέχω
• υπερέχω
• υπέχω

Δείτε επίσης

• στα τσακώνικα: ένι έχου (έχω, κυριολεκτικά: είμαι ἔχων) → δείτε τον βασικό τύπο μετοχής έχου

Κλίση

πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω	είχα	θα έχω	να έχω		έχοντας
β' ενικ.	έχεις	είχες	θα έχεις	να έχεις	έχε
γ' ενικ.	έχει	είχε	θα έχει	να έχει
α' πληθ.	έχουμε	είχαμε	θα έχουμε	να έχουμε
β' πληθ.	έχετε	είχατε	θα έχετε	να έχετε	έχετε
γ' πληθ.	έχουν(ε)	είχαν είχαν(ε)	θα έχουν(ε)	να έχουν(ε)

Μεταφράσεις

    έχω

αγγλικά : have (en) αγγλοσαξονικά : habban (ang) αλβανικά : kam (sq) αραβικά : يملك (ar) αραγονικά : tener (an) Mapudungun : nien αρχαία ελληνικά : ἔχω αφρικάανς : aanhê (af), dra (af), hê (af) βενετικά : aver (vec), averghe (vec) γαλλικά : avoir (fr), posséder (fr) γερμανικά : haben (de) γκουαρανί : reko (gn) δανικά : have (da) εσπεράντο : havi (eo) ζουλού : qgoke (zu) ινδονησιακά : memiliki (id) ίντο : havar (io) ισλανδικά : hafa (is) ισπανικά : tener (es) ιταλικά : avere (it) καταλανικά : tenir (ca) κάτω σαξονικά : hebben (nds) κινεζικά : 有 (zh) (yǒu) κινιαρουάντα : fite (rw) κροατικά : imati (hr) λατινικά : habere (la) λουξεμβουργιανά : hun (lb) μαλαϊκά : ada (ms) ολλανδικά : hebben (nl) οσσετικά : дарын ουαλικά : cael (cy) ουκρανικά : мати (uk) παπιαμέντο : tin περσικά : داشتن (fa) πολωνικά : mieć (pl) πορτογαλικά : ter (pt) ρωσικά : есть (ru) (jest') σικελικά : aviri (scn) σλοβακικά : mať (sk) σλοβενικά : imeti (sl) σουηδικά : ha (sv) φεροϊκά : hava (fo) φριουλανικά : vê χίντι : इसी (hi)

    βοηθητικό ρήμα

αγγλικά : have (en) αγγλοσαξονικά : habban (ang) αρχαία ελληνικά : ∅ γαλλικά : avoir (fr), être (fr) γερμανικά : haben (de) ισπανικά : haber (es) ιταλικά : avere (it), essere (it) καταλανικά : haver (ca) πορτογαλικά : ter (pt)

Πηγές

• έχω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• έχω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)