δεσμός

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός		2ος πληθυντικός
	αρσενικό		αρσενικό		ουδέτερο
ονομαστική	ο	δεσμός	οι	δεσμοί	τα	δεσμά
γενική	του	δεσμού	των	δεσμών	των	δεσμών
αιτιατική	τον	δεσμό	τους	δεσμούς	τα	δεσμά
κλητική		δεσμέ		δεσμοί		δεσμά
Κατηγορία όπως «δεσμός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

δεσμός < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική δεσμός. Για την ερωτική σχέση και τον χημικό όρο, σημασιολογικό δάνειο από τη γαλλική lien και από την αγγλική bond

Προφορά

ΔΦΑ : /ðeˈzmos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : δε‐σμός

Ουσιαστικό

δεσμός αρσενικό (πληθυντικός: οι δεσμοί, με άλλη σημασία τα δεσμά)

1. οτιδήποτε συνδέει μεταξύ τους δύο άτομα ή σύνολα από συναισθηματική, κοινωνική, οικονομική κ.α. άποψη

   ↪ οι ακατάλυτοι δεσμοί φιλίας ανάμεσα στους δύο λαούς

2. η ερωτική σχέση

   ↪ η Μαρία έχει δεσμό με τον Ηλία εδώ και τρία χρόνια

3. το πρόσωπο με το οποίο κάποιος διατηρεί ερωτική σχέση

   ↪ Η Μαρία μετά από τρία χρόνια αποφάσισε να μας συστήσει το δεσμό της

4. (χημεία) η δύναμη που αλληλεπιδρά μεταξύ γειτονικών ατόμων και τα κάνει να σχηματίζουν μια χημική ένωση
5. κόμπος

   στη φράση: ο Γόρδιος δεσμός

Πολυλεκτικοί όροι

• Γόρδιος δεσμός
• δεσμός υδρογόνου
• ετεροπολικός δεσμός
• ομοιοπολικός δεσμός

Συγγενικές λέξεις

 ετυμολογικό πεδίο 
δεσμ- 

• αδέσμευτος
• ανθοδέσμη
• αποδεύσμευση
• αποδεσμεύω
• δεσμά
• δέσμευση
• δεσμευτικός
• δεσμευτικότητα
• δεσμεύω
• δέσμη
• δεσμίδα
• δέσμιος
• δεσμοφύλακας
• δεσμωτήριο
• σιδηροδέσμιος
• συνδεσμικός
• συνδεσμολογία
• σύνδεσμος
• συνδέσμωση

σύνθετα με το -δεσμος

• λήγουν σε -δεσμος - Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες)

όπως

• αγκυρόδεσμος
• αλυσόδεσμος
• επίδεσμος
• κατάδεσμος
• κεφαλόδεσμος
• κηλεπίδεσμος
• στηθόδεσμος
• σύνδεσμος
• και άλλα...
• με τόνο στη λήγουσα: ψιλοδεσμός

Μεταφράσεις

    δεσμός

αγγλικά : bond (en), tie (en) γαλλικά : lien (fr), liaison (fr) γερμανικά : Bindung (de), Bund (de), Verbundenheit (de), , Beziehung (de) εσπεράντο : ligo (eo)

    χημικός όρος

γερμανικά : Bindung (de), Verbindung (de) γαλλικά : liaison (fr)

    κόμπος

→ δείτε τη λέξη κόμπος

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός		πληθυντικός
	αρσενικό		αρσενικό		ουδέτερο
ονομαστική	ὁ	δεσμός	οἱ	δεσμοί	τὰ	δεσμᾰ́
γενική	τοῦ	δεσμοῦ	τῶν	δεσμῶν	τῶν	δεσμῶν
δοτική	τῷ	δεσμῷ	τοῖς	δεσμοῖς	τοῖς	δεσμοῖς
αιτιατική	τὸν	δεσμόν	τοὺς	δεσμούς	τὰ	δεσμά
κλητική ὦ!		δεσμέ		δεσμοί		δεσμά
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ			δεσμώ
γεν-δοτ	τοῖν			δεσμοῖν
Και δεύτερος πληθυντικός όπως το «φυτόν».
2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

δεσμός < θέμα δε- (< δέω / δῶ (δένω) < *δεjω) + -σμός

Ουσιαστικό

δεσμός αρσενικό

• το δέσιμο

Εκφράσεις

• δεσμός γλώσσης: γλωσσοδέτης
• δεσμός ἀργυρίου: κομπόδεμα

Συγγενικές λέξεις

 ετυμολογικό πεδίο 
δεσμ- 

• πάνω από 100 Λέξεις με -δεσμ- @perseus.tufts.edu Greek Dictionary Headword Search, Πανεπιστήμιο Tufts

όπως (δείτε και τα σύνθετά τους)

• δέσμα
• δεσμευτήριον
• δεσμεύω
• δεσμέω
• δέσμη
• δεσμίας
• δεσμίδιον
• δέσμωμα
• δεσμωτήριον
• δεσμώτης

Σύνθετα του -δεσμός

• Λέξεις δεσμός @perseus.tufts.edu Greek Dictionary Headword Search, Πανεπιστήμιο Tufts

Πηγές

• «δεσμός» - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• «δεσμός» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.