μηχανή

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	η	μηχανή	οι	μηχανές
γενική	της	μηχανής	των	μηχανών
αιτιατική	τη	μηχανή	τις	μηχανές
κλητική		μηχανή		μηχανές
Κατηγορία όπως «ψυχή» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

μηχανή < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική μηχανή

Προφορά

ΔΦΑ : /mi.xaˈni/

τυπογραφικός συλλαβισμός : μη‐χα‐νή

Ουσιαστικό

μηχανή θηλυκό

1. (μηχανολογία) κατασκευή με κινητά μέρη που επιτελεί μια συγκεκριμένη εργασία, αυξάνοντας ή αντικαθιστώντας τη μυική δύναμη του ανθρώπου ή των ζώων. Συνήθως, μετατρέπει μια μορφή ενέργειας (π.χ. ηλιακή) σε μια άλλη πιο αποδοτική για ένα έργο (π.χ. κινητική)

   ≈ συνώνυμα: μηχάνημα

2. ο κινητήρας ενός οχήματος
3. (συνεκδοχικά) το πρώτο όχημα όπου βρίσκεται ο μηχανισμός και που έλκει μια αμαξοστοιχία "δηζελάμαξα" με κινητήρες πετρελαίου = ντίζελ ή "ηλεκτράμαξα" με ηλεκτροκινητήρες έλξης
4. συνώνυμο του μοτοσικλέτα
5. (μεταφορικά) οι υπηρεσίες, τα μέσα και οι ομάδες άνθρωπων που λειτουργούν συνολικά και συντονισμένα

   ↪ κρατική μηχανή

6. κάθε μηχανικό μέσο που χρησιμοποιύνταν στο αρχαίο θέατρο, προκειμένου να είναι πιο ρεαλιστική η παράσταση
7. το πονηρό σχέδιο που καταστρώνεται με σκοπό την εξαπάτηση κάποιου

   ≈ συνώνυμα: κόλπο, τέχνασμα

Εκφράσεις

• από μηχανής θεός: για πρόσωπο που δίνει λύση ή βοήθεια απροσδόκητα

Συγγενικές λέξεις

• μηχανεύομαι
• μηχάνημα
• μηχανητός
• μηχανικά
• μηχανική
• μηχανικισμός
• μηχανικός
• μηχανισμός
• μηχανιστικός
• μηχανώδης

Σύνθετα

αμηχανία αμήχανα αμήχανος αποβιομηχάνιση βιομηχανία βιομηχανικά βιομηχανικός βιομήχανος εκβιομηχανίζω εκβιομηχάνιση εκμηχανίζω εκμηχάνιση εκμηχανισμός μεγαλοβιομηχνία μεγαλοβιομήχανος

-μηχανή Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -μηχανή στο Βικιλεξικό όπως γραφομηχανή κουζινομηχανή κρεατομηχανή   μηχανο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα μηχανο- στο Βικιλεξικό όπως μηχανέλαιο μηχανόβιος μηχανογράφηση

Δείτε επίσης

• μηχανο-
• μηχανό-
• μηχαν-

• μηχανή στη Βικιπαίδεια 

Μεταφράσεις

    μηχάνημα

αγγλικά : machine (en) γαλλικά : machine (fr) γερμανικά : Maschine (de) εσπεράντο : maŝino (eo) ισπανικά : máquina (es) ιταλικά : macchina (it) λατινικά : machina (la) περσικά : دستگاه (fa) πορτογαλικά : máquina (pt) ρουμανικά : mașină (ro) ρωσικά : машина (ru) φινλανδικά : kone (fi)

    κινητήρας

αγγλικά : engine (en) γαλλικά : moteur (fr)

    μοτοσικλέτα

αγγλικά : motorcycle (en) γαλλικά : motocyclette (fr), moto (fr) ρωσικά : машина (ru)

    το πονηρό σχέδιο

αγγλικά : machination (en)

Πηγές

• «μηχανή» -  Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. 

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	μηχανή	αἱ	μηχαναί
γενική	τῆς	μηχανῆς	τῶν	μηχανῶν
δοτική	τῇ	μηχανῇ	ταῖς	μηχαναῖς
αιτιατική	τὴν	μηχανήν	τὰς	μηχανᾱ́ς
κλητική ὦ!		μηχανή		μηχαναί
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		μηχανᾱ́
γεν-δοτ	τοῖν		μηχαναῖν
1η κλίση, Κατηγορία 'ψυχή' όπως «ψυχή» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

μηχανή < άγνωστης ετυμολογίας

Ουσιαστικό

μηχανή θηλυκό

1. μηχάνημα που χρησιμοποιούνταν για την ανύψωση βαρών
2. πολεμική ή θεατρική μηχανή
3. πανούργο σχέδιο ή τέχνασμα, δόλος

Άλλες μορφές

• δωρικός τύπος : μαχανά

Εκφράσεις

• πάσῃ μηχανῇ : με κάθε τρόπο

Συγγενικές λέξεις

• Λέξεις με -μηχαν- @perseus.tufts.edu Greek Dictionary Headword Search, Πανεπιστήμιο Tufts

Πηγές

• «μηχανή» - Βασικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής - Αρχαία Ελληνική Γλώσσα και Γραμματεία - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2006‑2008. greek‑language.gr
• «μηχανή» - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• «μηχανή» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.