-τωρ

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	-τωρ	οι	-τορες
γενική	του	-τορος	των	-τόρων
αιτιατική	τον	-τορα	τους	-τορες
κλητική		-τορ		-τορες
Δείτε το νεότερο -τορας
Κατηγορία όπως «αυτοκράτωρ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

-τωρ: σε λέξεις με -τωρ από την αρχαία ελληνική ή τη μεσαιωνική ελληνική ή την καθαρεύουσα < προέλευσης από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή

Συνδέεται με το -τήριος → δείτε  αρχαία ελληνική -τήρ < -τής

Επίθημα

-τωρ, -ορος αρσενικό (θηλυκό -τειρα)

• (απαρχαιωμένο) η αρχαία κατάληξη για το νεοελληνικό -τορας για αναφορά ιστορικών, αρχαίων, μεσαιωνικών όρων στον πρωτότυπο τύπο τους
  1. σε παγιωμένες εκφράσεις

     αρχαία ελληνική πανδαμάτωρ («ο πανδαμάτωρ χρόνος»)

  2. για επίσημους τίτλους ή σε ειρωνικό ύφος, αντί του νεοελληνικού τύπου -τορας

     καθαρεύουσα διδάκτωρ

     ⮡  αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ

     ⮡  Μας το παίζει διδάκτωρ από τότε που πήρε άριστα.

Συγγενικά

• -άτωρ, γενική: -άτορος (-άτορας, γενική: -άτορα)

  όπως στο -κράτωρ (-κράτορας)

επίσης

• -τήρ (όπως Σωτήρ)
  • -τήριος

Δείτε επίσης

• -πάτωρ, -μήτωρ
• -ωρ

Πηγές

• -τορας, -άτορας, -κράτορας - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
  • λέξεις με %τωρ
• -άτορας -  Γεωργακάς, Δημήτριος. A Modern Greek-English Dictionary [Ελληνοαγγλικό λεξικό] (μόνο το γράμμα α) - Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• Όροι που λήγουν σε τωρ — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

-τωρ < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή -τωρ ή (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική -τωρ < προέλευσης από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή

• Σε λέξεις με κατάληξη -τωρ από την αρχαία ελληνική
• Για αποδόσεις λατινικών όρων < (άμεσο δάνειο) λατινική -tor

Επίθημα

-τωρ

1. επίθημα για το σχηματισμό δραστικών ουσιαστικών (νέα ελληνικά: -τορας)

   δομῶ, δομη- > δομήτωρ

2. για δάνειες λέξεις από τα λατινικά σε -tor

   mandator > μανδάτωρ / μαντάτωρ

Δείτε επίσης

• Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με επίθημα -τωρ στο Βικιλεξικό
• -άτωρ
• -κράτωρ όπως σεβαστοκράτωρ
• -μήτωρ
• -πάτωρ
• -ωρ

Πηγές

• λέξεις που λήγουν σε -τωρ -  Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα]. 

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	-τωρ, -τορ-
ονομαστική	ὁ	-τωρ	οἱ	-τορες
γενική	τοῦ	-τορος	τῶν	-τόρων
δοτική	τῷ	-τορῐ	τοῖς	-τορσῐ(ν)
αιτιατική	τὸν	-τορᾰ	τοὺς	-τορᾰς
κλητική ὦ!		-τορ		-τορες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		-τορε
γεν-δοτ	τοῖν		-τόροιν
* Σε μερικές περιπτώσεις, η κλητική, σε -ωρ (όπως στο προπάτωρ).
3η κλίση, Κατηγορία 'κτήτωρ' όπως «κτήτωρ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

-τωρ < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *-tōr μεταπτωτική βαθμίδα για την κατάληξη στην πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *-tḗr > αρχαία ελληνική -τήρ, λατινική -tor

• για αποδόσεις ρωμαϊκών όρων στην ελληνιστική κοινή < (άμεσο δάνειο) λατινική -tor < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *-tōr

Επίθημα

-τωρ, -ορος σπανιότερα, ή/και -ωρος αρσενικό

1. μεταρηματικό επίθημα για το σχηματισμό δραστικών ουσιαστικών (νέα ελληνικά: -τορας)

   ἡγέομαι, ἡγη- > ἡγήτωρ

   κτάομαι / κτῶμαι, κτη- κτήτωρ

2. (ελληνιστική σημασία) κατάληξη αντίστοιχη του λατινικού -tor, ιδίως για όρους της διοίκησης

   praetor > πραίτωρ (πραίτορας)

ελληνιστική κοινή (αρχαία κλίση) δε μαρτυρείται δυϊκός αριθμός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	-τωρ-
ονομαστική	ὁ	-τωρ	οἱ	-τωρες
γενική	τοῦ	-τωρος	τῶν	-τώρων
δοτική	τῷ	-τωρῐ	τοῖς	-τωρσῐ(ν)
αιτιατική	τὸν	-τωρᾰ	τοὺς	-τωρᾰς
κλητική ὦ!		-τωρ		-τωρες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		-τωρε
γεν-δοτ	τοῖν		-τώροιν
3η κλίση, Κατηγορία 'πραίτωρ' όπως «πραίτωρ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Συγγενικά

• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -τωρ στο Βικιλεξικό

  -άτωρ (και > λατινικά -ātor, -άτορας)

  σε δεύτερα συνθετικά, όπως

  • κράτωρ (-κράτορας)

    ελληνιστική κοινή αὐτοκράτωρ

• -τήρ

→ και δείτε τη λέξη -ωρ

Δείτε επίσης

• όσα λήγουν σε -ρ από συγκοπτόμενα ουσιαστικά
  • -άνωρ, δωρικός τύπος του -ήνωρ (ἀνήρ)
  • -μήτωρ (μήτηρ
  • -πάτωρ (πατήρ)
• -ωρ

Σύνθετα

• Λέξεις -τωρ @perseus.tufts.edu Greek Dictionary Headword Search, Πανεπιστήμιο Tufts