πατήρ

Νέα ελληνικά (el)

Ουσιαστικό

πατήρ αρσενικό

1. τίτλος για ιερείς

   σε αυτή την εκκλησία λειτουργεί ο πατήρ Γεώργιος

   → και δείτε τη λέξη πάτερ

2. και στην καθαρεύουσα πατέρας όπως στο αρχαίο πατήρ

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	πατηρ- πατερ- πατρ-
ονομαστική	ὁ	πατήρ	οἱ	πατέρες
γενική	τοῦ	πατρός & επικός:πατέρος	τῶν	πατέρων μόνο στην Οδύσσεια: πατρῶν
δοτική	τῷ	πατρῐ́ & επικός:πατέρῐ	τοῖς	πατρᾰ́σῐ(ν)
αιτιατική	τὸν	πατέρᾰ	τοὺς	πατέρᾰς
κλητική ὦ!		πάτερ		πατέρες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		πατέρε
γεν-δοτ	τοῖν		πατέροιν
3η κλίση, συγκοπτόμενα, Κατηγορία 'πατήρ' όπως «πατήρ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

πατήρ < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *ph₂tḗr. Από την ίδια ρίζα και το λατινικό pater, το σανσκριτικό पितृ (pitṛ), το αρχαίο αρμενικό հայր (hayr) και το πρωτογερμανικό *fadēr (αρχαίο αγγλικό fæder > αγγλικό father, γερμανικό Vater κλπ)

Ουσιαστικό

πατήρ αρσενικό

1. (οικογένεια) πατέρας, γονιός
2. πρωτουργός, πρωταίτιος
3. (προσφώνηση) προσφώνηση, από σεβασμό, ηλικιωμένου άντρα

   ↪ ξεῖνε πάτερ

Εκφράσεις

• οἱ πατέρες: οι πρόγονοι

Πηγές

• πατήρ - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• πατήρ - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.