|
|
|
| Σύμφωνα
|
| ΔΦΑ |
SAMPA |
Παραδείγματα (μετάφραση)
|
| /b/ |
/b/ |
bas (μπάσο)
|
| /d/ |
/d/ |
dom (σπίτι)
|
| /ʣ/ |
/dz/ |
dzwon (καμπάνα)
|
| /ʤ/ |
/dZ/ |
dżem (μαρμελάδα)
|
| /dʑ/ |
/dz\/ |
dźwięk, dzień (γιος, μέρα)
|
| /f/ |
/f/ |
futro (γούνα)
|
| /ɡ/ |
/g/ |
gdzie (που)
|
| /k/ |
/k/ |
buk (οξιά)
|
| /ç/ |
/ç/ |
hipoteza (υπόθεση)
|
| /x/ |
/X/ |
hak, chór (αγκίστρι, χορωδία)
|
| /l/ |
/l/ |
lew (λιοντάρι)
|
| /m/ |
/m/ |
masa (μάζα)
|
| /n/ |
/n/ |
noga (πόδι)
|
| /ɲ/ |
/J/ |
koń (άλογο)
|
| /p/ |
/p/ |
pas (ζώνη)
|
| /r/ |
/r/ |
krok (βήμα)
|
| /s/ |
/s/ |
sum (γατόψαρο)
|
| /ʃ/ |
/S/ |
szum (θρόισμα)
|
| /ɕ/ |
/s\/ |
siedem, środa (εφτά, Τετάρτη)
|
| /t/ |
/t/ |
tom (όγκος)
|
| /ʦ/ |
/ts/ |
co (τι)
|
| /ʧ/ |
/tS/ |
czas (χρόνος)
|
| /tɕ/ |
/ts\/ |
ćma, ciebie (νυχτοπεταλούδα, εσένα)
|
| /v/ |
/v/ |
wór (τσάντα)
|
| /z/ |
/z/ |
zero (μηδέν)
|
| /ʒ/ |
/Z/ |
rzeka, żona (ποτάμι, γυναίκα)
|
| /ʑ/ |
/z\/ |
ziemia, źrebię (γη, πουλάρι)
|
|
|
- Όλα τα γράμματα προφέρονται στα πολωνικά. Εξαίρεση αποτελούν οι λέξεις που γράφονται όπως η αντίστοιχη ξένη λέξη και προφέρονται με την προφορά που έχει η λέξη στη γλώσσα της. Παράδειγμα:
- η λέξη Quebec προφέρεται Kebek
- Τα λατινικά γράμματα a-b-d-e-f-g-i-k-l-m-n-o-p-q-r-s-t-u-x-z γενικά προφέρονται α-μπ-ντ(όχι ένρινο)-ε-φ-γκ-ι-κ-λ-μ-ν-ο-π-κ-ρ-σ-τ-ου-ξ-ζ
- Τα q (ku), v (fau) και x (iks) δεν υπάρχουν στο πολωνικό αλφάβητο αλλά χρησιμοποιούνται σε εμπορικές και ξένες λέξεις (αν και συνήθως αντικαθίστανται από τα k,w και ks ή gz).
- Τα ą και ę προφέρονται όουν και έουν με το ουν να ακούγεται πολύ ελαφρά και αρκετά ένρινο
- Τα ł και ó προφέρονται σαν ου (το ł δεν αποτελεί φωνήεν δηλαδή δεν δημιουργεί συλλαβή)
- Το y μεταξύ ε και ι
- Το j σαν ελαφρύ γι (όπως το γι στη λέξη γιαούρτι)
- Το c προφέρεται σαν τσ
- Το w σαν β ή σαν φ όταν προηγείται σύμφωνο
- Το ż σαν παχύ ζ
- Γενικά τα τονούμενα σύμφωνα προφέρονται με ελαφριά προφορά που ακολουθείται από ένα σχεδόν άηχο ι:
- το ń σαν νι (όπως το νι στη λέξη νοιάζομαι)
- το ś σαν σι (όπως το σι στη λέξη ίσια)
- το ź σαν ζι (όπως το ζι στη λέξη νάζια)
- Τα τονούμενα γράμματα χάνουν τον τόνο (στη γραφή) όταν ακολουθούνται από φωνήεν και μετατρέπονται στο αντίστοιχο χωρίς τόνο αλλά με i:
- koń (άλογο) γενική konia (αλόγου)
- Τα cz, ch, dz, dż, dź, sz και rz είναι δίψηφα σύμφωνα και προφέρονται
- το ch σαν χ
- το cz σαν παχύ ζ
- το dz σαν τζ
- το dż σαν παχύ dz
- το dź σαν ελαφρύ dz ακολουθούμενο από ένα σχεδόν άηχο ι
- το sz σαν παχύ σ
- το rz σαν παχύ ζ (ακριβώς όπως το ż)
Γενικά στην πολωνική γλώσσα η γραφή ακολουθεί την προφορά και συνήθως αυτός που γράφει λάθος μία λέξη δεν θεωρείται ανορθόγραφος αλλά είτε ότι δεν προφέρει σωστά τα πολωνικά είτε ότι μιλάει χωριάτικα ή μωρουδίστικα. Υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις που θεωρούνται ορθογραφικά λάθη επειδή η προφορά δεν διαφέρει:
- [x] γράφεται είτε σαν h είτε σαν ch
- [ʐ] γράφεται είτε σαν ż είτε σαν rz
- [u] γράφεται είτε σαν u είτε σαν ó
