ναύτης

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	ναύτης	οι	ναύτες
γενική	του	ναύτη & ναύτου	των	ναυτών
αιτιατική	τον	ναύτη	τους	ναύτες
κλητική		ναύτη		ναύτες
Ο δεύτερος τύπος γενικής ενικού, λόγιος. Σε όρους όπως Οίκος Ναύτου.
Κατηγορία όπως «ναύτης» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

ναύτης < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ναύτης

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈna.ftis/

τυπογραφικός συλλαβισμός : ναύ‐της

Ουσιαστικό

ναύτης αρσενικό

(ναυτικός όρος, επάγγελμα) μέλος του κατώτερου πληρώματος ενός πλοίου
(στρατιωτικός βαθμός) οπλίτης του πολεμικού ναυτικού με τον κατώτατο βαθμό

Πολυλεκτικοί όροι

Οίκος Ναύτου

Σύνθετα

και

ναυτεργάτης
ναυτο- σύνθετα

Συγγενικά

→ και δείτε τη λέξη ναυς

Μεταφράσεις

ναύτης

αγγλικά : sailor ^(en)
αραβικά : بحار ^(ar)
βουλγαρικά : матроз ^(bg)
γαλλικά : marin ^(fr), matelot ^(fr), mousse ^(fr)
γερμανικά : Matrose ^(de), Seemann ^(de)
δανικά : matros ^(da) κοινό
εσπεράντο : matroso ^(eo)
ισπανικά : marinero ^(es)
ιταλικά : marinaio ^(it)
κροατικά : mornar ^(hr)
λατινικά : nauta ^(la)
ολλανδικά : matroos ^(nl)
ουγγρικά : matróz ^(hu)
ουκρανικά : матрос ^(uk)
πολωνικά : marynarz ^(pl)
πορτογαλικά : marinheiro ^(pt)
ρουμανικά : marinar ^(ro), matelot ^(ro)
ρωσικά : моряк ^(ru), матрос ^(ru)
σερβικά : морнар ^(sr)
σλοβακικά : námorník ^(sk)
σουηδικά : matros ^(sv)
τσεχικά : námořník ^(cs)

Αρχαία ελληνικά (grc)

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	ναύτης	οἱ	ναῦται
γενική	τοῦ	ναύτου	τῶν	ναυτῶν
δοτική	τῷ	ναύτῃ	τοῖς	ναύταις
αιτιατική	τὸν	ναύτην	τοὺς	ναύτᾱς
κλητική ὦ!		ναῦτᾰ		ναῦται
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		ναύτᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		ναύταιν
1η κλίση, ομάδα 'στρατιώτης', Κατηγορία 'στρατιώτης' όπως «στρατιώτης» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

ναύτης < ναῦ(ς) + -της

Ουσιαστικό

ναύτης αρσενικό

(επάγγελμα) o ναύτης, o ναυτικός
※ 8ος πκε αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 14 (ξ. Ὀδυσσέως πρὸς Εὔμαιον ὁμιλία.), στίχ. 188 (187-189)
πόθι τοι πόλις ἠδὲ τοκῆες; | ὁπποίης τ᾽ ἐπὶ νηὸς ἀφίκεο· πῶς δέ σε ναῦται | ἤγαγον εἰς Ἰθάκην;
ποια η πατρίδα σου και ποιοι οι γονείς σου; | με τι λογής καράβι άραξες στο νησί; πώς κι έτσι στην Ιθάκη | σ᾽ έφεραν οι ναυτικοί;

Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

※ 7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Θεογονία, 876 (875-876)
ἄλλοτε δ᾽ ἄλλαι ἄεισι διασκιδνᾶσί τε νῆας | ναύτας τε φθείρουσι·
Κάθε φορά πνέουν κι αλλιώς και τα καράβια διασκορπίζουνε, | τους ναύτες αφανίζουν.

Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr
συνταξιδιώτης σε ναυτικό ταξίδι
※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Σοφοκλῆς, Φιλοκτήτης, στίχ. 901 (900-901)
οὐ δή σε δυσχέρεια τοῦ νοσήματος | ἔπεισεν ὥστε μή μ᾽ ἄγειν ναύτην ἔτι;

Δεν πιστεύω να σ᾽ έκαμε το βάρος της αρρώστιας, | που να μη θέλεις πια να με πάρεις μαζί σας στο καράβι.
Μετάφραση (1937): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης), Αθήνα: Εστία @greek‑language.gr

Επίθετο

ναύτης

συνώνυμο του ναυτικός
※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Εὐριπίδης, Ἑκάβη^w, στίχ. 921 (921-923)
ναύταν οὐκέθ᾽ ὁρῶν ὅμι-|λον Τροίαν | Ἰλιάδ᾽ ἐμβεβῶτα.
αφού δεν φαινότανε πια | ναυτικό στράτευμα | απλωμένο στη γη της Τρωάδας.

Μετάφραση (1994): Γιώργος Γεραλής, Αθήνα: Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος @greek‑language.gr

Συγγενικά

θέμα ναυτ- και δείτε ναῦς

Δείτε επίσης

με στερητικό ἀν-, διαφορετικού ετύμου

Πηγές

ναύτης - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
ναύτης - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.