στρόμβος

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	στρόμβος	οι	στρόμβοι
γενική	του	στρόμβου	των	στρόμβων
αιτιατική	τον	στρόμβο	τους	στρόμβους
κλητική		στρόμβε		στρόμβοι
Κατηγορία όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

στρόμβος < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική στρόμβος

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈstɾoɱ.vos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : στρόμ‐βος

Ουσιαστικό

στρόμβος αρσενικό

1. (φυσική) σφαιρικό ή κυλινδρικό σώμα που περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του
2. (ειδικότερα) η σβούρα
3. (ζωολογία) η κόγχη στο κέλυφος σαλιγκαριού
4. (ζωολογία) είδος μαλάκιου που ανήκει στο γένος Στρόμβος, Strombus

Μεταφράσεις

    στρόμβος

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	στρόμβος	οἱ	στρόμβοι
γενική	τοῦ	στρόμβου	τῶν	στρόμβων
δοτική	τῷ	στρόμβῳ	τοῖς	στρόμβοις
αιτιατική	τὸν	στρόμβον	τοὺς	στρόμβους
κλητική ὦ!		στρόμβε		στρόμβοι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		στρόμβω
γεν-δοτ	τοῖν		στρόμβοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δρόμος' όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

στρόμβος < θέμα στρο-μ-β- με εκφραστικό ένθημα -μ-, σε μεταπτωτική βαθμίδα στρεβ- (όπως στο στρεβλός) → δείτε τη λέξη στρέφω

Ουσιαστικό

στρόμβος, -ου αρσενικό

1. περιστρεφόμενο ή περιδινούμενο σώμα
2. σβούρα

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 14 (Ξ. Διὸς ἀπάτη.), στίχ. 413 (411-413)

   τῶν ἓν ἀείρας | στῆθος βεβλήκει ὑπὲρ ἄντυγος ἀγχόθι δειρῆς, | στρόμβον δ᾽ ὣς ἔσσευε βαλών, περὶ δ᾽ ἔδραμε πάντῃ.

   και τον βαρεί προς τον λαιμόν, επάνω απ᾽ την ασπίδα· | σαν σβούρον τον ετράνταξε, κι έφερ᾽ εκείνος γύρες·

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

   ≈ συνώνυμα: λατινική turbo

3. ανεμοστρόβιλος

   ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Προμηθεὺς δεσμώτης, στίχ. 1084 (1084-1085)

   στρόμβοι δὲ κόνιν | εἱλίσσουσιν·

   Άγριος σίφουνας | στρίβει ψηλά κορνιαχτό,

   Μετάφραση (1930): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Εστία @greek‑language.gr

4. κοχλίας, σαλιγκάρι

   ※  3ος πκε αιώνας ⌘ Θεόκριτος, Εἰδύλλια, Δάφνις και Μενάλκας, στιχ. 25 (25-27)

   τήνῳ δὲ στρόμβω καλὸν ὄστρακον, ὧ κρέας αὐτός | σιτήθην πέτραισιν ἐν Ἰκαρίαισι δοκεύσας, | πέντε ταμὼν πέντ᾽ οὖσιν· ὃ δ᾽ ἐγκαναχήσατο κόχλῳ.

   και [στο Μενάλκα] εχάρισα κογχύλι | που είχα πιάσει στου Ικάριου την ακρογιαλιά | και το φαΐ του ωστόσο πέντε μερίδια το ᾽κανα, τι ήμαστε τότε πέντε. Κι εξεκαρδίστηκε γι᾽ αυτό το δώρο μου [ο Μενάλκας].

   Μετάφραση (1911), Ιωάννης Πολέμης @greek‑language.gr

5. κουκουνάρι

Συνώνυμα

• δίνη
• δῖνος
• στροιβός
• στρόβιλος
• στρόβος
• στροφάλιγξ

Συγγενικά

• στρομβέω
• στρόμβη
• στρομβηδόν
• στρόμβιλον
• στρομβίον
• Στρομβιχίδης
• Στρόμβιχος
• στρομβοειδής
• στρομβόω
• στρομβώδης

→ και δείτε τη λέξη στρέφω

Πηγές

• στρόμβος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• στρόμβος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.