περνάω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

περνάω < περν(ώ) + νεότερο επίθημα -άω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική περνῶ < αρχαία ελληνική περῶ, συνηρημένος τύπος του περάω (μέλλοντας περάσω) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *per- (διαπερνώ, διασχίζω)

Προφορά

ΔΦΑ : /peɾˈna.o/

τυπογραφικός συλλαβισμός : περ‐νά‐ω

Ρήμα

περνάω/περνώ, πρτ.: περνούσα/πέρναγα, αόρ.: πέρασα, παθ.φωνή: περνιέμαι, π.αόρ.: περάστηκα, μτχ.π.π.: περασμένος

1. καθώς κινούμαι, διασχίζω έναν τόπο ή βρίσκομαι σε αυτόν ή κοντά σε αυτόν

   ↪ (αμετάβατο) Πηγαίνοντας από την Αθήνα στην Κόρινθο περνάμε από την Κακιά Σκάλα.

   ↪ (μεταβατικό) αυτή τη στιγμή περνάμε την Κακιά Σκάλα

2. (μεταφορικά) μεταβαίνω από μια κατάσταση σε άλλη

   ↪ Περνούσε κάθε τόσο από την απελπισία στην αισιοδοξία χωρίς φανερό λόγο.

3. ↪ (μεταβατικό) οδηγώ κάτι ώστε διασχίσει ένα στενό πέρασμα ή από μηχάνημα

   ↪ περνάω την κλωστή στη βελόνα

   ↪ περνάμε το κρέας από τη μηχανή του κιμά

4. προχωρώ σε επόμενο (ανώτερο) στάδιο,

   ↪ η ομάδα μας πέρασε στους ημιτελικούς

   • προβιβάζομαι (στο σχολείο)

     ↪ (αμετάβατο) πέρασα στην επόμενη τάξη

     ↪ (μεταβατικό) πέρασα τα μαθηματικά, αλλά έμεινα στη φυσική

   • (μεταβατικό) προβιβάζω κάποιον

     ↪ δεν έγραψε καλά, αλλά ο καθηγητής τον πέρασε

5. (αμετάβατο) για να δηλωθεί το προχώρημα του χρόνου, της ώρας

   ↪ καθώς τα χρόνια περνούν, η τεχνολογία ολοένα εξελίσσεται

6. (αμετάβατο) για να δηλωθεί η λήξη μιας χρονικής περιόδου

   ↪ πέρασε η ώρα, πρέπει να φύγουμε

7. (με υποκείμενο ένα πρόσωπο) για να δηλωθεί ο τρόπος με τον οποίο προχώρησε μια χρονική περίοδος

   ↪ (αμετάβατο) περάσαμε όμορφα στις διακοπές

   ↪ (μεταβατικό) Περάσαμε δύσκολες στιγμές, αλλά ξεπεράσαμε τις δυσκολίες.

   ≈ συνώνυμα: αντιμετωπίζω

8. μεταβιβάζω, δίνω κάτι (που μου έδωσαν) σε κάποιον
   • (αμετάβατο) μεταβιβάζομαι

     ↪ αυτή η παράδοση περνάει από γενιά σε γενιά

9. εγκρίνομαι (ιδίως μετά από ψηφοφορία)

   ↪ η πρόταση δεν πέρασε στο διοικητικό συμβούλιο

   • γίνομαι αποδεκτός

     ↪ αυτά τα κόλπα δεν περνάνε εδώ

10. (μεταβατικό) θεωρώ (λανθασμένα) ότι κάποιος ή κάτι έχει μια ιδιότητα

    ↪ Συγγνώμη, σας πέρασα για κάποιον γνωστό μου!

11. εκτελώ σε ένα αντικείμενο μια ορισμένη εργασία (ιδίως όταν αυτό επαναλαμβάνεται)
    • απλώνω κάτι σε μια επιφάνεια (αλείφω ή βάφω)

      ↪ πέρασα το πρώτο χέρι και πάω για το δεύτερο (για βάψιμο μιας επιφάνειας)

Εκφράσεις

• περνάω την ώρα μου (απασχολούμενος με κάτι)
• περνάω απαρατήρητος
• δεν περνάς κυρά Μαρία, δεν περνάς, δεν περνάς

Συγγενικά

• περαστικός
• πέρασμα
• περατάρης
• περαταριά
• περάτης
• πέραμα
• Πέραμα
• περατζάδα
• πόρος
• περασμένος

Σύνθετα

• διαπερνάω/διαπερνώ
• κακοπερνάω/κακοπερνώ
• καλοπερνάω/καλοπερνώ
• ξαναπερνάω/ξαναπερνώ
• ξεπερνάω/ξεπερνώ
• προσπερνάω/προσπερνώ

• Όροι με περνάω — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)
• Όροι με περνώ — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	περνάω - περνώ	περνούσα - πέρναγα	θα περνάω - περνώ	να περνάω - περνώ		περνώντας
β' ενικ.	περνάς	περνούσες - πέρναγες	θα περνάς	να περνάς	πέρνα - πέρναγε
γ' ενικ.	περνάει - περνά	περνούσε - πέρναγε	θα περνάει - περνά	να περνάει - περνά
α' πληθ.	περνάμε - περνούμε	περνούσαμε - περνάγαμε	θα περνάμε - περνούμε	να περνάμε - περνούμε
β' πληθ.	περνάτε	περνούσατε - περνάγατε	θα περνάτε	να περνάτε	περνάτε
γ' πληθ.	περνάν(ε) - περνούν(ε)	περνούσαν(ε) - πέρναγαν - περνάγανε	θα περνάν(ε) - περνούν(ε)	να περνάν(ε) - περνούν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		πέρασα	θα περάσω	να περάσω		περάσει
β' ενικ.		πέρασες	θα περάσεις	να περάσεις	πέρνα - πέρασε
γ' ενικ.		πέρασε	θα περάσει	να περάσει
α' πληθ.		περάσαμε	θα περάσουμε	να περάσουμε
β' πληθ.		περάσατε	θα περάσετε	να περάσετε	περάστε
γ' πληθ.		πέρασαν περάσαν(ε)	θα περάσουν(ε)	να περάσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω περάσει	είχα περάσει	θα έχω περάσει	να έχω περάσει
β' ενικ.	έχεις περάσει	είχες περάσει	θα έχεις περάσει	να έχεις περάσει
γ' ενικ.	έχει περάσει	είχε περάσει	θα έχει περάσει	να έχει περάσει
α' πληθ.	έχουμε περάσει	είχαμε περάσει	θα έχουμε περάσει	να έχουμε περάσει
β' πληθ.	έχετε περάσει	είχατε περάσει	θα έχετε περάσει	να έχετε περάσει
γ' πληθ.	έχουν περάσει	είχαν περάσει	θα έχουν περάσει	να έχουν περάσει

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	περνιέμαι	περνιόμουν(α)	θα περνιέμαι	να περνιέμαι
β' ενικ.	περνιέσαι	περνιόσουν(α)	θα περνιέσαι	να περνιέσαι
γ' ενικ.	περνιέται	περνιόταν(ε)	θα περνιέται	να περνιέται
α' πληθ.	περνιόμαστε	περνιόμαστε περνιόμασταν	θα περνιόμαστε	να περνιόμαστε
β' πληθ.	περνιέστε	περνιόσαστε περνιόσασταν	θα περνιέστε	να περνιέστε	περνιέστε
γ' πληθ.	περνιούνται	περνιόνταν(ε) περνιούνταν περνιόντουσαν	θα περνιούνται	να περνιούνται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		περάστηκα	θα περαστώ	να περαστώ		περαστεί
β' ενικ.		περάστηκες	θα περαστείς	να περαστείς	περάσου
γ' ενικ.		περάστηκε	θα περαστεί	να περαστεί
α' πληθ.		περαστήκαμε	θα περαστούμε	να περαστούμε
β' πληθ.		περαστήκατε	θα περαστείτε	να περαστείτε	περαστείτε
γ' πληθ.		περάστηκαν περαστήκαν(ε)	θα περαστούν(ε)	να περαστούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω περαστεί	είχα περαστεί	θα έχω περαστεί	να έχω περαστεί		περασμένος
β' ενικ.	έχεις περαστεί	είχες περαστεί	θα έχεις περαστεί	να έχεις περαστεί
γ' ενικ.	έχει περαστεί	είχε περαστεί	θα έχει περαστεί	να έχει περαστεί
α' πληθ.	έχουμε περαστεί	είχαμε περαστεί	θα έχουμε περαστεί	να έχουμε περαστεί
β' πληθ.	έχετε περαστεί	είχατε περαστεί	θα έχετε περαστεί	να έχετε περαστεί
γ' πληθ.	έχουν περαστεί	είχαν περαστεί	θα έχουν περαστεί	να έχουν περαστεί

Μεταφράσεις

    περνάω

αγγλικά : pass (en) γαλλικά : mener (fr), passer (fr), traverser (fr) γερμανικά : (αμετάβατο) vorbeigehen (de), (μεταβατικό) überqueren (de) εσθονικά : mööduma (et) ισπανικά : pasar (es)

Πηγές

• περνώ, περνάω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας