ξηροφαγία

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	η	ξηροφαγία	οι	ξηροφαγίες
γενική	της	ξηροφαγίας	των	ξηροφαγιών
αιτιατική	την	ξηροφαγία	τις	ξηροφαγίες
κλητική		ξηροφαγία		ξηροφαγίες
Κατηγορία όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

ξηροφαγία < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή ξηροφαγία < ξηροφαγῶ, -έω < αρχαία ελληνική ξηρός ξηρο- + -φαγία. Συγκρίνετε με το ξεροφαγία.

Προφορά

ΔΦΑ : /ksi.ɾo.faˈʝi.a/

όταν προηγείται [n] όπως η αιτιατική του άρθρου την: ΔΦΑ : /tiŋ‿ɡzi.ɾo.faˈʝi.a/

τυπογραφικός συλλαβισμός : ξη‐ρο‐φα‐γί‐α

Ουσιαστικό

ξηροφαγία θηλυκό

1. το να τρώει κανείς ξηρά τροφή, πρόχειρο γεύμα κι όχι μαγειρεμένο φαγητό
2. (ειδικότερα) δίαιτα με ξηρά τροφή και αποφυγή των υγρών
3. (κατ’ επέκταση) νηστεία

Άλλες μορφές

• ξεροφαγία
• κρητικά: ξεροφαγιά

Συγγενικά

• → δείτε τις λέξεις ξερός και τρώω

Μεταφράσεις

    ξηροφαγία

Πηγές

• ξεροφαγία - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• ξηροφαγία - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

ξηροφαγία < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή ξηροφαγία < ξηροφαγῶ < αρχαία ελληνική ξηρός ξηρο- + -φαγία

Ουσιαστικό

ξηροφαγία θηλυκό

• (για νηστεία) τρώω ξηρά τροφή, → δείτε ξηροφαγία

Άλλες μορφές

• ξεροφαγία
• ξεροφαγιά (και στο νεοελληνικό κρητικό ιδίωμα)

Συγγενικά

• ξηροφαγίζω, ξηροφαγῶ → δείτε και τη λέξη ξηροσιτῶ
• ξηροφαγίσιμος

→ και δείτε τις λέξεις ξηρός και τρώω

Πηγές

• ξηροφαγία -  Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα]. 

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

ελληνιστική κοινή (αρχαία κλίση) δε μαρτυρείται δυϊκός αριθμός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	ξηροφαγίᾱ	αἱ	ξηροφαγίαι
γενική	τῆς	ξηροφαγίᾱς	τῶν	ξηροφαγιῶν
δοτική	τῇ	ξηροφαγίᾳ	ταῖς	ξηροφαγίαις
αιτιατική	τὴν	ξηροφαγίᾱν	τὰς	ξηροφαγίᾱς
κλητική ὦ!		ξηροφαγίᾱ		ξηροφαγίαι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		ξηροφαγίᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		ξηροφαγίαιν
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

ξηροφαγία (ελληνιστική κοινή) < ξηροφαγ(ῶ, -έω) + -ία. Μορφολογικά αναλύεται σε αρχαία ελληνική ξηρός, ξηρο- + -φαγία

Ουσιαστικό

ξηροφαγία, -ας θηλυκό

• (ελληνιστική κοινή) ξηροφαγία
  1. το να τρώει κανείς ξηρά τροφή

     ※  2/3ος κε αιώνας ⌘ Ἀθήναιος ὁ Nαυκρατίτης, Δειπνοσοφισταί, 3, 79 113b @perseus.tufts.edu

     Ὁ ἀρτοπτίκιος ἄρτος καλούμενος κλιβανικίου καὶ φουρνακίου διαφέρει. Ἐὰν δ’ ἐκ σκληρᾶς ζύμης ἐργάζῃ αὐτόν, ἔσται καὶ λαμπρὸς καὶ εὔβρωτος πρὸς ξηροφαγίαν.

  2. το να τρώει κανείς ωμά χόρτα ή λαχανικά

Συγγενικά

• ξηροφαγέω

→ και δείτε τις λέξεις ξηρός και τρώγω

Απόγονοι

ξηροφαγία (αρχαία ελληνικά)

⇒ μεσαιωνικά ελληνικά: ξηροφαγία

⇘ νέα ελληνικά: ξηροφαγία

⇒ μεσαιωνικά ελληνικά: ξεροφαγία

⇒ νέα ελληνικά: ξεροφαγία

⇒ μεσαιωνικά ελληνικά: ξεροφαγιά

⇒ κρητικά: ξεροφαγιά

Πηγές

• ξηροφαγία - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.