μάντις

Ελληνικά (el)

Μάντις (αλογάκι της Παναγίας) που ζευγαρώνει, το θηλυκό είναι το πράσινο

Ετυμολογία

μάντις < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική μάντις

Ουσιαστικό

μάντις αρσενικό ή θηλυκό (γενική: μάντεως) (κλιτικοί τύποι από την αρχαία κλίση στο μάντις)

1. άλλη γραφή του μάντη, εκείνος που μαντεύει τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή κάπου αλλού και τι δυνάμεις επηρεάζουν μια κατάσταση, εκείνος που προφητεύει τι θα συμβεί στο μέλλον, προλέγει
2. γένος ορθόπτερων εντόμων της υποοικογένειας των Μαντιδών της οικογένειας των Μαντωδών, με πιο γνωστό στην Ελλάδα το αλογάκι της Παναγίας (mantis religiosa)

Συγγενικές λέξεις

• μαντική
• μαντικός
• μαντεύω
• μαντεύομαι
• μαντεία
• μαντείο

Σύνθετα

• χαρτομάντις και χαρτομάντης
• χειρομάντις και χειρομάντης

Μεταφράσεις

    ο μάντης

αγγλικά : diviner (en), seer (en)

    το έντομο

αγγλικά : mantis (en)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

μάντις < μαίνομαι ή από υποθετικό τύπο *μάτις, συγγενικό με τη λατινική mens και το αρχαίο ινδικό mátih

Ουσιαστικό

μάντις αρσενικό και θηλυκό

• μάντης, προφήτης, χρησμολόγος

  ※  8ος αιώνας πκε - ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 1 (Α. Λοιμός. Μῆνις.), στίχ. 62

  ἀλλ᾽ ἄγε δή τινα μάντιν ἐρείομεν ἢ ἱερῆα,
  ἢ καὶ ὀνειροπόλον, καὶ γάρ τ᾽ ὄναρ ἐκ Διός ἐστιν,

  Λοιπόν ας ερωτήσωμεν ή μάντιν ή ιερέα / ή ονειροκρίτην —έρχεται και τ᾽ όνειρο απ᾽ τον Δία—

  Σκηνή: Μιλάει ο Αχιλλέας στον Αγαμέμνονα. Μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς @greek-langueage.gr

Συγγενικές λέξεις

• μαντοσύνη
• μαντεῖος, μαντεῖον
• μαντεύομαι
• μαντιπόλος

Κλίση

αρσενικό	θηλυκό
↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός   μαντῐ- μαντε- ονομαστική ὁ μάντῐς οἱ μάντεις       γενική τοῦ μάντεως & μάντιος  (ιωνικός) τῶν μάντεων       δοτική τῷ μάντει τοῖς μάντεσῐ(ν)     αιτιατική τὸν μάντῐν τοὺς μάντεις      κλητική ὦ! μάντῐ μάντεις   δυϊκός ονομ-αιτ-κλ τὼ  μάντει γεν-δοτ τοῖν  μαντέοιν 3η κλίση, Κατηγορία όπως «πόλις» - Παράρτημα:Ουσιαστικά	↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός   μαντῐδ- ονομαστική ἡ μάντις αἱ μάντιδες       γενική τῆς μάντιδος τῶν μαντίδων       δοτική τῇ μάντιδῐ ταῖς μάντισῐ(ν)     αιτιατική τὴν μάντιν τὰς μάντιδᾰς      κλητική ὦ! μάντι μάντιδες   δυϊκός ονομ-αιτ-κλ τὼ  μάντιδε γεν-δοτ τοῖν  μαντίδοιν 3η κλίση, ομάδα 'βαρύτονα αφωνόληκτα', Κατηγορία όπως «ἔρις» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Πηγές

• «μάντις» - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• «μάντις» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.