ὠκύς

Αρχαία ελληνικά (grc)

γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ	ὠκῠ́ς	ἡ	ὠκεῖᾰ	τὸ	ὠκῠ́
γενική	τοῦ	ὠκέος	τῆς	ὠκείᾱς ιωνικός επικός ὠκέᾰ	τοῦ	ὠκέος
δοτική	τῷ	(ὠκέϊ) ὠκεῖ	τῇ	ὠκείᾳ	τῷ	(ὠκέϊ) ὠκεῖ
αιτιατική	τὸν	ὠκῠ́ν	τὴν	ὠκεῖᾰν	τὸ	ὠκῠ́
κλητική ὦ!		ὠκῠ́		ὠκεῖᾰ		ὠκῠ́
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ	(ὠκέες) ὠκεῖς	αἱ	ὠκεῖαι	τὰ	ὠκέᾰ
γενική	τῶν	ὠκέων	τῶν	ὠκειῶν επικός ὠκειάων	τῶν	ὠκέων
δοτική	τοῖς	ὠκέσῐ(ν)	ταῖς	ὠκείαις	τοῖς	ὠκέσῐ(ν)
αιτιατική	τοὺς	ὠκεῖς	τὰς	ὠκείᾱς	τὰ	ὠκέᾰ
κλητική ὦ!		(ὠκέες) ὠκεῖς		ὠκεῖαι		ὠκέᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	ὠκέε (ὠκεῖ)	τὼ	ὠκείᾱ	τὼ	ὠκέε (ὠκεῖ)
γεν-δοτ	τοῖν	ὠκέοιν	τοῖν	ὠκείαιν	τοῖν	ὠκέοιν
Οι ασυναίρετοι τύποι όπως στο παράδειγμα του Smyth. Ο συνηρημένος δυϊκός, όπως στο σχολικό βιβλίο (Οικονόμου).
3η&1η κλίση, Κατηγορία 'βαθύς' όπως «βαθύς» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

ὠκύς < πιθανόν εκτεταμένη ρίζα ὀκ κοινή με το ὀξύς

Επίθετο

ὠκύς, ὠκεῖα, ὠκύ

1. γρήγορος, ταχύς

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 16 (π. Ἀναγνωρισμὸς Ὀδυσσέως ὑπὸ Τηλεμάχου.), στίχ. 468 (στίχοι 468-469)

   ὡμήρησε δέ μοι παρ᾽ ἑταίρων ἄγγελος ὠκύς, | κῆρυξ, ὃς δὴ πρῶτος ἔπος σῇ μητρὶ ἔειπεν.

   Σ᾽ αυτό με πρόλαβε, πιο γρήγορος, άλλος μαντατοφόρος, | δικός σου σύντροφος, ο κήρυκας, που πρώτος είπε στη μητέρα σου το νέο.

   Μετάφραση (2006): Δημήτρης Μαρωνίτης @greek‑language.gr

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 18 (Σ. Ὁπλοποιία.), στίχ. 187

   Τὴν δ᾽ ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·

   Και ο γοργοπόδης Αχιλλεύς της αποκρίθη ο θείος:

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

2. οξύς, κοφτερός

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 5 (Ε. Διομήδους ἀριστεία.), στίχ. 395

   τλῆ δ᾽ Ἀΐδης ἐν τοῖσι πελώριος ὠκὺν ὀϊστόν,

   Βάσταξε και ο θεόρατος ο Άδης πικρό βέλος·

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

3. → δείτε  τὸ ὠκύ
   1. (ουσιαστικοποιημένο) η ταχύτητα, το γρήγορο του πράγματος αλλά και η οξύτητα της αντίληψης, η εξυπνάδα
   2. (ως επίρρημα) γρήγορα, μεμιάς

      ≈ συνώνυμα: ὠκέως, ὦκα

παραθετικά

• ὠκύτερος, ὠκυτέρα, ὠκύτερον και ὠκίων
• ὠκύτατος, ὠκυτάτη, ὠκύτατον και ὤκιστος, ὠκίστη, ὤκιστον
• ὤκιστα (υπερθετικός του ομόρριζου επιρρήματος)

Άλλες μορφές

• ελληνιστική : ὠκήεις

Συγγενικά

• ὠκύτης
• ὠκέως (επίρρημα)
• ὦκα (επίρρημα)

Σύνθετα

• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα ὠκυ- στο Βικιλεξικό
• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα ὠκύ- στο Βικιλεξικό

όπως ενδεικτικά

• ὠκύαλος
• ὠκυβόλος
• ὠκυδίνητος
• ὠκυδρόμας
• ὠκύδρομος
• ὠκύθοος
• ὠκύμορος
• ὠκύμολος
• ὠκυπέτης
• ὠκύποινος
• ὠκύπομπος
• ὠκύπορος
• ὠκύπους
• ὠκύπτερος
• ὠκυρόας
• ὠκυρόης
• ὠκύροος
• ὠκυτόκος
• ὠκύτοκον
• ὠκυτόκιος
• ὠκύπτερος
• Ὠκυπέτη

Δείτε επίσης

• (νέα ελληνική) ωκυτοκίνη (ορμόνη)

Πηγές

• ὠκύς - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ὠκύς - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.