πελελός

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική	ο	πελελός	η	πελελή	το	πελελό
γενική	του	πελελού	της	πελελής	του	πελελού
αιτιατική	τον	πελελό	την	πελελή	το	πελελό
κλητική		πελελέ		πελελή		πελελό
↓ πτώσεις	πληθυντικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική	οι	πελελοί	οι	πελελές	τα	πελελά
γενική	των	πελελών	των	πελελών	των	πελελών
αιτιατική	τους	πελελούς	τις	πελελές	τα	πελελά
κλητική		πελελοί		πελελές		πελελά
Κατηγορία όπως «καλός» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

πελελός < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική πελελός

Προφορά

ΔΦΑ : /pe.leˈlos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : πε‐λε‐λός

Επίθετο

πελελός, -ή, -ό

• (λαϊκότροπο, ιδιωματικό) τρελός, παλαβός

  ≈ συνώνυμα: πελός, κουζουλός

Συγγενικά

• πελελάδα
• πελός / πελλός

Πηγές

• πελελός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• πελελός - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία 1

πελελός: αβέβαιης ετυμολογίας < πιθανόν αρχαία ελληνική μετοχή παρακειμένου (ἀπολωλός) του ρήματος ἀπόλλυμαι (χάνομαι)

Κατ' άλλη άποψη < προέλευσης από τη νεολατινική (αλλά η ισπανική pelele είναι άγνωστης ετυμολογίας) • Η Ετυμολογία χρειάζεται ανάπτυξη με τεκμηρίωση. Μπορείτε να βοηθήσετε;  

Επίθετο

πελελός

1. άμυαλος, επιπόλαιος

   ≈ συνώνυμα: πελλικός

2. βλάκας
3. παράλογος
4. τρελός, παράφρονας

   ≈ συνώνυμα: πελλιασμένος, πελλικός

5. τρελός από έρωτα
6. τεμπέλης, ακαμάτης

Άλλες μορφές

• παλαλός (& στα ποντιακά)

Παράγωγα

• πελελά (επίρρημα)
• πελελάδα
• πελελαίνομαι
• πελέλακας (μεγεθυντικό)
• πελελαμένος
• πελελία, πελελιά
• πελλός & δείτε τα παράγωγα

Σύνθετα

• πελελομουσκάρα

Συγγενικά

πιθανόν:

• πελλανίσκω & παράγωγα

Ετυμολογία 2

πελελός < μπελελός με τροπή του τρόπου άρθρωσης [b] > [m], πιθανόν σλαβικής προέλευσης

Ουσιαστικό

πελελός αρσενικό

• (φυτό) η δαιμοναριά / δαιμονιαρέα ή υοσκύαμος (Hyoscyamus niger)

Άλλες μορφές

• ἀμπελολός

Πηγές

• σελ.321-323 Τόμος 15 - Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης) πολυτονικό σύστημα: τόμοι 1-5, μεταγραφή σε μονοτονικό: τόμοι 6-τέλος], pdf.Βιβλιογραφία.  Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.