παραμονή

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	η	παραμονή	οι	παραμονές
γενική	της	παραμονής	των	παραμονών
αιτιατική	την	παραμονή	τις	παραμονές
κλητική		παραμονή		παραμονές
Κατηγορία όπως «ψυχή» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

παραμονή <

• για τη σημασία «μένω σε μέρος για κάποια διάρκεια» < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή παραμονή (αρχικά: υποχρέωση δούλου να παραμείνει στον αφέντη του - επίσης: διάρκεια παρουσίας) < αρχαία ελληνική παραμένω < παρα- + μένω
• για τη σημασία «προηγούμενη μέρα»' < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική παραμονή < ελληνιστική κοινή παραμονή

Μορφολογικά αναλύεται σε παρα- + θέμα μον- του μένω + -ή

Προφορά

ΔΦΑ : /pa.ɾa.moˈni/

τυπογραφικός συλλαβισμός : πα‐ρα‐μο‐νή

Ουσιαστικό

παραμονή θηλυκό

1. (μένω σε μέρος)
   1. η διαμονή, η κατοίκηση

      ⮡  Η παραμονή του στο εξωτερικό διάρκεσε ένα μήνα

   2. η συνέχιση της συμμετοχής σε μια κοινότητα, μια ομάδα, έναν οργανισμό κλπ

      ⮡  Η παραμονή του προπονητή στην ομάδα τον επόμενο χρόνο θεωρείται απίθανη.

      ⮡  Το κεντρικό ζήτημα των διαβουλεύσεων ήταν η παραμονή της χώρας στη συμμαχία.

2. (προηγούμενη μέρα) η μέρα που προηγείται ενός σημαντικού γεγονότος, γιορτής ή επετείου (και παραμονές)

   ⮡  Με την οικογένειά της συναντιέται συνήθως παραμονή Πρωτοχρονιάς.

   ⮡  Πού θα περάσετε την Παραμονή; (συνήθως εννοείται: της Πρωτοχρονιάς)

   ⮡  Την παραμονή κάθε διαγωνίσματος με πιάνει άγχος.

Δείτε επίσης

• ανήμερα
• επομένη

Μεταφράσεις

    διαμονή

αγγλικά : stay (en) γαλλικά : résidence (fr), séjour (fr) γερμανικά : Aufenthalt (de) ιταλικά : permanenza (it), soggiorno (it) πολωνικά : pobyt (pl)

    συνέχιση

αγγλικά : continuation (en) γερμανικά : Verbleib (de) γαλλικά : maintien (fr)

    η προηγούμενη ημέρα (γιορτής)

αγγλικά : eve (en) γαλλικά : veille (fr) ιταλικά : vigilia (it) πολωνικά : wigilia (pl), przeddzień (pl)

Πηγές

• παραμονή - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• παραμονή - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

→ ζητούμενο λήμμα

1. .
2. προηγούμενη ημέρα (όπως γιορτής)

   ※  10ος αιώνας - ⌘ Κωνσταντῖνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος (905‑959) Περὶ τῆς βασιλείου τάξεως (Περὶ τελετῶν) Constantini Porphyrogeniti Imperatoris De Ceremoniis Aulae Byzantinae. Επιμ. Johann Jakob Reiske. Βόννη: Weber, 1829 έκφραση σε κεφάλαια όπως 1.106

   Ὅσα δεῖ παραφυλλάτειν τῇ παραμονῇ τῆς Βαϊοφόρȣ ed.1751

   Ὅσα δεῖ παραφυλλάτειν τῇ παραμονῇ τῶν ἁγίων Φώτων ed.1751

Πηγές

• σελ.110 Τόμος 15 - Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης) πολυτονικό σύστημα: τόμοι 1-5, μεταγραφή σε μονοτονικό: τόμοι 6-τέλος], pdf.Βιβλιογραφία.  Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. 

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

• (ελληνιστική κοινή) → ζητούμενο λήμμα

Πηγές

• παραμονή - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• παραμονή - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.