ορίζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

ορίζω < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ὁρίζω < ὅρος

Προφορά

ΔΦΑ : /oˈɾi.zo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : ο‐ρί‐ζω

Ρήμα

ορίζω, αόρ.: όρισα, παθ.φωνή: ορίζομαι, π.αόρ.: ορίστηκα, μτχ.π.π.: ορισμένος

1. αποφασίζω πού και πότε (συνήθως) θα γίνει κάτι

   ⮡  να ορίσουμε μια συνάντηση με το διευθυντή

2. θέτω τα όρια για κάτι
3. δίνω μια ιδιότητα σε κάποιον, ώστε να κάνει κάτι

   ⮡  με όρισε εκπρόσωπο τύπου

4. αποφασίζω, επιλέγω

   ⮡  συνήθως, οι καθηγητές ορίζουν την ύλη που θα διδάξουν στο νέο εξάμηνο

5. δίνω ορισμό για κάτι, επισημαίνω τα γνωρίσματά του

   ⮡  πώς μπορούμε να ορίσουμε το τετράγωνο;

6. διατυπώνω με σαφήνεια

   ⮡  το νέο διάταγμα ορίζει ότι...

7. (λαϊκότροπο) διατάζω, εκφράζω απόλυτα μια επιθυμία

   ⮡  τι ορίζει ο αφέντης μας;

8. ελέγχω, εξουσιάζω

   ⮡  οι παππούδες του όριζαν όλη την εμπορική κίνηση της περιοχής

9. φτάνω

   ⮡  καλώς ορίσατε!

Συγγενικά

• ορίζοντας
• οριζόντια και οριζοντίως
• οριζόντιος
• οριζοντιώνω
• ορίζουσα
• ορισμένος
• ορισμός
• ορίστε
• όρσε
• οριστικός

Σύνθετα

• αφορίζω
• διορίζω
• εξορίζω
• επαναπροσδιορίζω
• καθορίζω
• καλωσορίζω
• περιορίζω
• προορίζω
• προσδιορίζω

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	ορίζω	όριζα	θα ορίζω	να ορίζω		ορίζοντας
β' ενικ.	ορίζεις	όριζες	θα ορίζεις	να ορίζεις	όριζε
γ' ενικ.	ορίζει	όριζε	θα ορίζει	να ορίζει
α' πληθ.	ορίζουμε	ορίζαμε	θα ορίζουμε	να ορίζουμε
β' πληθ.	ορίζετε	ορίζατε	θα ορίζετε	να ορίζετε	ορίζετε
γ' πληθ.	ορίζουν(ε)	όριζαν ορίζαν(ε)	θα ορίζουν(ε)	να ορίζουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		όρισα	θα ορίσω	να ορίσω		ορίσει
β' ενικ.		όρισες	θα ορίσεις	να ορίσεις	όρισε
γ' ενικ.		όρισε	θα ορίσει	να ορίσει
α' πληθ.		ορίσαμε	θα ορίσουμε	να ορίσουμε
β' πληθ.		ορίσατε	θα ορίσετε	να ορίσετε	ορίστε
γ' πληθ.		όρισαν ορίσαν(ε)	θα ορίσουν(ε)	να ορίσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω ορίσει	είχα ορίσει	θα έχω ορίσει	να έχω ορίσει
β' ενικ.	έχεις ορίσει	είχες ορίσει	θα έχεις ορίσει	να έχεις ορίσει
γ' ενικ.	έχει ορίσει	είχε ορίσει	θα έχει ορίσει	να έχει ορίσει
α' πληθ.	έχουμε ορίσει	είχαμε ορίσει	θα έχουμε ορίσει	να έχουμε ορίσει
β' πληθ.	έχετε ορίσει	είχατε ορίσει	θα έχετε ορίσει	να έχετε ορίσει
γ' πληθ.	έχουν ορίσει	είχαν ορίσει	θα έχουν ορίσει	να έχουν ορίσει

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	ορίζομαι	οριζόμουν(α)	θα ορίζομαι	να ορίζομαι
β' ενικ.	ορίζεσαι	οριζόσουν(α)	θα ορίζεσαι	να ορίζεσαι
γ' ενικ.	ορίζεται	οριζόταν(ε)	θα ορίζεται	να ορίζεται
α' πληθ.	οριζόμαστε	οριζόμαστε οριζόμασταν	θα οριζόμαστε	να οριζόμαστε
β' πληθ.	ορίζεστε	οριζόσαστε οριζόσασταν	θα ορίζεστε	να ορίζεστε	(ορίζεστε)
γ' πληθ.	ορίζονται	ορίζονταν οριζόντουσαν	θα ορίζονται	να ορίζονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		ορίστηκα	θα οριστώ	να οριστώ		οριστεί
β' ενικ.		ορίστηκες	θα οριστείς	να οριστείς	ορίσου
γ' ενικ.		ορίστηκε	θα οριστεί	να οριστεί
α' πληθ.		οριστήκαμε	θα οριστούμε	να οριστούμε
β' πληθ.		οριστήκατε	θα οριστείτε	να οριστείτε	οριστείτε
γ' πληθ.		ορίστηκαν οριστήκαν(ε)	θα οριστούν(ε)	να οριστούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω οριστεί	είχα οριστεί	θα έχω οριστεί	να έχω οριστεί		ορισμένος
β' ενικ.	έχεις οριστεί	είχες οριστεί	θα έχεις οριστεί	να έχεις οριστεί
γ' ενικ.	έχει οριστεί	είχε οριστεί	θα έχει οριστεί	να έχει οριστεί
α' πληθ.	έχουμε οριστεί	είχαμε οριστεί	θα έχουμε οριστεί	να έχουμε οριστεί
β' πληθ.	έχετε οριστεί	είχατε οριστεί	θα έχετε οριστεί	να έχετε οριστεί
γ' πληθ.	έχουν οριστεί	είχαν οριστεί	θα έχουν οριστεί	να έχουν οριστεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι ορισμένος - είμαστε, είστε, είναι ορισμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν ορισμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν ορισμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι ορισμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι ορισμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι ορισμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι ορισμένοι

Μεταφράσεις

    ορίζω

αγγλικά : define (en), determine (en), designate (en) γαλλικά : désigner (fr), préciser (fr), délimiter (fr), définir (fr)