από

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

από < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική ἀπό

• το απ' < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική ἀπ' πριν από το [t] στους τύπους του οριστικού άρθρου ο

Προφορά

ΔΦΑ : /apo/ εντάσσεται φωνολογικά στην επόμενη λέξη ως κλιτικό, π.χ. /apo‿to‿pɾoˈi/ (<από το πρωί>)

Πρόθεση

από, απ' και αφ'

• δηλώνει
  1. τόπο:
     1. αφετηρία

        ↪ Αν ξεκινήσεις τώρα από το σπίτι, θα με προλάβεις.

     2. σημείο εκκίνησης για εκτίμηση, μέτρηση, υπολογισμό

        ↪ Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 25 ως 28 βαθμούς.

     3. μεταβολή κατάστασης

        ↪ από δήμαρχος κλητήρας

     4. απομάκρυνση

        ↪ Φύγε μακριά απ᾿ αυτόν!

  2. καταγωγή ή προέλευση

     ↪ Ο γείτονάς μου είναι από την Αίγυπτο.

     ↪ Ο Μάρκο Πόλο έφερε από την Κίνα το μετάξι στην Ευρώπη.

  3. εξάρτηση

     ↪ κρατήσου από μένα

  4. χρόνο:
     1. αφετηρία

        ↪ Έχω να τον δω απ᾿ την αποφοίτησή μας.

     2. σημείο εκκίνησης χρονικού διαστήματος

        ↪ Θα είμαι εδώ από νωρίς, έλα κι εσύ.

  5. αντιδιαστολή, σύγκριση, προτίμηση

     ↪ Ο Λευτέρης είναι μεγαλύτερος από τον Μάνθο.

     ↪ Προτιμώ τυρί και ψωμί από κάτι γλυκό.

  6. αναγκαστικό αίτιο

     ↪ παρασύρθηκε από την οργή

  7. ποιητικό αίτιο

     ↪ Η αυλή στρώθηκε με χαλίκι από τους εργάτες.

  8. ένα σύνολο που για ένα μέρος του γίνεται αναφορά

     ↪ Δέκα από τους μαθητές ανέλαβαν τη διοργάνωση της εκδρομής.

  9. επιμερισμό'

     ↪ Πήρα από τον καθένα τέσσερα ευρώ.

  10. μέσο ή τρόπο

      ↪ Θα τα πούμε απ᾿ το τηλέφωνο.

  11. αναφορά

      ↪ Η γνώμη του είναι σωστή από την άποψη του κέρδους.

  12. απαλλαγή

      ↪ Εξαιρέθηκε από τη γυμναστική, επειδή είχε πυρετό.

  13. αφαίρεση

      ↪ έξι από είκοσι κάνει δεκατέσσερα

Σημειώσεις

• Για λόγους ευφωνίας:
  • Ο τύπος απ' χρησιμοποιείται πριν από φωνήεν και, μερικές φορές, πριν από τη γενική και την αιτιατική πτώση του οριστικού άρθρου
  • Ο τύπος αφ' χρησιμοποιείται πριν από λέξη που, στο πολυτονικό σύστημα, δασυνόταν

Παράγωγες λέξεις

• απο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα απο- στο Βικιλεξικό
• απ- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα απ- στο Βικιλεξικό
• αφ- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα αφ- στο Βικιλεξικό

Εκφράσεις

• από δω
• από δω κι εμπρός
• από Θεού άρξασθαι: ας αρχίσομε με επίκληση στη βοήθεια του Θεού
• από καρδιάς: με την καρδιά
• από μηχανής θεός: για πρόσωπο που δίνει λύση ή βοήθεια αποσδόκητα
• από στήθους: με απομνημόνευση
• απ' την κορφή ως τα νύχια: σε όλο το σώμα
• αφ' ης στιγμής: από τη στιγμή, από τότε που.... // αφού
• αφ' υψηλού: υπεροπτικά, αλαζονικά

Μεταφράσεις

    από

αγγλικά : from (en), than (en) γαλλικά : de (fr), depuis (fr) δανικά : fra (da) λατινικά : ab (la) νορβηγικά : fra (no)