χύμα

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

χύμα < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή χύμα (ουδέτερο, αρχαία σημασία: υγρό που χύνεται) < χέω. Ως επίρρημα από τη μεσαιωνική περίοδο (με διάβασμα, όχι με ψαλμούς)

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈçi.ma/

τυπογραφικός συλλαβισμός : χύ‐μα

Επίρρημα

χύμα

1. για τρόφιμα ή ποτά που πωλούνται χωρίς να είναι συσκευασμένα ή εμφιαλωμένα
2. για αντικείμενα που τοποθετούνται κάπου χωρίς τάξη
3. (μεταφορικά) για άνθρωπο που δεν έχει τάξη στη ζωή του
4. (παρωχημένο) κατωφέρεια

   παροιμία: τούτο το χύμα θα φέρει και τ' αναβόλεμα (συνηθισμένο, η στροφή απ' τη δυστυχία στην ευτυχία}}

Εκφράσεις

• χύμα και τσουβαλάτα

Συγγενικά

• κακοχυμία
• κατάχυμα
• χυμένος & σύνθετα

→ και δείτε τις λέξεις χυμάω και χύνω

Μεταφράσεις

    για τρόφιμα ή ποτά που πωλούνται χωρίς να είναι συσκευασμένα ή εμφιαλωμένα

αγγλικά : unpackaged (en), unbottled (en) βουλγαρικά : в Насипно (bg) γαλλικά : en vrac (fr) γερμανικά : lose (de), unverpackt (de) ισπανικά : a granel (es) ιταλικά : alla rinfusa (it) ουγγρικά : ömlesztett (hu) πορτογαλικά : a granel (pt)

    για αντικείμενα που τοποθετούνται κάπου χωρίς τάξη

αγγλικά : at random (en), topsy-turvy (en), chaotically (en), any old how (en) φινλανδικά : mullin mallin (fi), hujan hajan (fi) γαλλικά : pêle-mêle (fr) γερμανικά : durcheinander (de), ungeordnet (de) ιταλικά : alla rinfusa (it), sottosopra (it) σουηδικά : huller om buller (sv)

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

χύμα < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή χύμα (ουδέτερο ανάκατη μάζα, αρχαία σημασία: υγρό που χύνεται) < χέω

Ουσιαστικό

χύμα ουδέτερο

• → ζητούμενο λήμμα
• (εκκλησιαστικός όρος) με διάβασμα, όχι με ψαλμούς

Πηγές

• χύμα - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	χῠματ-
ονομαστική	τὸ	χύμᾰ	τὰ	χύμᾰτᾰ
γενική	τοῦ	χύμᾰτος	τῶν	χυμᾰ́των
δοτική	τῷ	χύμᾰτῐ	τοῖς	χύμᾰσῐ(ν)
αιτιατική	τὸ	χύμᾰ	τὰ	χύμᾰτᾰ
κλητική ὦ!		χύμᾰ		χύμᾰτᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		χύμᾰτε
γεν-δοτ	τοῖν		χυμᾰ́τοιν
3η κλίση, Κατηγορία 'κτῆμα' όπως «κτῆμα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

χύμα < χέω

Ουσιαστικό

χύμα ουδέτερο (και χῦμα σε κώδικες)

1. υγρό που χύνεται ή ρέει
2. ράβδος (χρυσού)
3. (ελληνιστική σημασία) άτακτη, ανάκατη μάζα
4. συστατικό

Συγγενικά

• → δείτε τις λέξεις χυμός και χέω

Πηγές

• χύμα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.