βγαίνω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

βγαίνω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική ἐβγαίνω < αμάρτυρο **ἐγβαίνω με αντιμετάθεση των συμφώνων < αρχαία ελληνική ἐκβαίνω με μερική αφομοίωση [kv] > [ɣv]. Δείτε και το βγάζω.

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈvʝe.no/

τυπογραφικός συλλαβισμός : βγαί‐νω

Ρήμα

βγαίνω , πρτ.: έβγαινα, στ.μέλλ.: θα βγω, αόρ.: βγήκα, μτχ.π.π.: βγαλμένος

1. προχωρώ ώστε να βρεθώ έξω από ένα κλειστό χώρο

   ≈ συνώνυμα: εξέρχομαι

   ≠ αντώνυμα: μπαίνω, εισέρχομαι

2. πηγαίνω για διασκέδαση, συνήθως με παρέα
3. έχω ερωτική σχέση με ένα άτομο

   ⮡  Πόσο καιρό βγαίνεις μαζί της;

4. (για φυτά) βλασταίνω, φυτρώνω

   ⮡  Έχουν βγει τα σπαράγγια. Πάμε να μαζέψουμε;

   • (για μέρη φυτών, κλαδιά, άνθη, καρπούς)
5. (για επαγγελματικούς χώρους) αρχίζω τη σταδιοδρομία μου

   ⮡  Βγήκε στο θέατρο σε ηλικία 18 χρονών.

6. προέρχομαι

   ⮡  Από πού βγαίνει η λέξη αυτή;

7. (για έντυπα, ταινίες, δίσκους κλπ) κυκλοφορώ
8. αντεπεξέρχομαι στις οικονομικές μου υποχρεώσεις

   ⮡  Δεν έβγαινε οικονομικά το μαγαζί του και αναγκάστηκε να το κλείσει.

Εκφράσεις

• ακόμη δε βγήκε απ' τ' αβγό
• φτου και βγαίνω!

Συγγενικά

• έβγα!
• μπαινάκης βγαινάκης
• πρωτόβγαινος

Σύνθετα

• αντιβγαίνω
• καλοβγαίνω
• ματαβγαίνω
• μισοβγαίνω
• μπαινοβγαίνω
• ξαναβγαίνω
• ξεβγαίνω
• παραβγαίνω
• πολυβγαίνω
• πρωτοβγαίνω
• σιγοβγαίνω
• συχνοβγαίνω
• συχνομπαινοβγαίνω

Δείτε επίσης

• βγάζω, βγάνω, βγάλσιμο, -βγαλτός

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	βγαίνω	έβγαινα	θα βγαίνω	να βγαίνω		βγαίνοντας
β' ενικ.	βγαίνεις	έβγαινες	θα βγαίνεις	να βγαίνεις	βγαίνε
γ' ενικ.	βγαίνει	έβγαινε	θα βγαίνει	να βγαίνει
α' πληθ.	βγαίνουμε	βγαίναμε	θα βγαίνουμε	να βγαίνουμε
β' πληθ.	βγαίνετε	βγαίνατε	θα βγαίνετε	να βγαίνετε	βγαίνετε
γ' πληθ.	βγαίνουν(ε)	έβγαιναν βγαίναν(ε)	θα βγαίνουν(ε)	να βγαίνουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		βγήκα	θα βγω	να βγω		βγει
β' ενικ.		βγήκες	θα βγεις	να βγεις	βγες - έβγα
γ' ενικ.		βγήκε	θα βγει	να βγει
α' πληθ.		βγήκαμε	θα βγούμε	να βγούμε
β' πληθ.		βγήκατε	θα βγείτε	να βγείτε	βγείτε
γ' πληθ.		βγήκαν(ε)	θα βγουν	να βγουν
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω βγει	είχα βγει	θα έχω βγει	να έχω βγει
β' ενικ.	έχεις βγει	είχες βγει	θα έχεις βγει	να έχεις βγει
γ' ενικ.	έχει βγει	είχε βγει	θα έχει βγει	να έχει βγει
α' πληθ.	έχουμε βγει	είχαμε βγει	θα έχουμε βγει	να έχουμε βγει
β' πληθ.	έχετε βγει	είχατε βγει	θα έχετε βγει	να έχετε βγει
γ' πληθ.	έχουν βγει	είχαν βγει	θα έχουν βγει	να έχουν βγει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (αμετάβατοι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι βγαλμένος - είμαστε, είστε, είναι βγαλμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν βγαλμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν βγαλμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι βγαλμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι βγαλμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι βγαλμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι βγαλμένοι

Μεταφράσεις

    βγαίνω

αγγλικά : exit (en), go out (en), get out (en), come off/out (en) γαλλικά : sortir (fr) εβραϊκά : לצאת (he) ιταλικά : uscire (it) ρουμανικά : ieși (ro)

Πηγές

• βγαίνω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• βγαίνω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)