Βικιλεξικό:Ελληνική γλώσσα

grk   grc   gkm   el Βικιλεξικό:ελληνική γλώσσα → Βικιλεξικό:αρχαία ελληνικά - Βικιλεξικό:μεσαιωνικά ελληνικά - Βικιλεξικό:νέα ελληνικά Κατηγορία:Ελληνική γλώσσα → Κατηγορία:Αρχαία ελληνικά - Κατηγορία:Μεσαιωνικά ελληνικά - Κατηγορία:Νέα ελληνικά Βιβλιοθήκη:συντομογραφίες → Βιβλιοθήκη:αρχαία ελληνικά - Βιβλιοθήκη:μεσαιωνικά ελληνικά - Βιβλιοθήκη:νέα ελληνικά

Οι σελίδες του Βικιλεξικού σχετικά με τους Τομείς της ελληνικής γλώσσας εξειδικεύουν τις οδηγίες και τους κανόνες που ορίζει ο γενικός οδηγός Δομή λημμάτων και οι σελίδες για την πολιτική του Βικιλεξικού.
Αυτή η σελίδα, είναι μια περιληπτική παρουσίαση όλων των ελληνικών τομέων.

Γενικά

Για την περιοδολόγηση της ελληνικής γλώσσας ακολουθούνται συμβατικές χρονολογίες όπως ορίζονται στα λεξικά των βασικών πηγών μας. Σχετίζονται συχνά με ιστορικές καμπές όπως το 1669 (πτώση του Χάνδακα και τέλος της κρητικής λογοτεχνίας). Αλλά η περιοδολόγηση αφορά τη γλώσσα και όχι τις ιστορικές περιόδους.
Αναλυτικός κατάλογος για τις φάσεις και τις ποικιλίες της ελληνικής γλώσσας, στο Παράρτημα:Ελληνική γλώσσα.

Τομείς

Οι τομείς για την ελληνική γλώσσα (με τον κωδικό τους) είναι:
Κατηγορία:Ελληνική γλώσσα (grk)

Κωδικός γραφής Grek (είτε πολυτονικό, είτε μονοτονικό σύστημα). Για τη μυκηναϊκή διάλεκτο, γραφή LinB (Linear B, Γραμμική Βήτα)

• Κατηγορία:Νέα ελληνικά (el) στα οποία αναφερόμαστε και ως 'ελληνικά'
• Κατηγορία:Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)
• Κατηγορία:Αρχαία ελληνικά (grc)

Ομόγραφα λήμματα που συνυπάρχουν σε μία σελίδα κατατάσσονται μ' αυτή τη χρονολογική σειρά. (παράδειγμα: στρατοπεδάρχης)

Για τους συντάκτες

• Απλοί σύνδεσμοι με [[ωωω]] γράφονται μόνο προς νέα ελληνικά. Για όλες τις άλλες ελληνικές περιόδους, για όλες τις άλλες γλώσσες, για άλλους Τομείς, χρησιμοποιούμε συνδέσμους ακριβείας με το πρότυπο {{λ}} (link) με τον κωδικό τους {{λ|ωωω|grc}} Έτσι το σύστημα μπορεί να εφαρμόσει ειδικούς χειρισμούς που πιθανον προβλέπονται ανάλογα με τον κωδικό γλώσσας.
• Όλες οι σελίδες για ελληνικά λήμματα, πλην μυκηναϊκής, τελειώνουν με το πρότυπο {{κλείδα-ελλ}} στο τέλος της σελίδας. Είναι υπεύθυνο για τη σωστή αλφαβητική τους κατάταξη στις διάφορες Κατηγορίες και για το σχηματισμό τού: Κατηγορία:Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά) που περιλαμβάνει όλα τα ελληνικά λήμματα από όλους τους Τομείς.
• Δείτε και το Πρότυπο:περίοδος, για προσδιορισμό τριών φάσεων για κάθε τομέα. Χρησιμοποιείται δοκιμαστικά (2022).

Για τη γραφή:

• Παράρτημα:Γραμματοσειρές (ελληνικά)
• Δε φτιάχνουμε λήμματα με σημεία στίξης (θαυμαστικά, ερωτηματικά), γράμματα με διακριτικά, βαρείες, προσωδία. Αυτά τα γράφουμε μέσα στο σώμα του κειμένου.
• Κατηγορία:Ελληνικό αλφάβητο

Περιληπτικά, οι τομείς και οι θυγατρικοί, υπαγόμενοι τομείς τους:

Νέα ελληνικά

Δείτε περισσότερα στο Βικιλεξικό:Νέα ελληνικά

Κατηγορία:Νέα ελληνικά (el)

• από το 1700 ως σήμερα, τα νέα ελληνικά
• γραφή: μονοτονική για τα λήμματα. Στα παραθέματα, όπως η πρωτότυπη έκδοση της πηγής μας.
• Κατηγορία:Ποικιλίες της νεοελληνικής γλώσσας:
  • υπαγόμενος τομέας: Κατηγορία:Καθαρεύουσα (kath, αλλού, el-kth)

    γραφή: πολυτονική

    Τοποθετείται στο Μέρος Λόγου ο κωδικός της και έχει όλες τις Κατηγορίες.

  • Κατηγορία:Δημοτική (νέα ελληνικά) (λέξεις της δημοτικής που δε συνηθίζονται στην κοινή, όπως από το δημοτικό τραγούδι)

    Τοποθετείται ειδική ετικέτα μπροστά από τον ορισμό των λημμάτων της.

  • διάλεκτοι και ιδιώματα
    • ιδιωματικά (και με προσδιορισμό, όπως τα επτανησιακά)

      Τοποθετείται ετικέτα μπροστά από τον ορισμό των λημμάτων τους.

    • υπαγόμενοι τομείς με δικό τους κωδικό και τομέα: Κατηγορία:Καππαδοκικά (cpg), Κατηγορία:Κατωιταλικά (grk-ita), Κατηγορία:Ποντιακά (pnt), Κατηγορία:Τσακωνικά (tsd). Επίσης, Κατηγορία:Κυπριακά (el-cyp) και Κατηγορία:Κρητικά (el-crt)

Μεσαιωνικά ελληνικά

Δείτε περισσότερα στο Βικιλεξικό:Μεσαιωνικά ελληνικά

Κατηγορία:Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

• από τον Ιουστιανιανό έως το 1669 (περίπου 600-1700)
• γραφή: πολυτονική
• ποικιλίες: μεσαιωνικά κυπριακά (gkm-cyp), μεσαιωνικά κρητικά (gkm-crt)

  Τοποθετείται ετικέτα μπροστά από τον ορισμό των λημμάτων τους.

Αρχαία ελληνικά

Δείτε περισσότερα στο Βικιλεξικό:Αρχαία ελληνικά

Κατηγορία:Αρχαία ελληνικά (grc)

• η μυκηναϊκή διάλεκτος gmy με ξεχωριστό Τομέα λόγω της διαφορετικής γραφής της
• από τον Όμηρο (7ος αιώνας) έως και τον Αριστοτέλη (4ος προχριστιανικός αιώνας). Ακολουθεί, η ελληνιστική κοινή.
• γραφή: πολυτονική μικρογράμματη
• Υπαγόμενος τομέας: Κατηγορία:Ελληνιστική κοινή (grc-koi) με δικές της Κατηγορίες.

  από τον 3ο προχριστιανικό αιώνα έως τον Ιουστινιανό (6ος αιώνας κε)

  Τοποθετείται στο 'ΜέροςΛόγου' ο κωδικός της.

• Κατηγορία:Ποικιλίες της αρχαίας ελληνικής γλώσσας (διάλεκτοι: δωρική, αττική, ιωνική κλπ).

  Τοποθετείται ετικέτα μπροστά από τον ορισμό των λημμάτων τους.

Μυκηναϊκή διάλεκτος

Δείτε περισσότερα στο Βικιλεξικό:Αρχαία ελληνικά#Μυκηναϊκή διάλεκτος

Κατηγορία:Μυκηναϊκή διάλεκτος (gmy)

• Εξετάζεται χωριστά, λόγω της διαφορετικής γραφής της: Γραμμική Βήτα, κωδικός γραφής LinB (Linear B)

Πρωτοελληνική

πρωτοελληνική γλώσσα (κωδικός grk-pro) Υποθετική γλώσσα, πρόγονος της ελληνικής γλώσσας grk.
Πρόγονός της, η Κατηγορία:Πρωτοϊνδοευρωπαϊκή (ine-pro).

• Υποθετικοί ανασυντεθειμένοι τύποι - προτάσσεται * αστερίσκος με το πρότυπο {{*}} και γράφονται με πλάγια γράμματα.
• Σημειώνονται στην ενότητα Ετυμολογίας των αρχαίων ελληνικών, όπως αναγράφονται στις πηγές μας.
• Στα ελληνικά λεξικά, οι τύποι γράφονται συνήθως με ελληνικά γράμματα. Δεν τους λημματοποιούμε.

  Π.χ. πλέω < *πλέϝ-ω

• Στη διεθνή βιβλιογραφία, με λατινογράμματη γραφή. Δείγματα στην Κατηγορία:Πρωτοελληνική γλώσσα

  Π.χ. στο αγγλικό Βικιλεξικό: en:πλέω < Proto-Hellenic *pléwō στην en:Category:Proto-Hellenic language

  Π.χ. στο ελληνικό Βικιλεξικό: βοῦς < πρωτοελληνική *gʷous

Γράφουμε τους τύπους και με τους δύο τρόπους αν έχουμε πηγές γι' αυτούς. Για τη λατινογράμματη γραφή, δείτε

• About Proto-Hellenic στο αγγλικό Βικιλεξικό

• πρωτοελληνική γλώσσα στη Βικιπαίδεια 

• Proto-Greek language στην αγγλική Βικιπαίδεια

Διεθνείς και διαγλωσσικοί χαρακτήρες

Χαρακτήρες (γράμματα, ψηφία) του ελληνικού αλφαβήτου που είναι διεθνείς (όπως για τα μαθηματικά) ή διαγλωσσικοί (για μερικές, αλλά όχι όλες τις γλώσσες), τοποθετούνται στην κορυφή της σελίδας.
Τομείς: Κατηγορία:Σύμβολα (διεθνείς όροι) (uni universal) ή/και Κατηγορία:Σύμβολα (διαγλωσσικοί όροι) (mul, multilingual)

• χρησιμοποιούμε το πρότυπο {{symb}}
• με ορισμούς και διευκρινίσεις
• Παραδείγματα: Ρ ελληνικό, Α ελληνικό, α, Β

Άλλες γλώσσες

Άλλες γλώσσες που σχετίζονται με τα ελληνικά. Σημειώνονται στην ενότητα της Ετυμολογίας.

• προελληνική (pregrc) Κατηγορία:Προέλευση λέξεων από την προελληνική (αρχαία ελληνικά)

  Όπως ανατολικά δάνεια (Κατηγορία:Προέλευση λέξεων από γλώσσες της Ανατολίας)

  μεσογειακά δάνεια.

• πρωτοϊνδοευρωπαϊκή (ine-pro) Κατηγορία:Πρωτοϊνδοευρωπαϊκή γλώσσα

  Όπως Κατηγορία:Προέλευση λέξεων από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή (αρχαία ελληνικά)

Επίσης

• τα αρβανίτικα - Κατηγορία:Αρβανίτικα (att) είναι ποικιλία της αλβανικής γλώσσας
• τα βλάχικα - Κατηγορία:Αρωμουνική γλώσσα (roa-rup) είναι ξεχωριστός Τομέας, περιλαμβανομένων και των ποικιλιών που μιλιούνται στον ελληνικό χώρο.

Δείτε επίσης

• Βικιλεξικό:Δομή λημμάτων Όλες οι οδηγίες χειρισμών που αφορούν κάθε γλώσσα. Ισχύουν και για τα ελληνικά.
• Παράρτημα:Ελληνική γλώσσα Κατάλογος όλων των φάσεων και ποικιλιών της ελληνικής γλώσσας.
• Κατηγορία:Πολιτική Βικιλεξικού
• Βικιλεξικό:Κριτήρια συμπερίληψης
• Βικιλεξικό:Βιβλιοθήκη - Βικιλεξικό:Βιβλιοθήκη/Συντομογραφίες
• Κατηγορία:Βιβλιογραφικές παραπομπές
• Βικιλεξικό:Ετυμολογία - Βοήθεια:Ετυμολογία
• Κατηγορία:Πρότυπα βιβλιογραφίας
• Κατηγορία:Υποδείγματα σελίδων
• Κατηγορία:Πρότυπα

Αναφορές

---