γυμνοπαιδία

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	η	γυμνοπαιδία	οι	γυμνοπαιδίες
γενική	της	γυμνοπαιδίας	των	γυμνοπαιδιών
αιτιατική	τη	γυμνοπαιδία	τις	γυμνοπαιδίες
κλητική		γυμνοπαιδία		γυμνοπαιδίες
Για τους αγώνες στη Σπάρτη, στον πληθυντικό
Κατηγορία όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

γυμνοπαιδία < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική γυμνοπαιδίαι (πληθυντικός) < γυμνο- στη σημασία: ... + • Η Ετυμολογία χρειάζεται ανάπτυξη με τεκμηρίωση. Μπορείτε να βοηθήσετε;   (< παῖς)

• για το μουσικό έργο < λόγιο ενδογενές δάνειο: γαλλική Gymnopédie, πληθυντικός Gymnopédies όπως στον τίτλο πιανιστικών κομματιών του Ερίκ Σατί (Eric Satie)

Ουσιαστικό

γυμνοπαιδία σπανιότερα στον ενικό, συνήθως στον πληθυντικό: γυμνοπαιδίες

1. ιστορία, στην αρχαία Σπάρτη: στον πληθυντικό) ετήσια γιορτή στην οποία τα αγόρια συμμετείχαν σε εκδήλωση παρόμοια με των γυμναστικών επιδείξεων και η οποία τελούνταν προς τιμή των Σπαρτιατών πεσόντων στη μάχη της Θυρέας εναντίον των Αργείων -μάχη που εξασφάλισε όλη την Κυνουρία για τη Σπάρτη

   ※  Το πιθανότερο λοιπόν να γνώριζε τις γυμνοπαιδίες, όπως αποκαλούνταν οι ετήσιοι εορτασμοί στην αρχαία Σπάρτη προς τιμήν του θεού Απόλλωνος, κατά τους οποίους γυμνοί παίδες εχόρευαν και τελούσαν γυμναστικές ασκήσεις, αφιερωμένες στη μνήμη των πεσόντων στη μάχη της Θυρέας. (* εφημερίδα Το Βήμα)

2. (τίτλος ποιητικού έργου) Γυμνοπαιδία ⌘ Γιώργος Σεφέρης, Γυμνοπαιδία, ΥΓ., Γενάρης 1945. [ποίημα από τις «Μέρες του 1945-1951» @greel-language.gr
3. (τίτλος μουσικού έργου) μετάφραση του γαλλικού τίτλου πιανιστικού έργου του Ερίκ Σατί (Eric Satie), Γυμνοπαιδίες

   ↪ Στο ρεσιτάλ πιάνου, ακούσαμε την 1η Γυμνοπαιδία του Σατί, και τα Πρελούδια του Ντεμπισί.

Μεταφράσεις

    γυμνοπαιδία

αρχαία ελληνική : γυμνοπαιδίαι αγγλικά : Gymnopaedia (en) γαλλικά : gymnopédies (fr)

Πηγές

• Πάπυρος–Λαρούς–Μπριτάννικα: Λεξικό της ελληνικής γλώσσας, αρχαίας - μεσαιωνικής - νέας, ερμηνευτικό - ετυμολογικό. Αθήνα: Πάπυρος, 1981‑1994, έκδοση: 2013.
  ΣτΕ: λήμμα «Γυμνοπαιδία» για την αρχαία γλώσσα με σήμανση (Α), και σημείωση: συνήθως στον πληθυντικό
• ενότητα ετυμολογίας, λήμμα: γυμνο- - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	γυμνοπαιδίᾱ	αἱ	γυμνοπαιδίαι
γενική	τῆς	γυμνοπαιδίᾱς	τῶν	γυμνοπαιδιῶν
δοτική	τῇ	γυμνοπαιδίᾳ	ταῖς	γυμνοπαιδίαις
αιτιατική	τὴν	γυμνοπαιδίᾱν	τὰς	γυμνοπαιδίᾱς
κλητική ὦ!		γυμνοπαιδίᾱ		γυμνοπαιδίαι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		γυμνοπαιδίᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		γυμνοπαιδίαιν
Ενικός, μόνο στον Πλούταρχο.
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'σοφία' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ουσιαστικό

γυμνοπαιδία, -ας κανονικά, στον πληθυντικό: γυμνοπαιδίαι

• (ελληνιστική κοινή) μεταγενέστερος ενικός του αρχαίου γυμνοπαιδίαι στον Πλούταρχο

  ※  1ος/2ος κε αιώνας ⌘ Πλούταρχος, Ἠθικά - Ἀποφθέγματα λακωνικά, 208d

  ἔτι δὲ παῖδα αὐτὸν ὄντα, γυμνοπαιδίας ἀγομένης, ὁ χοροποιὸς ἔστησεν εἰς ἄσημον τόπον· ὁ δὲ ἐπείσθη, καίπερ ἤδη βασιλεὺς ἀποδεδειγμένος, καὶ εἶπεν, Εὖγε· δείξω γὰρ, ὅτι οὐχ οἱ τόποι τοὺς ἄνδρας ἐντίμους, ἀλλ’ οἱ ἄνδρες τοὺς τόπους ἐπιδεικνύουσι.

  ΣτΕ: O Αγησίλαος Β΄ της Σπάρτης, δέχεται μια χαμηλή θέση στον χορό γυμνοπαιδίας, και σχολιάζει με τη γνωστή ρήση του.

Συγγενικά

• γυμνοπαιδική

→ και δείτε τις λέξεις γυμνοπαιδίαι, γυμνικός, γυμνός, παιδιά και παῖς

Πηγές

• γυμνοπαιδία, γυμνοπαιδίαι - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.