βουτάω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

βουτάω < βουτ(ώ) + -άω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική βουτῶ < βουτίζω < αρχαία ελληνική βυθίζω < βυθός Ετυμολογικό ζεύγος με το βυθίζω.

Προφορά

ΔΦΑ : /vuˈta.o/

τυπογραφικός συλλαβισμός : βου‐τά‐ω

Ρήμα

βουτάω/βουτώ, πρτ.: βουτούσα/βούταγα, αόρ.: βούτηξα, παθ.φωνή: βουτιέμαι, π.αόρ.: βουτήχτηκα, μτχ.π.π.: βουτηγμένος

1. (μεταβατικό) βάζω κάτι σε υγρό, το βυθίζω

   ⮡  Βουτάμε τη φρυγανιά σε λίγο νερό για να μαλακώσει.

   1. (μεταφορικά)

      ⮡  βουτήχτηκε στα χρέη

   2. (μεταφορικά) αρπάζω βίαια

      ⮡  τη βούτηξε απ' τα μαλλιά

   3. (μεταφορικά, προφορικό) κλέβω

      ⮡  το βούτηξε το παραδάκι

   4. (μεταφορικά, προφορικό) συλλαμβάνω κάποιον

      ⮡  Τον βουτήξανε και τον χώσανε στη στενή.

2. (αμετάβατο) μπαίνω σε υγρό, όπως στη θάλασσα

   ※  Καλύτερα να βουτήξω τώρα, πριν πιω, γιατί δεν είναι σωστό να κολυμπώ μεθυσμένος. (Πέτρος Αμπατζόγλου, Το κρεβάτι)

   ≈ συνώνυμα: καταδύομαι

Εκφράσεις

• βουτάω τα χέρια μου στο αίμα: σκοτώνω

Συγγενικά

 ετυμολογικό πεδίο 
βουτ- 

• αβούτηχτος
• αιματοβούτηχτος
• βούτα
• βούτηγμα
• βουτηγμένος
• βούτημα
• βουτηματάκι
• βουτηχτά
• βουτηχτής
• βουτηχτός
• βουτιά
• μακροβούτι
• τσαλαβούτας
• τσαλαβούτημα
• τσαλαβουτώ

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	βουτάω - βουτώ	βουτούσα - βούταγα	θα βουτάω - βουτώ	να βουτάω - βουτώ		βουτώντας
β' ενικ.	βουτάς	βουτούσες - βούταγες	θα βουτάς	να βουτάς	βούτα - βούταγε
γ' ενικ.	βουτάει - βουτά	βουτούσε - βούταγε	θα βουτάει - βουτά	να βουτάει - βουτά
α' πληθ.	βουτάμε - βουτούμε	βουτούσαμε - βουτάγαμε	θα βουτάμε - βουτούμε	να βουτάμε - βουτούμε
β' πληθ.	βουτάτε	βουτούσατε - βουτάγατε	θα βουτάτε	να βουτάτε	βουτάτε
γ' πληθ.	βουτάν(ε) - βουτούν(ε)	βουτούσαν(ε) - βούταγαν - βουτάγανε	θα βουτάν(ε) - βουτούν(ε)	να βουτάν(ε) - βουτούν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		βούτηξα	θα βουτήξω	να βουτήξω		βουτήξει
β' ενικ.		βούτηξες	θα βουτήξεις	να βουτήξεις	βούτηξε, βούτηχ'
γ' ενικ.		βούτηξε	θα βουτήξει	να βουτήξει
α' πληθ.		βουτήξαμε	θα βουτήξουμε	να βουτήξουμε
β' πληθ.		βουτήξατε	θα βουτήξετε	να βουτήξετε	βουτήξτε, βουτήχτε
γ' πληθ.		βούτηξαν βουτήξαν(ε)	θα βουτήξουν(ε)	να βουτήξουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω βουτήξει	είχα βουτήξει	θα έχω βουτήξει	να έχω βουτήξει
β' ενικ.	έχεις βουτήξει	είχες βουτήξει	θα έχεις βουτήξει	να έχεις βουτήξει	έχε βουτηγμένο
γ' ενικ.	έχει βουτήξει	είχε βουτήξει	θα έχει βουτήξει	να έχει βουτήξει
α' πληθ.	έχουμε βουτήξει	είχαμε βουτήξει	θα έχουμε βουτήξει	να έχουμε βουτήξει
β' πληθ.	έχετε βουτήξει	είχατε βουτήξει	θα έχετε βουτήξει	να έχετε βουτήξει	έχετε βουτηγμένο
γ' πληθ.	έχουν βουτήξει	είχαν βουτήξει	θα έχουν βουτήξει	να έχουν βουτήξει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) βουτηγμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) βουτηγμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) βουτηγμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) βουτηγμένο

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	βουτιέμαι	βουτιόμουν(α)	θα βουτιέμαι	να βουτιέμαι
β' ενικ.	βουτιέσαι	βουτιόσουν(α)	θα βουτιέσαι	να βουτιέσαι
γ' ενικ.	βουτιέται	βουτιόταν(ε)	θα βουτιέται	να βουτιέται
α' πληθ.	βουτιόμαστε	βουτιόμαστε βουτιόμασταν	θα βουτιόμαστε	να βουτιόμαστε
β' πληθ.	βουτιέστε	βουτιόσαστε βουτιόσασταν	θα βουτιέστε	να βουτιέστε	βουτιέστε
γ' πληθ.	βουτιούνται	βουτιόνταν(ε) βουτιούνταν βουτιόντουσαν	θα βουτιούνται	να βουτιούνται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		βουτήχτηκα	θα βουτηχτώ	να βουτηχτώ		βουτηχτεί
β' ενικ.		βουτήχτηκες	θα βουτηχτείς	να βουτηχτείς	βουτήξου
γ' ενικ.		βουτήχτηκε	θα βουτηχτεί	να βουτηχτεί
α' πληθ.		βουτηχτήκαμε	θα βουτηχτούμε	να βουτηχτούμε
β' πληθ.		βουτηχτήκατε	θα βουτηχτείτε	να βουτηχτείτε	βουτηχτείτε
γ' πληθ.		βουτήχτηκαν βουτηχτήκαν(ε)	θα βουτηχτούν(ε)	να βουτηχτούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω βουτηχτεί	είχα βουτηχτεί	θα έχω βουτηχτεί	να έχω βουτηχτεί		βουτηγμένος
β' ενικ.	έχεις βουτηχτεί	είχες βουτηχτεί	θα έχεις βουτηχτεί	να έχεις βουτηχτεί
γ' ενικ.	έχει βουτηχτεί	είχε βουτηχτεί	θα έχει βουτηχτεί	να έχει βουτηχτεί
α' πληθ.	έχουμε βουτηχτεί	είχαμε βουτηχτεί	θα έχουμε βουτηχτεί	να έχουμε βουτηχτεί
β' πληθ.	έχετε βουτηχτεί	είχατε βουτηχτεί	θα έχετε βουτηχτεί	να έχετε βουτηχτεί
γ' πληθ.	έχουν βουτηχτεί	είχαν βουτηχτεί	θα έχουν βουτηχτεί	να έχουν βουτηχτεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι βουτηγμένος - είμαστε, είστε, είναι βουτηγμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν βουτηγμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν βουτηγμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι βουτηγμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι βουτηγμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι βουτηγμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι βουτηγμένοι

Μεταφράσεις

    (μεταβατικό)

αγγλικά : dip (en), immerse (en)

    (αμετάβατο) μπαίνω σε υγρό

αγγλικά : dip (en), dive (en) γαλλικά : tremper (fr), plonger (fr) τσεχικά : skočit (cs), potopit se (cs), vrhnout se (cs)

    προφορικοί όροι για το κλέβω

αγγλικά : pinch (en), glom onto (en), nick (en), bag (en), lift (en), rip (en) γαλλικά : dérober (fr), chouraver (fr) τσεχικά : šlohnout (cs), otočit (cs), čmajznout (cs), lohnout (cs), čórnout (cs)