Βικιλεξικό

φαίνω

Gthumb.svg
Αυτή η σελίδα μπήκε στον κατάλογο των σελίδων που χρειάζονται να μορφοποιηθούν όπως συνηθίζεται στο Βικιλεξικό,
έτσι ώστε να υπάρχει ομοιομορφία με τις υπόλοιπες σελίδες.
Παρακαλούμε βγάλτε αυτή την ετικέτα εάν θεωρείτε ότι η μορφή της σελίδας ταιριάζει με τα στάνταρντ του Βικιλεξικού.


Νέα ελληνικά (el)Επεξεργασία

  1. φαίνω < αρχαία ελληνική φαίνω
  2. φαίνω < υφαίνω

  ΡήμαΕπεξεργασία

φαίνω

  1. φωτίζω
  2. (ιδιωματικό) υφαίνω

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)Επεξεργασία

  ΡήμαΕπεξεργασία

φαίνω

ἀληθῶς τεκμηριοῦσθαι βουλομένῳ φανήσεται (Προκόπιος, Περί Πολ.)


Αρχαία ελληνικά (grc)Επεξεργασία

  Ετυμολογία Επεξεργασία

φαίνω < ινδοευρωπαϊκή ρίζα *bʰeh- (λάμπω)

  ΡήμαΕπεξεργασία

φαίνω (μέσο: φαίνομαι)

  1. λάμπω, ακτινοβολώ, ρίχνω φως, φωτίζω, φέγγω
    ὃ δὴ νῦν κεκλήκαμεν ἥλιον, ἵνα ὅτι μάλιστα εἰς ἅπαντα φαίνοι τὸν οὐρανὸν (Πλάτων)
    ἀγανή φαίνουσ᾽ ἐλπίς
  2. εμφανίζομαι και εμφανίζω, φαίνομαι, φανερώνομαι
    ἀλλ᾽ ὅτ᾽ ἀναβρόξειε θαλάσσης ἁλμυρὸν ὕδωρ, πᾶσ᾽ ἔντοσθε φάνεσκε κυκωμένη, ἀμφὶ δὲ πέτρη δεινὸν ἐβεβρύχει, ὑπένερθε δὲ γαῖα φάνεσκε ψάμμῳ κυανέη : Καὶ πάλε τ' ἁρμυρὰ νερὰ σὰν τὰ ξαναρουφοῦσε, ἀνάκατη ἀπομέσαθε φαινόταν, καὶ βροντοῦσε ὁ βράχος γύρω φοβερά, καὶ κάτου ἡ γῆς φαινόταν μαύρη ἀπ' τὸν ἄμμο (Εφταλιώτης) (το φάνεσκε ιων. αορ. ενεργ. φωνής γ΄πρόσωπο)
    πυρὰ φαίνετο Ἰλιόθι πρό
    ἦμος δ᾽ ἠριγένεια φάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠώς
    πόθεν φαίνῃ; : από πού εμφανίστηκε, από πού ήρθε αυτός;
    καὶ ἅμα μὲν ἐθαύμαζον ὅτι οὐδαμοῦ Κῦρος 'φαίνοιτο: δε φαινόταν πουθενά ο Κύρος
  3. έρχομαι στη ζωή, πρωτοεμφανίζομαι, γεννιέμαι, αλλά και γίνομαι στην πορεία με τη συμπεριφορά μου, (πιο ισχυρό από το απλώς φαίνομαι σαν)
    φανεὶς δύστηνος : γεννημένος μέσα στη δυστυχία
    δοῦλος λόγοισιν ἀντ᾽ ἐλευθέρου φανείς
    δμῳάων ἥ τίς τοι ἀρίστη φαίνεται εἶναι
    εὔνοος ἐφαίνετο ἐών
  4. δείχνω, επιδεικνύω
    φαίνειν ἀρετήν, βίην, εὐμαχανίαν, εὔνοιαν, ὕβριν, ὀργάς
  5. φέρνω στο φως, αποκαλύπτω, καταγγέλλω σε δημόσια αρχή, ξεμπροστιάζω, υποδεικνύω,
    τὸν μιαρὸν τῷ χρόνῳ ἀποδόντες φῆναι
    φανῶ σε τοῖς πρυτάνεσι
  6. κάνω κάτι να ηχήσει καθαρά
    ἀοιδὴν φαίνειν

Άλλες μορφέςΕπεξεργασία

  1. φαείνω (επικός)
  2. φέγγω

ΑντώνυμαΕπεξεργασία

Δείτε επίσηςΕπεξεργασία

ΚλίσηΕπεξεργασία

→ λείπει η κλίση

  • ενεστ. επικός τύπος  φαείνω και ιωνικός τύπος  φανέω, παρατ. ἔφαινον αόρ. ἔφηνα και δωρικός τύπος  ἔφανα μέλλ. φανῶ, παρακ. πέφαγκα και πεφάνηκα
  • ενστ. φαίνομαι, παρατ. ἐφαινόμην, αόρ. ἐφάνθην και ἐφάνην και επικός τύπος  φάνην και ἐφηνάμην, μέλλ. φανήσομαι και φανοῦμαι και ιωνικός τύπος  φανέομαι, παρακ.πέφασμαι και πέφηνα, υπερσ. ἐπεφήνειν (και μεταγενέστερος ἐπεφάσμην)
  • μετοχές: εν. φαίνων, φαίνουσα, φαῖνον, μελ. φανῶν, φανοῦσα, φανοῦν, αορ. φήνας, φήνασα, φῆναν, παρακ. πεφαγκώς, πεφαγκυῖα, πεφαγκός,
  • εν. φαινόμενος, φαινομένη, φαινόμενον, μελ. φανούμενος,η,ον και φανησόμενος,η,ον, αορ. φανθείς, φανθεῖσα, φανθέν και φανείς, φανεῖσα, φανέν, παρακ. πεφασμένος, πεφασμένη, πεφασμένον και πεφηνώς
  • απαρέμφατα φαίνειν μέλ. φανεῖν, αορ. φῆναι, παρακ. πεφαγκέναι
  • απαρ. μέσης φαίνεσθαι, μελλ. φανεῖσθαι και φανήσεσθαι και δωρικός τύπος  φανήσειν, αορ. φανθῆνναι και φανῆνναι (και -φήνασθαι σε σύνθετα), παρακ. πεφάνθαι και πεφηνέναι

ΣύνθεταΕπεξεργασία

Συγγενικές λέξειςΕπεξεργασία

  ΑναφορέςΕπεξεργασία

Ανακτήθηκε από "https://el.wiktionary.org/w/index.php?title=φαίνω&oldid=5618223"