ἐλπίς

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	ἐλπίς	αἱ	ἐλπίδες
γενική	τῆς	ἐλπίδος	τῶν	ἐλπίδων
δοτική	τῇ	ἐλπίδῐ	ταῖς	ἐλπίσῐ(ν)
αιτιατική	τὴν	ἐλπίδᾰ	τὰς	ἐλπίδᾰς
κλητική ὦ!		ἐλπίς*		ἐλπίδες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		ἐλπίδε
γεν-δοτ	τοῖν		ἐλπίδοιν
Με βραχύ γιώτα στο θέμα -ίς -ίδος. * Κατά τη Γραμματική του Smyth, η κλητική ενικού χωρίς το -ς
3η κλίση, Κατηγορία 'πατρίς' όπως «πατρίς» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

ἐλπίς, ήδη ομηρικό < ἔλπ-ομαι (προσδοκώ), ἔλπω < Ϝελπ- < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *welp- (θέλω)

Ουσιαστικό

ἐλπίς θηλυκό

1. προσδοκία, ελπίδα

   ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Εὐριπίδης, Τρῳάδες, στίχ. 633 (632-633)

   οὐ ταὐτόν, ὦ παῖ, τῷ βλέπειν τὸ κατθανεῖν· | τὸ μὲν γὰρ οὐδέν, τῷ δ᾽ ἔνεισιν ἐλπίδες.

   Θάνατος και ζωή δεν είναι το ίδιο· | αυτός, μηδέν· μα η άλλη κρύβει ελπίδες.

   Μετάφραση, αναθεωρημένη έκδοση (1972) Οι Τρωαδίτισσες: Θρασύβουλος Σταύρου, 1η έκδοση (1952) @greek‑language.gr

   ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, 3, 14

   αἰσχυνθέντες οὖν τάς τε τῶν Ἑλλήνων ἐς ὑμᾶς ἐλπίδας

   σεβαστείτε λοιπόν τις ελπίδες που εναπόθεσαν σε εσάς οι Έλληνες

   ※  4ος πκε αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Ῥητορική, 2, 1389a

   καὶ ζῶσι τὰ πλεῖστα ἐλπίδι· ἡ μὲν γὰρ ἐλπὶς τοῦ μέλλοντός ἐστιν ἡ δὲ μνήμη τοῦ παροιχομένου, τοῖς δὲ νέοις τὸ μὲν μέλλον πολὺ τὸ δὲ παρεληλυθὸς βραχύ·

   Ζουν κυρίως με την ελπίδα· ο λόγος είναι ότι η ελπίδα σχετίζεται με το μέλλον, ενώ η μνήμη με το παρελθόν, και για τους νέους το μέλλον είναι μεγάλο, ενώ το παρελθόν μικρό·

   Μετάφραση (2002, 2004): Δημήτριος Λυπουρλής, Θεσσαλονίκη:Ζήτρος @greek‑language.gr

   ΣτΕ: Ο Αριστοτέλης απαριθμεί κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα των νέων.

2. το πρόσωπο που ενσαρκώνει την ελπίδα

   ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Χοηφόροι, στίχ. 775

   Ὀρέστης ἐλπὶς οἴχεται δόμων

   - Και πώς; Αφού έφυγε η ελπίδα μας, ο Ορέστης

Εκφράσεις

• ἐκτὸς ἐλπίδος
• παρ' ἐλπίδα
• ἐλπίδας μεγάλας ἔχειν

Συγγενικά

• → δείτε τη λέξη ἔλπω

Πηγές

• ἐλπίς - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἐλπίς - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.