καθέδρα

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	η	καθέδρα	οι	καθέδρες
γενική	της	καθέδρας	των	καθεδρών
αιτιατική	την	καθέδρα	τις	καθέδρες
κλητική		καθέδρα		καθέδρες
Κατηγορία όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

καθέδρα < (διαχρονικό δάνειο) ελληνιστική κοινή καθέδρα < αρχαία ελληνική καθέδρα

Προφορά

ΔΦΑ : /kaˈθe.ðɾa/

τυπογραφικός συλλαβισμός : κα‐θέ‐δρα

Ουσιαστικό

καθέδρα θηλυκό

1. κάθισμα, έδρα καθηγητή
2. (θρησκεία) επισκοπικός θρόνος στο μεσαίο κλίτος του ναού
   1. (συνεκδοχικά) η επισκοπική έδρα, η πόλη στην οποία εδρεύει

Εκφράσεις

• από καθέδρας

Συνώνυμα

• έδρα
• θώκος
• (σημασία θρησκευτική): θρόνος

Συγγενικά

• καθεδρικός
• πρωτοκαθεδρία

Δείτε επίσης

• έδρα
• καρέκλα
• κάθισμα

Μεταφράσεις

    καθέδρα

αγγλικά : cathedra (en) λατινικά : cathedra (la)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	καθέδρᾱ	αἱ	καθέδραι
γενική	τῆς	καθέδρᾱς	τῶν	καθεδρῶν
δοτική	τῇ	καθέδρᾳ	ταῖς	καθέδραις
αιτιατική	τὴν	καθέδρᾱν	τὰς	καθέδρᾱς
κλητική ὦ!		καθέδρᾱ		καθέδραι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		καθέδρᾱ
γεν-δοτ	τοῖν		καθέδραιν
1η κλίση, ομάδα 'χώρα', Κατηγορία 'φαρέτρα' όπως «σοφία» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

καθέδρα < (κατά) καθ- + ἕδρα

Ουσιαστικό

καθέδρα θηλυκό (κᾰθέδρᾱ)

1. κάθισμα

   ⮡  καθέδρα πρεσβυτέρων (Ψαλμοί, LXX Ps.1.1)

   ※  κατέστρεψεν καὶ τὰς καθέδρας τῶν πωλούντων τὰς περιστεράς (Κατά Ματθαίον, κα'z)

2. η στάση καθίσματος
   1. παραμένω αδρανής: στην έκφραση

      ※  ]] ἐν τῇ καθέδρᾳ εἶχεν: καθόταν άπρακτος (Θουκυδίδης, Ιστορία, 2.18.5. Μνημοσύνη@greek-language.gr (Κείμενο, μετάφραση: Άγγελος Βλάχος.)

3. (ελληνιστική σημασία) έδρα καθηγητή, διδασκάλου

   ※  ἐπὶ τῆς καθέδρας σοφιστής (Επιγραφή, Ελευσίνα, 3ος αιώνας. SIG845)

   ※  Ἐπὶ τῆς μωϋσέως καθέδρας ἐκάθισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι (Κατά Ματθαίον, κγ')

4. (ελληνιστική σημασία) θρόνος

   ※  τὸν ἐπὶ τῇ καθέδρᾳ τοῦ Αὐτοκράτορος (Eπιγραφή, Σπάρτη, 2ος αιώνας, BSA27.234)

Συνώνυμα

• ἕδρα

Συγγενικά

• καθεδράριον
• καθέδριος
• καθεδρωτός

→ και δείτε τη λέξη ἕδρα

Πηγές

• καθέδρα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• καθέδρα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.