θάλπω
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασία
Ετυμολογία
επεξεργασία
- θάλπω < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική θάλπω
Προφορά
επεξεργασία
- ΔΦΑ : /ˈθal.po/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : θάλ‐πω
Ρήμα
επεξεργασία
θάλπω, αόρ.: έθαλψα, παθ.φωνή: θάλπομαι (ελλειπτικό ρήμα) & δείτε τα σύνθετά του
- (αρχαιοπρεπές) εκπέμπω ή μεταδίδω ήπια και ευχάριστη ζέστη
Συνώνυμα
επεξεργασία- ζεσταίνω
- θερμαίνω
- φροντίζω
- προστατεύω από το κρύο
Αντώνυμα
επεξεργασίαΣύνθετα
επεξεργασίαΣυγγενικά
επεξεργασία- Όροι με θαλπ- — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)
Κλίση
επεξεργασία
Μεταφράσεις
επεξεργασία
θάλπω
|
|
Πηγές
επεξεργασία
- θάλπω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- θάλπω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
Αρχαία ελληνικά (grc)
επεξεργασία Ετυμολογία
επεξεργασία
- θάλπω < ρίζα *θαλ- αν θεωρηθεί επίθημα το -πω. Πιθανόν συνδέεται με... • Η Ετυμολογία χρειάζεται ανάπτυξη με τεκμηρίωση. Μπορείτε να βοηθήσετε;
- Δε συνδέεται με το θάλλω παρότι σήμαινε μεταξύ άλλων και ακμάζω, ανθώ όπως εκείνο, ίσως γιατί αυτή την έννοια την πήρε στα ελληνιστικά χρόνια) (Χρειάζεται τεκμηρίωση…)
Ρήμα
επεξεργασία
θάλπω (Χρειάζεται στοιχεία παραθεμάτων)
- ζεσταίνω
- ⮡ καῦμ᾽ ἔθαλπε ἡμᾶς
- μαλακώνω κάτι χρησιμοποιώντας σχετικά υψηλή θερμοκρασία
- ⮡ ἐτήκετο κασσίτερος θαλφθείς
- ανάβω (μεταφορικά)
- ⮡ θάλπει κέαρ ἔρωτι (με έρωτα ανάβει την καρδιά, έβαλε φωτιά στην καρδιά του ανάβοντας ερωτικό πάθος)
- στεγνώνω
- φροντίζω, περιθάλπω, περιποιούμαι, παρηγορώ
- ⮡ ὕπνος θάλπει κέαρ, ἄλλον θάλπε φίλον
- κεντρίζω, κινώ το ενδιαφέρον (ελληνιστικό)
- ⮡ ἐμὲ οὐδὲν θάλπει ἡ δόξα (δεν με ενδιαφέρει καθόλου να δοξαστώ)
- ⮡ ἐμὲ οὐδὲν θάλπει κέρδος
- μαλακώνω εγώ, με ξεγελούν, εξαπατώμαι
- είμαι ακμαίος, ανθηρός (ελληνιστικό)
Εκφράσεις
επεξεργασίαΣυγγενικά
επεξεργασία- (Χρειάζεται επεξεργασία)
- → και δείτε τη λέξη θαλυκρός
- Λέξεις θαλπ- @perseus.tufts.edu Greek Dictionary Headword Search, Πανεπιστήμιο Tufts
Πηγές
επεξεργασία
- θάλπω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- θάλπω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.