ἐμβριθής

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	ἐμβριθής	τὸ	ἐμβριθές
γενική	τοῦ/τῆς	ἐμβριθοῦς	τοῦ	ἐμβριθοῦς
δοτική	τῷ/τῇ	ἐμβριθεῖ	τῷ	ἐμβριθεῖ
αιτιατική	τὸν/τὴν	ἐμβριθῆ	τὸ	ἐμβριθές
κλητική ὦ!		ἐμβριθές		ἐμβριθές
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	ἐμβριθεῖς	τὰ	ἐμβριθῆ
γενική	τῶν	ἐμβριθῶν	τῶν	ἐμβριθῶν
δοτική	τοῖς/ταῖς	ἐμβριθέσῐ(ν)	τοῖς	ἐμβριθέσῐ(ν)
αιτιατική	τοὺς/τὰς	ἐμβριθεῖς	τὰ	ἐμβριθῆ
κλητική ὦ!		ἐμβριθεῖς		ἐμβριθῆ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	ἐμβριθεῖ	τὼ	ἐμβριθεῖ
γεν-δοτ	τοῖν	ἐμβριθοῖν	τοῖν	ἐμβριθοῖν
3η κλίση, Κατηγορία 'συνεχής' όπως «συνεχής» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

ἐμβριθής, ήδη στον Αισχύλο < ἐμ- + -βριθής < βρίθω. Δείτε και ἐμβρίθω.

Επίθετο

ἐμβριθής, -ής, -ές, συγκριτικός :ἐμβριθέστερος, υπερθετικός : ἐμβριθέστατος

1. βαρύς

   ※  5ος/4ος πκε αιώνας ⌘ Πλάτων, Φαῖδρος, 246d

   Πέφυκεν ἡ πτεροῦ δύναμις τὸ ἐμβριθὲς ἄγειν ἄνω μετεωρίζουσα ᾗ τὸ τῶν θεῶν γένος οἰκεῖ

   Η δύναμη του φτερού είναι το φυσικό της να τραβάη το βαρύ προς τα πάνω, και να το ανεβάζη ψηλά εκεί όπου κατοικεί το γένος των θεών·

   Μετάφραση (1948),Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος @greek-language.gr

   ΣτΕ Απόσπασμα από την παλινωδία του Σωκράτη για την υπεράσπιση του έρωτα

2. (μεταφορικά) βαρύς, σοβαρός, σπουδαίος, αξιοπρεπής
3. (με αρνητική σημασία) βαρύς, επαχθής, οδυνηρός

   ※  6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Πέρσαι, στίχ. 693

   τί ἐστὶ Πέρσαις νεοχμὸν ἐμβριθὲς κακόν;

   ποιά νέα βαραίνει συμφορά πάνω στους Πέρσες;

   Μετάφραση (1930): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Εστία @greek‑language.gr

4. (για ανθρώπους) σφοδρός, ορμητικός, βίαιος

Συγγενικά

• ἐμβρίθεια
• ἐμβριθέστερον (συγκριτικός βαθμός επιρρήματος)
• ἐμβρίθημα
• ἐμβρίθω
• ἐπεμβρίθω
• ἐμβριθῶς (επίρρημα)

→ και δείτε τη λέξη βρίθω

Πηγές

• ἐμβριθής - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἐμβριθής - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.