γῆ

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ἡ	γῆ	αἱ	γαῖ
γενική	τῆς	γῆς	τῶν	γῶν
δοτική	τῇ	γῇ	ταῖς	γαῖς
αιτιατική	τὴν	γῆν	τὰς	γᾶς
κλητική ὦ!		γῆ		γαῖ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		γᾶ
γεν-δοτ	τοῖν		γαῖν
Μόνο συνηρημένο. Σπάνιοι οι τύποι πληθυντικού.
1η κλίση, ομάδα 'γαλέη γαλῆ', Κατηγορία 'γαλῆ' όπως «γαλῆ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

γῆ < αβέβαιης ετυμολογίας → δείτε και τις λέξεις γαία και αἶα

Ουσιαστικό

γῆ θηλυκό

1. έδαφος

   ⮡  γῆν καὶ ὕδωρ αἰτεῖν

2. χώμα
3. μάνα γη

   → δείτε παράθεμα στο γᾶ

4. ξηρά ως αντίθετο της θάλασσας, αλλά και γενικά το περιβάλλον ως αντίθετο του ουρανού
5. πατρίδα

   ※  5ος αιώνας πκε, ⌘Σοφοκλής, Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ, 1295-1297

   ἀνθ᾽ ὧν μ᾽ Ἐτεοκλῆς, ὢν φύσει νεώτερος, | γῆς ἐξέωσεν, οὔτε νικήσας λόγῳ | οὔτ᾽ εἰς ἔλεγχον χειρὸς οὐδ᾽ ἔργου μολών,

   Αλλ᾽ αντ᾽ αυτού, ο Ετεοκλής, νεότερος και δευτερότοκος, | με πέταξε έξω από τη χώρα, χωρίς επιχειρήματα, | ούτε επειδή αποδείχτηκε στη μεταξύ μας σύγκρουση πιο δυνατός,

   Μετάφραση (2004): Δημήτρης Μαρωνίτης @greek-language.gr

   ※  Ἀνδρῶν γὰρ ἐπιφανῶν πᾶσα γῆ τάφος (Θουκυδίδης, Επιτάφιος, 430 πΚΕ)

6. ορισμένα ορυκτά

Άλλες μορφές

• αιολικός & δωρικός τύπος : γᾶ
• ποιητικός τύπος: γαῖα
• γέη
• δᾶ

Εκφράσεις

• ἀνδρῶν γὰρ ἐπιφανῶν πᾶσα γῆ τάφος
• τῆς γῆς ἡ ἀρίστη : η πιο εύφορη χώρα
• δῶς μοι πᾶ στῶ καὶ τὰν γᾶν κινάσω (Αρχιμήδης)
• ἔντερα γῆς

Παράγωγα

• γεώδης
• γῄδιον
• γῆθεν
• γήϊνος
• γηίτης
• γῄτης

(Χρειάζεται επεξεργασία)

Σύνθετα

• γαιο- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα γαιο- στο Βικιλεξικό όπως ενδεικτικά: γαιονόμος
• γεω- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα γεω- στο Βικιλεξικό όπως ενδεικτικά: γεωγράφος, γεωμέτρης, γεωμόρος, γεωπέδιον, γεωπόνος, γεωργός
• γη- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα γη- στο Βικιλεξικό όπως ενδεικτικά: γηγενής, γήπεδον, γηπετής, γήλοφος, γημόρος

Πηγές

• γῆ - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• γῆ - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.