γίγας
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασία
Ετυμολογία
επεξεργασία
- γίγας < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική Γίγας. Συγκρίνετε με το γίγαντας. → και δείτε τη λέξη γίγα- και το μεσαιωνικό γίγας
Ουσιαστικό
επεξεργασία
γίγας αρσενικό
Συγγενικά
επεξεργασία→ και δείτε τη λέξη γίγαντας & γιγαντο-
Μεταφράσεις
επεξεργασία
γίγας
|
→ δείτε τη λέξη γίγαντας |
Πηγές
επεξεργασία
- γίγαντας, γίγας - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- γίγας - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
Ετυμολογία
επεξεργασία
- γίγας < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική γίγας. Συγκρίνετε τη νεοελληνική παρουσία του γίγας
Ουσιαστικό
επεξεργασία
γίγας αρσενικό
- πολύ μεγαλόσωμος, πολύ δυνατός, πολύ ισχυρός
- ※ 8ος/9ος αιώνας Θεόδωρος ο Στουδίτης, Iambi de variis argumentis, @catholiclibrary.org
- Ὑπὲρ Θεοῦ γὰρ ὡς γίγας δραμὼν μέγας στεφηφορῶν καθεῖλες ἐχθροὺς παγκάκους.
- ※ 8ος/9ος αιώνας Θεόδωρος ο Στουδίτης, Iambi de variis argumentis, @catholiclibrary.org
Άλλες μορφές
επεξεργασίαΣυγγενικά
επεξεργασία- γιγαντεύω
- γιγαντιαῖος
- γιγαντώδης
- γιγαντο- Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με πρόθημα γιγαντο- στο Βικιλεξικό όπως ενδεικτικά
Πηγές
επεξεργασία
- γίγας - Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].
- σελ.288, Τόμος 4 - Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης) πολυτονικό σύστημα: τόμοι 1-5, μεταγραφή σε μονοτονικό: τόμοι 6-τέλος], pdf.Βιβλιογραφία. Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
Αρχαία ελληνικά (grc)
επεξεργασία| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ὁ | γίγᾱς | οἱ | γίγᾰντες |
| γενική | τοῦ | γίγᾰντος | τῶν | γιγᾰ́ντων |
| δοτική | τῷ | γίγᾰντῐ | τοῖς | γίγᾰσῐ(ν) |
| αιτιατική | τὸν | γίγᾰντᾰ | τοὺς | γίγᾰντᾰς |
| κλητική ὦ! | γίγᾰν | γίγᾰντες | ||
| δυϊκός | ||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | γίγᾰντε | ||
| γεν-δοτ | τοῖν | γιγᾰ́ντοιν | ||
| Το δίχρονο φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ. | ||||
| 3η κλίση, Κατηγορία 'γίγας' όπως «ἐλέφας» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
επεξεργασία
- γίγας, ήδη ομηρικό < → λείπει η ετυμολογία γί-γ-αντ-ς [1]
Ουσιαστικό
επεξεργασία
γίγας, -αντος αρσενικό
- (αρχική σημασία για τους Γίγαντες, με κεφαλαίο αρχικό) → δείτε τη λέξη Γίγας
- (σε επιθετική λειτουργία) πανίσχυρος
- ※ 6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, στίχ. 692
- Ζεφύρου γίγαντος αὔρᾳ,
- με τις πνοές του γίγαντα Ζεφύρου.
- Μετάφραση (1911): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Φέξης @greek‑language.gr
- Ζεφύρου γίγαντος αὔρᾳ,
- ※ 6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, στίχ. 692
Απόγονοι
επεξεργασίαγίγας (αρχαία ελληνικά)
→ και δείτε το συνθετικό γιγα- και giga- & γιγαντο-
Αναφορές
επεξεργασία
- ↑ γίγαντας - Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Πηγές
επεξεργασία
- Γίγας - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- γίγας - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.