πλάθω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

πλάθω < αρχαία ελληνική πλάσσω < πρωτοελληνική *pláťťō < προελληνικό *platʰyō

Ρήμα

πλάθω, πρτ.: έπλαθα, στ.μέλλ.: θα πλάσω, αόρ.: έπλασα, παθ.φωνή: πλάθομαι, μτχ.π.π.: πλασμένος

1. δίνω ορισμένη μορφή με τα χέρια μου σε ένα σχετικά μαλακό υλικό

   Στην κουζίνα η νοικοκυρά πλάθει πολλά και διάφορα: κουλουράκια, σκαλτσούνια, λογιών-λογιών κεφτέδες, γιουβαρλάκια και πάει λέγοντας.

   (παθητική φωνή) Στην κεραμική ο τροχός σήμανε επανάσταση, γιατί επέτρεψε να πλάθονται ταχύτατα τα πήλινα σκεύη.

   Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη ο Θεός έπλασε τον κόσμο σε έξι μέρες, γιαυτό λέγεται και Πλάστης, το δε δημούργημά του πλάση.

   (παθ.μτχ.) Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος! (ειρωνικά)

2. δημιουργώ κάτι με τη φαντασία μου, επινοώ

   Για να δικαιολογήσει την απουσία του, έπλασε ιστορίες γι' αγρίους.

   Στους «Αθλίους» ο Ουγκώ έπλασε χαρακτήρες που μένουν αξέχαστοι στον αναγνώστη.

3. επηρεάζω καθοριστικά με την παρουσία, τη διδασκαλία και το παράδειγμα μου

   Η «Διάπλαση των Παίδων» του Ξενόπουλου σκοπό είχε να πλάσει τα ελληνόπουλα έτσι ώστε να γίνουν άνθρωποι χαρούμενοι, ενεργητικοί και δημιουργικοί.

   (παθητική φωνή) Ο Δάλαϊ Λάμα γεννιέται τέτοιος αλλά και πλάθεται -και μάλιστα από τα παιδικά του χρόνια- για να γίνει τέτοιος.

Άλλες μορφές

• πλάσσω

Συνώνυμα

• διαμορφώνω
• δημιουργώ
• κατασκευάζω

Συγγενικά

• πλάσμα
• πλασματάκι
• πλασματικός
• πλασμένος
• πλασμώδιο
• πλαστελίνη
• πλαστικός
• πλαστικό
• πλαστικότητα
• πλάση
• πλάστης
• Πλάστης
• άπλαστος
• απλαστικός
• εύπλαστος
• πλάσιμο

Σύνθετα

• αναπλάθω
• διαπλάθω
• αναδιαπλάθω
• → δείτε τη λέξη -πλασία

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	πλάθω	έπλαθα	θα πλάθω	να πλάθω		πλάθοντας
β' ενικ.	πλάθεις	έπλαθες	θα πλάθεις	να πλάθεις	πλάθε
γ' ενικ.	πλάθει	έπλαθε	θα πλάθει	να πλάθει
α' πληθ.	πλάθουμε	πλάθαμε	θα πλάθουμε	να πλάθουμε
β' πληθ.	πλάθετε	πλάθατε	θα πλάθετε	να πλάθετε	πλάθετε
γ' πληθ.	πλάθουν(ε)	έπλαθαν πλάθαν(ε)	θα πλάθουν(ε)	να πλάθουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		έπλασα	θα πλάσω	να πλάσω		πλάσει
β' ενικ.		έπλασες	θα πλάσεις	να πλάσεις	πλάσε
γ' ενικ.		έπλασε	θα πλάσει	να πλάσει
α' πληθ.		πλάσαμε	θα πλάσουμε	να πλάσουμε
β' πληθ.		πλάσατε	θα πλάσετε	να πλάσετε	πλάστε
γ' πληθ.		έπλασαν πλάσαν(ε)	θα πλάσουν(ε)	να πλάσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω πλάσει	είχα πλάσει	θα έχω πλάσει	να έχω πλάσει
β' ενικ.	έχεις πλάσει	είχες πλάσει	θα έχεις πλάσει	να έχεις πλάσει	έχε πλασμένο
γ' ενικ.	έχει πλάσει	είχε πλάσει	θα έχει πλάσει	να έχει πλάσει
α' πληθ.	έχουμε πλάσει	είχαμε πλάσει	θα έχουμε πλάσει	να έχουμε πλάσει
β' πληθ.	έχετε πλάσει	είχατε πλάσει	θα έχετε πλάσει	να έχετε πλάσει	έχετε πλασμένο
γ' πληθ.	έχουν πλάσει	είχαν πλάσει	θα έχουν πλάσει	να έχουν πλάσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) πλασμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) πλασμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) πλασμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) πλασμένο

Μεταφράσεις

    πλάθω

αγγλικά : mold (en) βουλγαρικά : оформям (bg) γαλλικά : modeler (fr), mouler (fr), créer (fr), façonner (fr) γερμανικά : formen (de) ισπανικά : modelar (es), moldear (es) ιταλικά : formare (it) ουγγρικά : gyúr (hu) πολωνικά : kształtować (pl) ρωσικά : лепить (ru) σερβικά : месити (sr) σουηδικά : skapa (sv) τσεχικά : hníst (cs)