δωρίζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

δωρίζω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική δωρίζω < δῶρ(ον) + -ίζω ή δώρ(ο) + -ίζω Περισσότερα στον ελληνιστικό τύπο δωριεῖται. Διαφορετικό το αρχαίο Δωρίζω (< Δωριεύς).

Προφορά

ΔΦΑ : /ðoˈɾi.zo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : δω‐ρί‐ζω

Ρήμα

δωρίζω, αόρ.: δώρισα, παθ.φωνή: δωρίζομαι, π.αόρ.: δωρίστηκα, μτχ.π.π.: δωρισμένος

1. κάνω δώρο

   ≈ συνώνυμα: χαρίζω

2. κάνω μια δωρεά

Συγγενικά

• αντιδωρίζω
• δώρισμα

→ και δείτε τη λέξη δώρο

• Δε σχετίζονται: δωρισμός, δωρικός, Δωριέας

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	δωρίζω	δώριζα	θα δωρίζω	να δωρίζω		δωρίζοντας
β' ενικ.	δωρίζεις	δώριζες	θα δωρίζεις	να δωρίζεις	δώριζε
γ' ενικ.	δωρίζει	δώριζε	θα δωρίζει	να δωρίζει
α' πληθ.	δωρίζουμε	δωρίζαμε	θα δωρίζουμε	να δωρίζουμε
β' πληθ.	δωρίζετε	δωρίζατε	θα δωρίζετε	να δωρίζετε	δωρίζετε
γ' πληθ.	δωρίζουν(ε)	δώριζαν δωρίζαν(ε)	θα δωρίζουν(ε)	να δωρίζουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		δώρισα	θα δωρίσω	να δωρίσω		δωρίσει
β' ενικ.		δώρισες	θα δωρίσεις	να δωρίσεις	δώρισε
γ' ενικ.		δώρισε	θα δωρίσει	να δωρίσει
α' πληθ.		δωρίσαμε	θα δωρίσουμε	να δωρίσουμε
β' πληθ.		δωρίσατε	θα δωρίσετε	να δωρίσετε	δωρίστε
γ' πληθ.		δώρισαν δωρίσαν(ε)	θα δωρίσουν(ε)	να δωρίσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω δωρίσει	είχα δωρίσει	θα έχω δωρίσει	να έχω δωρίσει
β' ενικ.	έχεις δωρίσει	είχες δωρίσει	θα έχεις δωρίσει	να έχεις δωρίσει	έχε δωρισμένο
γ' ενικ.	έχει δωρίσει	είχε δωρίσει	θα έχει δωρίσει	να έχει δωρίσει
α' πληθ.	έχουμε δωρίσει	είχαμε δωρίσει	θα έχουμε δωρίσει	να έχουμε δωρίσει
β' πληθ.	έχετε δωρίσει	είχατε δωρίσει	θα έχετε δωρίσει	να έχετε δωρίσει	έχετε δωρισμένο
γ' πληθ.	έχουν δωρίσει	είχαν δωρίσει	θα έχουν δωρίσει	να έχουν δωρίσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (μεταβατικοί)
Παρακείμενος	έχω (έχεις, έχει, έχουμε, έχετε, έχουν) δωρισμένο
Υπερσυντέλικος	είχα (είχες, είχε , είχαμε, είχατε, είχαν) δωρισμένο
Συντελ. Μέλλ.	θα έχω (θα έχεις, θα έχει, θα έχουμε, θα έχετε, θα έχουν) δωρισμένο
Υποτακτική	να έχω (να έχεις, να έχει, να έχουμε, να έχετε, να έχουν) δωρισμένο

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	δωρίζομαι	δωριζόμουν(α)	θα δωρίζομαι	να δωρίζομαι
β' ενικ.	δωρίζεσαι	δωριζόσουν(α)	θα δωρίζεσαι	να δωρίζεσαι
γ' ενικ.	δωρίζεται	δωριζόταν(ε)	θα δωρίζεται	να δωρίζεται
α' πληθ.	δωριζόμαστε	δωριζόμαστε δωριζόμασταν	θα δωριζόμαστε	να δωριζόμαστε
β' πληθ.	δωρίζεστε	δωριζόσαστε δωριζόσασταν	θα δωρίζεστε	να δωρίζεστε	(δωρίζεστε)
γ' πληθ.	δωρίζονται	δωρίζονταν δωριζόντουσαν	θα δωρίζονται	να δωρίζονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		δωρίστηκα	θα δωριστώ	να δωριστώ		δωριστεί
β' ενικ.		δωρίστηκες	θα δωριστείς	να δωριστείς	δωρίσου
γ' ενικ.		δωρίστηκε	θα δωριστεί	να δωριστεί
α' πληθ.		δωριστήκαμε	θα δωριστούμε	να δωριστούμε
β' πληθ.		δωριστήκατε	θα δωριστείτε	να δωριστείτε	δωριστείτε
γ' πληθ.		δωρίστηκαν δωριστήκαν(ε)	θα δωριστούν(ε)	να δωριστούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω δωριστεί	είχα δωριστεί	θα έχω δωριστεί	να έχω δωριστεί		δωρισμένος
β' ενικ.	έχεις δωριστεί	είχες δωριστεί	θα έχεις δωριστεί	να έχεις δωριστεί
γ' ενικ.	έχει δωριστεί	είχε δωριστεί	θα έχει δωριστεί	να έχει δωριστεί
α' πληθ.	έχουμε δωριστεί	είχαμε δωριστεί	θα έχουμε δωριστεί	να έχουμε δωριστεί
β' πληθ.	έχετε δωριστεί	είχατε δωριστεί	θα έχετε δωριστεί	να έχετε δωριστεί
γ' πληθ.	έχουν δωριστεί	είχαν δωριστεί	θα έχουν δωριστεί	να έχουν δωριστεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι δωρισμένος - είμαστε, είστε, είναι δωρισμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν δωρισμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν δωρισμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι δωρισμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι δωρισμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι δωρισμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι δωρισμένοι

Μεταφράσεις

• αρχαία ελληνικά : δωρέω / δωρῶ

    κάνω δώρο

αγγλικά : give (en) as (en) a gift (en) γαλλικά : offrir (fr)/ faire (fr) cadeau (fr)

    κάνω δωρεά

αγγλικά : donate (en) γαλλικά : faire (fr) un don (fr)

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

δωρίζω < δῶρ(ον) + -ίζω. Η παθητική φωνή, ήδη < 5ος αιώνας ελληνιστική κοινή στον τύπο δωριεῖται. Διαφορετικό το αρχαίο Δωρίζω (< Δωριεύς).

Ρήμα

δωρίζω

• όπως δωρίζω, κάνω δώρο ή δωρεά

  ※  17ος αιώνας [γλώσσα: όψιμη μεσαιωνική - πρώιμη νεοελληνική] Ιάκωβος ιερομόναχος, ⌘«Βακτηρία των αρχιερέων», 146

  Περὶ δωρεᾶς, ὅτι δὲν δωρίζει ἡ γυναίκα τίποτες τῷ ἀνδρί

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία 1

δωρίζω (ελληνιστική κοινή) → δείτε τη λέξη Δωρίζω < δωρική διάλεκτος δωρίσδω* (< αρχαία ελληνική Δωριεύς)

Ρήμα

δωρίζω (ελληνιστική κοινή)

• → δείτε τη λέξη Δωρίζω

Ετυμολογία 2

*δωρίζω (ελληνιστική κοινή): → δείτε  *δωρίζομαι (< αρχαία ελληνική δῶρον)

Ρήμα

*δωρίζω (ελληνιστική κοινή)

• μαρτυρείται σε τύπο μέσου μέλλοντα δωριεῖται (μεσοπαθητική φωνή: *δωρίζομαι