μισεύω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

μισεύω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική μισεύω < υστερολατινική missa < λατινική missus, μετοχή παθητικού παρακειμένου του ρήματος mitto

Προφορά

ΔΦΑ : /miˈse.vo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : μι‐σεύ‐ω

Ρήμα

μισεύω, πρτ.: μίσευα, στ.μέλλ.: θα μισέψω & μισεύσω, αόρ.: μίσεψα & μίσευσα, μτχ.π.π.: μισεμένος & μισευμένος (χωρίς παθητική φωνή)

(λαϊκότροπο, παρωχημένο)

1. φεύγω

   ※  Καθώς και προχθές το δείλι και την προχθεσινήν νύκτα σάς έγραψα ότι έμελλον να μισεύσω από το Ροϊνό. (Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Άπαντα, τ. 1, Ιστορικές εκδόσεις 1821, σελ. 111)

   ※  Πηγαίνει τότες ο Παναγής στη γριά την πεθερά του, και της λέει: — Κατάλαβα· ο γέρος θέλει να με ψήσει στη φω­τιά πρώτα. Φιλώ λοιπόν το χέρι σου, και μισεύω. (Αργύρης Εφταλιώτης, Φυλλάδες του Γεροδήμου/ζ)

2. αποδημώ, ξενιτεύομαι

   ※  Κι εκάλεσε τον αδελφό και χωριστά του λέει: / — Βουλιούμαι, αγαπημένε μου, στα ξένα να μισέψω, / να διαπεράσω τα βουνά, να πάω σε ξένον κόσμο (Κώστας Κρυστάλλης)

   ※  Και μέσ’ στα δώδεκα ψηλά και μέσ’ στους τόσους μήνες / ο μισευμένος κίνησε απ' τα μακριά τα ξένα / να διαπεράσει θάλασσες, κάμπους, βουνά, ποτάμια. (Κώστας Κρυστάλλης)

3. (μεταφορικά) αναχωρώ από τη ζωή

   ※  καί, ἀντὶς ἀπὸ τ' ἀστέρια ὁποῦ θωροῦσα, | μοῦ ἀστράφτει ὀμπρὸς τοῦ Χάρου τὸ λεπίδι | Χωρὶς ν’ ἀκούω θλίψη γιὰ τοῦτο ἢ τρόμο, | μισεύω ξημερώνοντας (Γεράσιμος Μαρκοράς, Σονέτο: Ως πρώτα που γοργά σ’ ακολουθούσα)

Συγγενικά

• μισεμένος
• μισεμός

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	μισεύω	μίσευα	θα μισεύω	να μισεύω		μισεύοντας
β' ενικ.	μισεύεις	μίσευες	θα μισεύεις	να μισεύεις	μίσευε
γ' ενικ.	μισεύει	μίσευε	θα μισεύει	να μισεύει
α' πληθ.	μισεύουμε	μισεύαμε	θα μισεύουμε	να μισεύουμε
β' πληθ.	μισεύετε	μισεύατε	θα μισεύετε	να μισεύετε	μισεύετε
γ' πληθ.	μισεύουν(ε)	μίσευαν μισεύαν(ε)	θα μισεύουν(ε)	να μισεύουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		μίσεψα	θα μισέψω	να μισέψω		μισέψει
β' ενικ.		μίσεψες	θα μισέψεις	να μισέψεις	μίσεψε
γ' ενικ.		μίσεψε	θα μισέψει	να μισέψει
α' πληθ.		μισέψαμε	θα μισέψουμε	να μισέψουμε
β' πληθ.		μισέψατε	θα μισέψετε	να μισέψετε	μισέψτε
γ' πληθ.		μίσεψαν μισέψαν(ε)	θα μισέψουν(ε)	να μισέψουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω μισέψει	είχα μισέψει	θα έχω μισέψει	να έχω μισέψει
β' ενικ.	έχεις μισέψει	είχες μισέψει	θα έχεις μισέψει	να έχεις μισέψει
γ' ενικ.	έχει μισέψει	είχε μισέψει	θα έχει μισέψει	να έχει μισέψει
α' πληθ.	έχουμε μισέψει	είχαμε μισέψει	θα έχουμε μισέψει	να έχουμε μισέψει
β' πληθ.	έχετε μισέψει	είχατε μισέψει	θα έχετε μισέψει	να έχετε μισέψει
γ' πληθ.	έχουν μισέψει	είχαν μισέψει	θα έχουν μισέψει	να έχουν μισέψει

Μεταφράσεις

    μισεύω

→ δείτε τη λέξη ξενιτεύομαι

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

μισεύω < μίσ(α) + -εύω. Δείτε και τη λατινική missa

Ρήμα

μισεύω

1. ξαποστέλνω
2. φεύγω, ξεφεύγω, αναχωρώ, πηγαίνω
3. εξαφανίζομαι
4. ξενιτεύομαι
5. αποπλέω
6. διαλύω (συνεδρίαση)
7. (μεταφορικά) πεθαίνω

Άλλες μορφές

• μισεύγω

Συγγενικά

• μίσευμα, μίσεμα
• μισευμός, μισεμός

→ και δείτε τη λέξη μίσα

Πηγές

• μισεύω -  Επιτομή του Λεξικού Κριαρά της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, [μονοτονικό σύστημα].