ῥᾴδιος
Αυτή η σελίδα μπήκε στον κατάλογο των κλίσεων που χρειάζονται έλεγχο. Παρατηρήσεις: Το Middle Liddell δίνει -η θηλυκό. |
Αρχαία ελληνικά (grc)
επεξεργασίαγένη → | αρσενικό | θηλυκό | ουδέτερο | |||
↓ πτώσεις | ενικός | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
ονομαστική | ὁ | ῥᾴδιος | ἡ | ῥᾳδίᾱ | τὸ | ῥᾴδιον |
γενική | τοῦ | ῥᾳδίου | τῆς | ῥᾳδίᾱς | τοῦ | ῥᾳδίου |
δοτική | τῷ | ῥᾳδίῳ | τῇ | ῥᾳδίᾳ | τῷ | ῥᾳδίῳ |
αιτιατική | τὸν | ῥᾴδιον | τὴν | ῥᾳδίᾱν | τὸ | ῥᾴδιον |
κλητική ὦ! | ῥᾴδιε | ῥᾳδίᾱ | ῥᾴδιον | |||
↓ πτώσεις | πληθυντικός | |||||
ονομαστική | οἱ | ῥᾴδιοι | αἱ | ῥᾴδιαι | τὰ | ῥᾴδιᾰ |
γενική | τῶν | ῥᾳδίων | τῶν | ῥᾳδίων | τῶν | ῥᾳδίων |
δοτική | τοῖς | ῥᾳδίοις | ταῖς | ῥᾳδίαις | τοῖς | ῥᾳδίοις |
αιτιατική | τοὺς | ῥᾳδίους | τὰς | ῥᾳδίᾱς | τὰ | ῥᾴδιᾰ |
κλητική ὦ! | ῥᾴδιοι | ῥᾴδιαι | ῥᾴδιᾰ | |||
δυϊκός | ||||||
ονομ-αιτ-κλ | τὼ | ῥᾳδίω | τὼ | ῥᾳδίᾱ | τὼ | ῥᾳδίω |
γεν-δοτ | τοῖν | ῥᾳδίοιν | τοῖν | ῥᾳδίαιν | τοῖν | ῥᾳδίοιν |
Και ποιητικό θηλυκό σε -ος. | ||||||
2η&1η κλίση, Κατηγορία 'λόγιος' όπως «λόγιος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές |
Ετυμολογία
επεξεργασία- ῥᾴδιος < ῥᾶ → λείπει η ετυμολογία
Επίθετο
επεξεργασίαῥᾴδιος, -α, -ον, συγκριτικός :ῥᾳδιώτερος/ῥᾳδιέστερος, υπερθετικός : ῥᾳδιώτατος
- εύκολος, έτοιμος να κάνει κάτι
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, 6, 17.2
- ὄχλοις τε γὰρ ξυμμείκτοις πολυανδροῦσιν αἱ πόλεις καὶ ῥᾳδίας ἔχουσι τῶν πολιτῶν τὰς μεταβολὰς καὶ ἐπιδοχάς.
- Οι πολιτείες της είναι πολυάνθρωπες, αλλά οι πληθυσμοί τους είναι ανάμεικτοι και οι πολιτογραφήσεις και μετοικήσεις γίνονται εύκολα.
- Μετάφραση (1965-1968): Άγγελος Σ. Βλάχος, Αθήνα:Γαλαξίας @greek‑language.gr
- ὄχλοις τε γὰρ ξυμμείκτοις πολυανδροῦσιν αἱ πόλεις καὶ ῥᾳδίας ἔχουσι τῶν πολιτῶν τὰς μεταβολὰς καὶ ἐπιδοχάς.
- ※ 4ος πκε αιώνας ⌘ Δημοσθένης, Περὶ τῶν συμμοριῶν, 29
- ὥστε μὴ κομιδῇ, μηδ᾽ εἰ πάνυ μαίνοιτο, νομίσαι ῥᾴδιόν τι τὸ τὴν ἡμετέραν πόλιν ἐχθρὰν ποιήσασθαι.
- Συνεπώς, και τελείως τρελός να ήταν, ούτε και τότε θα θεωρούσε εύκολη κάπως υπόθεση το να κάνει εχθρά του τη δική μας πόλη.
- Μετάφραση (2004): Α.Ι. Γιαγκόπουλος, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr
- ὥστε μὴ κομιδῇ, μηδ᾽ εἰ πάνυ μαίνοιτο, νομίσαι ῥᾴδιόν τι τὸ τὴν ἡμετέραν πόλιν ἐχθρὰν ποιήσασθαι.
- ※ 4ος πκε αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Ῥητορική, 1, 1363a
- ῥᾴδια δὲ ὅσα ἢ ἄνευ λύπης ἢ ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ· τὸ γὰρ χαλεπὸν ὁρίζεται ἢ λύπῃ ἢ πλήθει χρόνου.
- Εύκολα είναι αυτά που γίνονται ή δίχως κόπο και ταλαιπωρία ή μέσα σε λίγο χρόνο· γιατί στον ορισμό του δύσκολου υπάρχει ή ο κόπος και η ταλαιπωρία ή το μήκος του χρόνου.
- Μετάφραση (2002, 2004): Δημήτριος Λυπουρλής, Θεσσαλονίκη:Ζήτρος @greek‑language.gr
- ῥᾴδια δὲ ὅσα ἢ ἄνευ λύπης ἢ ἐν ὀλίγῳ χρόνῳ· τὸ γὰρ χαλεπὸν ὁρίζεται ἢ λύπῃ ἢ πλήθει χρόνου.
- [ουδέτερο + ἐστί] ※ 4ος πκε αιώνας ⌘ Ἰσοκράτης, Ἑλένη, 34
- τούτων ἁπάντων καταφρονήσας καὶ νομίσας οὐκ ἄρχοντας ἀλλὰ νοσήματα τῶν πόλεων εἶναι τοὺς τοιούτους, ἐπέδειξεν ὅτι ῥᾴδιόν ἐστιν ἅμα τυραννεῖν καὶ μηδὲν χεῖρον διακεῖσθαι τῶν ἐξ ἴσου πολιτευομένων.
- Περιφρονώντας λοιπόν ο Θησέας όλα αυτά και θεωρώντας ότι τέτοιοι άνθρωποι δεν είναι άρχοντες αλλά νοσήματα των πόλεων, έδειξε ότι είναι εύκολο να κατέχει κανείς την ανώτατη εξουσία και ταυτόχρονα να χαίρεται για τις καλές σχέσεις, όπως οι πολίτες που ζουν με βάση την ισότητα.
- Μετάφραση (2012): Αθανάσιος.Ι. Γιαγκόπουλος - Ζ.Ε Μαλαθούνη, Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας @greek‑language.gr
- τούτων ἁπάντων καταφρονήσας καὶ νομίσας οὐκ ἄρχοντας ἀλλὰ νοσήματα τῶν πόλεων εἶναι τοὺς τοιούτους, ἐπέδειξεν ὅτι ῥᾴδιόν ἐστιν ἅμα τυραννεῖν καὶ μηδὲν χεῖρον διακεῖσθαι τῶν ἐξ ἴσου πολιτευομένων.
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Θουκυδίδης, Ἱστορίαι, 6, 17.2
- (για πρόσωπα) εύκολος, πρόθυμος
- (για πρόσωπα, με αρνητική έννοια) απερίσκεπτος, απρόσεκτος ή αμελής
Άλλες μορφές
επεξεργασία- ῥῄδιος (πάντα στον Όμηρο)
- επικός & ιωνικός τύπος : ῥηΐδιος
- ελληνιστική : ῥαίδιος
Παράγωγα
επεξεργασία- βραϊδίως (επίρρημα)
- ῥᾳδιουργέω
- ῥᾳδιούργημα
- ῥᾳδίως (επίρρημα)
- ῥηδίως (επίρρημα)
- ῥηϊδίως (επίρρημα)
Εκφράσεις
επεξεργασίαΠηγές
επεξεργασία- ῥᾴδιος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- ῥᾴδιος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.