ἰός

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

1. ἰός (δηλητήριο, σκουριά ) < πρωτοελληνική *wihós / *ϝι(σ)ός < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *wisós / *uiso
2. ἰός (βέλος) < πρωτοελληνική *ihwós / *ihwo / *ἰσϝός < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *(H)isu-
3. ἰός (ένας, ίδιος) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *(h₁)éy- < *h₁i- < *i-

Ουσιαστικό

ἰός αρσενικό

1. δηλητήριο
2. βέλος

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 15 (Ο. Παλίωξις παρὰ τῶν νεῶν.), στίχ. 440 (στίχοι 440-441)

   ποῦ νύ τοι ἰοὶ | ὠκύμοροι καὶ τόξον, ὅ τοι πόρε Φοῖβος Ἀπόλλων;

   το τόξο και τα βέλη | τα φονικά τι γίνονται, που σόχει δώσει ο Φοίβος;

   Μετάφραση Έμμετρη Μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς @greek‑language.gr

3. σκουριά (ιδίως του σιδήρου ή του χαλκού)

Κλίση

στη σημασία: βέλος, 2 γένη πληθυντικού ↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός     πληθυντικός   αρσενικό αρσενικό ουδέτερο ονομαστική ὁ ἰός οἱ ἰοί τὰ ἰᾰ́       γενική τοῦ ἰοῦ τῶν ἰῶν τῶν ἰῶν       δοτική τῷ ἰῷ τοῖς ἰοῖς τοῖς ἰοῖς     αιτιατική τὸν ἰόν τοὺς ἰούς τὰ ἰά      κλητική ὦ! ἰέ ἰοί ἰά   δυϊκός ονομ-αιτ-κλ τὼ  ἰώ γεν-δοτ τοῖν  ἰοῖν Και δεύτερος πληθυντικός όπως το ουδέτερο «φυτόν». 2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

στις σημασίες: δηλητήριο, σκουριά ↓ πτώσεις       ενικός         πληθυντικός   ονομαστική ὁ ἰός οἱ ἰοί       γενική τοῦ ἰοῦ τῶν ἰῶν       δοτική τῷ ἰῷ τοῖς ἰοῖς     αιτιατική τὸν ἰόν τοὺς ἰούς      κλητική ὦ! ἰέ ἰοί   δυϊκός ονομ-αιτ-κλ τὼ  ἰώ γεν-δοτ τοῖν  ἰοῖν 2η κλίση, Κατηγορία 'ναός' όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Επίθετο

ἰός, ἴᾰ, ἰόν [ῐ]

• επικός τύπος του εἷς: ένας, ίδιος, μόνος

Κλίση

• → λείπει η κλίση

Πηγές

• ἰός - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• ἰός - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.