ἰδέα

Δείτε επίσης : ιδέα

Πίνακας περιεχομένων

Αρχαία ελληνικά (grc)

Πτώση	Ενικός	Δυϊκός	Πληθυντικός
Ονομαστική	ἰδέα	ἰδέα	ἰδέαι
Γενική	ἰδέας	ἰδέαιν	ἰδεῶν
Δοτική	ἰδέᾳ	ἰδέαιν	ἰδέαις
Αιτιατική	ἰδέαν	ἰδέα	ἰδέας
Κλητική	ἰδέα	ἰδέα	ἰδέαι

Ετυμολογία

ἰδέα < πρωτοελληνική *widéhā < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *widéseh₂ < *wéydos < *weyd- (βλέπω)

Ουσιαστικό

ἰδέα θηλυκό [ ῐ ]

1. η μορφή

   νέον τι ἔτι μειράκιον, ὡς μὲν ἐγᾦμαι καλόν τε κἀγαθὸν τὴν φύσιν, τὴν δʼ οὖν ἰδέαν πάνυ καλός (Πλάτων, Πρωταγόρας, 315e κείμενο-μετάφραση @greek-language.gr)

   συνώνυμο: εἶδος

2. το φαίνεσθαι
3. το είδος, η κατηγορία
4. ο τρόπος

   ἐφρόνεον διφασίας ἰδέας: σκέπτονταν δύο τρόπους ενέργειας (Ηρόδοτος, Ἱστορίαι, 6.100.1 κείμενο-μετάφραση @greek-language.gr)

5. (φιλοσοφία) (κατά τον Πλάτωνα) αἱ ἰδέαι (στον πληθυντικό): οι ιδέες

   Καὶ τὰ μὲν δὴ ὁρᾶσθαί φαμεν, νοεῖσθαι δ᾽ οὔ, τὰς δ᾽ αὖ ἰδέας νοεῖσθαι μέν, ὁρᾶσθαι δ᾽ οὔ. (Πλάτων, Πολιτεία, 507b κείμενο-μετάφραση @greek-language.gr)

   Και λέμε για κείνα τα πολλά πως τα βλέπομε και όχι πως τα νοούμε, ενώ για τις ιδέες πως τις νοούμε, δεν τις βλέπομε όμως. (Μετάφραση: Ι. Γρυπάρης)

Εναλλακτικές μορφές

• εἰδέα (Κοινή)
• ἰδέη (ιωνικός τύπος)

Συγγενικές λέξεις

• ἰδεῖν, εἶδον

Δείτε επίσης

• η θεωρία των ιδεών

Αναφορές

• ἰδέα στο ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.