χώνω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

χώνω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική χώνω < ελληνιστική κοινή χώννυμι, αόριστος ἔχωσα < αρχαία ελληνική χόω

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈxo.no/

τυπογραφικός συλλαβισμός : χώ‐νω

Ρήμα

χώνω, αόρ.: έχωσα, παθ.φωνή: χώνομαι, π.αόρ.: χώθηκα, μτχ.π.π.: χωμένος

1. βάζω κάτι βαθιά μέσα σε κάτι άλλο

   ⮡  έχωσε τα λεφτά στην τσέπη

   ⮡  χώθηκε κάτω από τα σκεπάσματα

   ⮡  χώθηκε κάτω από δυο μέτρα χιόνι

2. μπήγω

   ⮡  του έχωσε ένα μαχαίρι στην καρδιά

   ⮡  το μαχαίρι χώθηκε μέχρι το κόκκαλο

3. κρύβω κάτι βαθιά μέσα σε κάτι άλλο

   ⮡  κάπου έχωσα το φάκελο και δεν μπορώ να τον βρω

4. τοποθετώ κάτι βιαστικά μέσα σε κάτι άλλο

   ⮡  έχωσε τα χαρτιά μέσα στο συρτάρι κι έφυγε

   ≈ συνώνυμα: παραχώνω

5. θάβω

   ⮡  τον χώσανε: τον έθαψαν

6. καταφέρνω εκτελώ αυτοβούλως και επιτυχημένα μία δραστηριότητα με αυθόρμητο τρόπο, με σκοπό την προσωπική ικανοποίηση,

   ⮡  το έχωσα το γκομενάκι (αργκό): το έριξα

7. κάνω

   ⮡  τι χώνεις; (αργκό) : τι κάνεις;

8. → και δείτε την παθητική φωνή χώνομαι

   ≈ συνώνυμα: ανακατεύομαι, χώνω τη μύτη μου

Συγγενικά

• χωστός

(Χρειάζεται επεξεργασία)

Κλίση

    Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	χώνω	έχωνα	θα χώνω	να χώνω		χώνοντας
β' ενικ.	χώνεις	έχωνες	θα χώνεις	να χώνεις	χώνε
γ' ενικ.	χώνει	έχωνε	θα χώνει	να χώνει
α' πληθ.	χώνουμε	χώναμε	θα χώνουμε	να χώνουμε
β' πληθ.	χώνετε	χώνατε	θα χώνετε	να χώνετε	χώνετε
γ' πληθ.	χώνουν(ε)	έχωναν χώναν(ε)	θα χώνουν(ε)	να χώνουν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		έχωσα	θα χώσω	να χώσω		χώσει
β' ενικ.		έχωσες	θα χώσεις	να χώσεις	χώσε
γ' ενικ.		έχωσε	θα χώσει	να χώσει
α' πληθ.		χώσαμε	θα χώσουμε	να χώσουμε
β' πληθ.		χώσατε	θα χώσετε	να χώσετε	χώστε
γ' πληθ.		έχωσαν χώσαν(ε)	θα χώσουν(ε)	να χώσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω χώσει	είχα χώσει	θα έχω χώσει	να έχω χώσει
β' ενικ.	έχεις χώσει	είχες χώσει	θα έχεις χώσει	να έχεις χώσει
γ' ενικ.	έχει χώσει	είχε χώσει	θα έχει χώσει	να έχει χώσει
α' πληθ.	έχουμε χώσει	είχαμε χώσει	θα έχουμε χώσει	να έχουμε χώσει
β' πληθ.	έχετε χώσει	είχατε χώσει	θα έχετε χώσει	να έχετε χώσει
γ' πληθ.	έχουν χώσει	είχαν χώσει	θα έχουν χώσει	να έχουν χώσει
Συντελεσμένοι χρόνοι β΄ (αμετάβατοι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι χωμένος - είμαστε, είστε, είναι χωμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν χωμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν χωμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι χωμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι χωμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι χωμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι χωμένοι

    Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	χώνομαι	χωνόμουν(α)	θα χώνομαι	να χώνομαι
β' ενικ.	χώνεσαι	χωνόσουν(α)	θα χώνεσαι	να χώνεσαι
γ' ενικ.	χώνεται	χωνόταν(ε)	θα χώνεται	να χώνεται
α' πληθ.	χωνόμαστε	χωνόμαστε χωνόμασταν	θα χωνόμαστε	να χωνόμαστε
β' πληθ.	χώνεστε	χωνόσαστε χωνόσασταν	θα χώνεστε	να χώνεστε	(χώνεστε)
γ' πληθ.	χώνονται	χώνονταν χωνόντουσαν	θα χώνονται	να χώνονται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		χώθηκα	θα χωθώ	να χωθώ		χωθεί
β' ενικ.		χώθηκες	θα χωθείς	να χωθείς	χώσου
γ' ενικ.		χώθηκε	θα χωθεί	να χωθεί
α' πληθ.		χωθήκαμε	θα χωθούμε	να χωθούμε
β' πληθ.		χωθήκατε	θα χωθείτε	να χωθείτε	χωθείτε
γ' πληθ.		χώθηκαν χωθήκαν(ε)	θα χωθούν(ε)	να χωθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω χωθεί	είχα χωθεί	θα έχω χωθεί	να έχω χωθεί		χωμένος
β' ενικ.	έχεις χωθεί	είχες χωθεί	θα έχεις χωθεί	να έχεις χωθεί
γ' ενικ.	έχει χωθεί	είχε χωθεί	θα έχει χωθεί	να έχει χωθεί
α' πληθ.	έχουμε χωθεί	είχαμε χωθεί	θα έχουμε χωθεί	να έχουμε χωθεί
β' πληθ.	έχετε χωθεί	είχατε χωθεί	θα έχετε χωθεί	να έχετε χωθεί
γ' πληθ.	έχουν χωθεί	είχαν χωθεί	θα έχουν χωθεί	να έχουν χωθεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι χωμένος - είμαστε, είστε, είναι χωμένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν χωμένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν χωμένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι χωμένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι χωμένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι χωμένος - να είμαστε, να είστε, να είναι χωμένοι

Μεταφράσεις

    χώνω

αγγλικά : stuff (en), bury (en), jam (en) γαλλικά : enfouir (fr)

Πηγές

• χώνω - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

χώνω < ελληνιστική κοινή χώννυμι, αόριστος ἔχωσα < αρχαία ελληνική χόω

Ρήμα

χώνω

• → ζητούμενο λήμμα