μάρτυς

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

μάρτυς < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική μάρτυς. Συγκρίνετε με το μάρτυρας

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈmaɾ.tis/

τυπογραφικός συλλαβισμός : μάρ‐τυς

ομόηχο: Μάρτης

Ουσιαστικό

μάρτυς αρσενικό ή θηλυκό (γενική: του μάρτυρος & κλιτικοί τύποι από την αρχαία κλίση στο μάρτυς)

1. (λόγιο) ο μάρτυρας σε μια δίκη, ιδίως στην προσφώνηση:

   ↪ Κυρία μάρτυς! Πείτε μας τι γνωρίζετε για την υπόθεση!

2. εκείνος που μπορεί να μαρτυρήσει την αλήθεια, που τη γνωρίζει, στην έκφραση μάρτυς μου ο Θεός

   ↪ Μάρτυς μου ο Θεός, δεν το έκλεψα εγώ!

3. μάρτυρας της Εκκλησίας, οσιομάρτυς, ιερομάρτυρας → δείτε το ελληνιστικό μάρτυς

Συγγενικά

• → δείτε τη λέξη μάρτυρας

Μεταφράσεις

    ο μάρτυρας σε δίκη

αγγλικά : witness (en) γαλλικά : témoin (fr)

    ο ιερομάρτυρας

→ δείτε τη λέξη μάρτυρας

Πηγές

• μάρτυς - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

ουσιαστικά μεταπλαστά
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
	μαρτῠ- μαρτῠρ-
ονομαστική	ὁ/ἡ	μάρτῠς	οἱ/αἱ	μάρτῠρες
γενική	τοῦ/τῆς	μάρτῠρος	τῶν	μαρτῠ́ρων
δοτική	τῷ/τῇ	μάρτῠρῐ	τοῖς/ταῖς	μάρτῠσῐ(ν)
αιτιατική	τὸν/τὴν	μάρτῠρᾰ	τοὺς/τὰς	μάρτῠρᾰς
κλητική ὦ!		μάρτῠς		μάρτῠρες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		μάρτῠρε
γεν-δοτ	τοῖν		μάρτῠ́ροιν
ανώμαλη κλίση, Κατηγορία 'μεταπλαστά' όπως «μάρτυς» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

μάρτυς < → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

μάρτῠς, -υρος αρσενικό ή θηλυκό

1. εκείνος που είδε κάτι και μπορεί να μαρτυρήσει γι' αυτό, να το βεβαιώσει

   ※  τούτων μάρτυρας καλῶ θεούς (⌘ Σοφοκλής, Τραχίνιαι 1248)

2. (ελληνιστική σημασία , χριστιανισμός) μάρτυρας για τη χριστιανική πίστη

Άλλες μορφές

• επικός τύπος : μάρτυρος
• αιολικός τύπος : μάρτυρ

Πηγές

• μάρτυς - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• μάρτυς - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.