αγγίζω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

αγγίζω < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική ἀγγίζω < (κληρονομημένο) ελληνιστική κοινή ἐγγίζω (φέρνω κοντά)

Προφορά

ΔΦΑ : /aŋˈɟi.zo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : αγ‐γί‐ζω

Ρήμα

αγγίζω (και εγγίζω), αόρ.: άγγιξα/άγγισα, παθ.φωνή: αγγίζομαι, π.αόρ.: αγγίχτηκα/-ίστηκα, μτχ.π.π.: αγγιγμένος/αγγισμένος «κλίση 'αγγίζω'»

1. ακουμπώ κάτι με την άκρη των δαχτύλων μου, πολύ απαλά

   ⮡ Απαγορεύεται να αγγίζετε τα εκθέματα του μουσείου

2. ασχολούμαι με κάτι νέο, πολύ επιφανειακά, χωρίς να εμβαθύνω
3. (μεταφορικά) πειράζω κάποιον, τον προκαλώ φιλικά
4. (μεταφορικά) συγκινώ κάποιον

   ⮡  με άγγιξαν πολύ τα λόγια του

5. (μεταφορικά) πλησιάζω ένα σημείο, όριο

   ⮡ Η θερμοκρασία άγγιξε τους 40 βαθμούς Κελσίου.

Άλλες μορφές

• αγγεύω
• αγγιάζω
• αγγιάω
• γγιάω

Συγγενικά

• άγγιγμα, άγγισμα
• άγγιχτος

Σύνθετα

• μυγιάγγιχτος
• προσεγγίζω

Κλίση

Η «κλίση 'αγγίζω'» με διπλούς τύπους -ίζω, -ιξα/ισα, -ίχτηκα/ίστηκα, -ιγμένος/-ισμένος

• → λείπει η κλίση

Εκφράσεις

• αγγίζω τα όρια
• αγγίζω τις ευαίσθητες χορδές
• δεν άγγιξα ούτε τρίχα

Μεταφράσεις

    ακουμπώ κάτι

αγγλικά : touch (en) αζεριανά : toxunmaq (az) αλβανικά : prek (sq) αραβικά : لمس (ar) (lamasa) αρμενικά : դիպչել (hy) (dipčʻel) βουλγαρικά : докосвам се (bg) (dokósvam se) γαλλικά : toucher (fr) γερμανικά : anfassen (de) γεωργιανά : შეხება (ka) (šexeba) δανικά : røre (da) εβραϊκά : נגע (he) (nagá) εσθονικά : puudutama (et) εσπεράντο : tuŝi (eo) ιαπωνικά : 触る (ja) (sawaru) ιρλανδικά γαελικά : bain do (ga) ισλανδικά : snerta (is) ισπανικά : tocar (es) ιταλικά : toccare (it) καταλανικά : tocar (ca) κινεζικά : 接觸 (zh) (jiēchù) κορεατικά : 닿다 (ko) (data) κροατικά : dirati (hr), ticati (hr) λατινικά : tango (la) λετονικά : skart (lv) λιθουανικά : liesti (lt) μαλτέζικα : mess (mt) νορβηγικά : berøre (no) ολλανδικά : aanraken (nl) ουγγρικά : érint (hu) ουκρανικά : доторкатися (uk) (dotorkátysja) περσικά : پرماسیدن (fa) (parmâsidan) πολωνικά : dotykać (pl) πορτογαλικά : tocar (pt) ρουμανικά : atinge (ro) ρωσικά : касаться (ru), трогать (ru) σλαβομακεδονικά : допира (mk) (dopira) σλοβακικά : dotýkať sa (sk) σλοβενικά : dotikati se (sl) σουηδικά : röra (sv) ταϊλανδικά : แตะ (th) (dtɛ̀) τουρκικά : dokunmak (tr) τσεχικά : dotýkat se (cs) φεροϊκά : nema við (fo) φινλανδικά : koskea (fi) χίντι : छूना (hi) (chūnā)

Πηγές

• αγγίζω - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)