κατουράω

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

κατουράω < κατουρ(ώ) + -άω, (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική κατουρῶ, συνηρημένος τύπος του κατουρέω < (κατά) κατ- + οὐρέω^[1]^[2]^[3]

Προφορά

ΔΦΑ : /ka.tuˈɾa.o/

τυπογραφικός συλλαβισμός : κα‐του‐ρά‐ω

Ρήμα

κατουράω/κατουρώ, πρτ.: κατουρούσα/κατούραγα, αόρ.: κατούρησα, παθ.φωνή: κατουριέμαι, π.αόρ.: κατουρήθηκα, μτχ.π.π.: κατουρημένος

ουρώ, αποβάλλω τα ούρα από το αντίστοιχο όργανο
≈ συνώνυμα: κάνω τσίσια, κάνω πιπί
(στην παθητική φωνή) → δείτε κατουριέμαι δεν μπορώ να συγκρατήσω τα ούρα μου
⮡ έκφραση: κατουριέμαι πάνω μου
(μεταφορικά) περιφρονώ τελείως, δεν δίνω σημασία
※ Ἐμούτζωσε τὴ θάλασσα καὶ τήνε κατουράει. (Νίκος Καββαδίας, «Θεσσαλονίκη ΙΙ», Τραβέρσο, 1975)
(αργκό, στην προστακτική) αφήνω κάποιον ήσυχο
⮡ Άι κατούρα μας! Άντε και χέσε μας!

≈ συνώνυμα: χέζω
(μεταφορικά, κυρίως στην παθητική φωνή, με υπερβολή) → δείτε κατουριέμαι
1. τρομάζω πολύ, σαν να κατουριέμαι από φόβο ή εξαιτίας προηγούμενης επώδυνης εμπειρίας
  ⮡ Κατουρήθηκα απ' το φόβο μου· χέστηκα πάνω μου!
  
  ※ Δύναμη ἔχει καὶ τ' ἄλογό μου, εἶπεν ὁ Tζουμᾶς· μὰ σὰν πιάσω τὸ καμουτσίκι, αἷμα κατουράει. (Ανδρέας Καρκαβίτσας, Ο ζητιάνος, 1897)
  
  ≈ συνώνυμα: χέζομαι
2. γελάω τόσο πολύ, που μπορεί να κατουρηθώ
(παρωχημένο, ευφημισμός, ιδιωματικό) αφοδεύω, αποπατώ ^[4]

Εκφράσεις

Παροιμίες

όποιος κατουράει στη θάλασσα, το βρίσκει στ' αλάτι: όποιος κάνει κακό, θα το πληρώσει αργότερα (λαϊκή παροιμία)
όταν είδε η σκύλα το λαγό, τότε κάθισε να κατουρήσει: εγκαταλείπω κάτι επείγον και ουσιώδες με κάποια επουσιώδη πρόφαση (λαϊκή παροιμία)

Συγγενικά

→ και δείτε τη λέξη ουρώ

Κλίση

Ενεργητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	κατουράω - κατουρώ	κατουρούσα - κατούραγα	θα κατουράω - κατουρώ	να κατουράω - κατουρώ		κατουρώντας
β' ενικ.	κατουράς	κατουρούσες - κατούραγες	θα κατουράς	να κατουράς	κατούρα - κατούραγε
γ' ενικ.	κατουράει - κατουρά	κατουρούσε - κατούραγε	θα κατουράει - κατουρά	να κατουράει - κατουρά
α' πληθ.	κατουράμε - κατουρούμε	κατουρούσαμε - κατουράγαμε	θα κατουράμε - κατουρούμε	να κατουράμε - κατουρούμε
β' πληθ.	κατουράτε	κατουρούσατε - κατουράγατε	θα κατουράτε	να κατουράτε	κατουράτε
γ' πληθ.	κατουράν(ε) - κατουρούν(ε)	κατουρούσαν(ε) - κατούραγαν - κατουράγανε	θα κατουράν(ε) - κατουρούν(ε)	να κατουράν(ε) - κατουρούν(ε)
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		κατούρησα	θα κατουρήσω	να κατουρήσω		κατουρήσει
β' ενικ.		κατούρησες	θα κατουρήσεις	να κατουρήσεις	κατούρα - κατούρησε
γ' ενικ.		κατούρησε	θα κατουρήσει	να κατουρήσει
α' πληθ.		κατουρήσαμε	θα κατουρήσουμε	να κατουρήσουμε
β' πληθ.		κατουρήσατε	θα κατουρήσετε	να κατουρήσετε	κατουρήστε
γ' πληθ.		κατούρησαν κατουρήσαν(ε)	θα κατουρήσουν(ε)	να κατουρήσουν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική
α' ενικ.	έχω κατουρήσει	είχα κατουρήσει	θα έχω κατουρήσει	να έχω κατουρήσει
β' ενικ.	έχεις κατουρήσει	είχες κατουρήσει	θα έχεις κατουρήσει	να έχεις κατουρήσει
γ' ενικ.	έχει κατουρήσει	είχε κατουρήσει	θα έχει κατουρήσει	να έχει κατουρήσει
α' πληθ.	έχουμε κατουρήσει	είχαμε κατουρήσει	θα έχουμε κατουρήσει	να έχουμε κατουρήσει
β' πληθ.	έχετε κατουρήσει	είχατε κατουρήσει	θα έχετε κατουρήσει	να έχετε κατουρήσει
γ' πληθ.	έχουν κατουρήσει	είχαν κατουρήσει	θα έχουν κατουρήσει	να έχουν κατουρήσει

Παθητική φωνή

Εξακολουθητικοί χρόνοι
πρόσωπα	Ενεστώτας	Παρατατικός	Εξ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	κατουριέμαι	κατουριόμουν(α)	θα κατουριέμαι	να κατουριέμαι
β' ενικ.	κατουριέσαι	κατουριόσουν(α)	θα κατουριέσαι	να κατουριέσαι
γ' ενικ.	κατουριέται	κατουριόταν(ε)	θα κατουριέται	να κατουριέται
α' πληθ.	κατουριόμαστε	κατουριόμαστε κατουριόμασταν	θα κατουριόμαστε	να κατουριόμαστε
β' πληθ.	κατουριέστε	κατουριόσαστε κατουριόσασταν	θα κατουριέστε	να κατουριέστε	κατουριέστε
γ' πληθ.	κατουριούνται	κατουριόνταν(ε) κατουριούνταν κατουριόντουσαν	θα κατουριούνται	να κατουριούνται
Συνοπτικοί χρόνοι
πρόσωπα		Αόριστος	Συνοπτ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Απαρέμφατο
α' ενικ.		κατουρήθηκα	θα κατουρηθώ	να κατουρηθώ		κατουρηθεί
β' ενικ.		κατουρήθηκες	θα κατουρηθείς	να κατουρηθείς	κατουρήσου
γ' ενικ.		κατουρήθηκε	θα κατουρηθεί	να κατουρηθεί
α' πληθ.		κατουρηθήκαμε	θα κατουρηθούμε	να κατουρηθούμε
β' πληθ.		κατουρηθήκατε	θα κατουρηθείτε	να κατουρηθείτε	κατουρηθείτε
γ' πληθ.		κατουρήθηκαν κατουρηθήκαν(ε)	θα κατουρηθούν(ε)	να κατουρηθούν(ε)
Συντελεσμένοι χρόνοι
πρόσωπα	Παρακείμενος	Υπερσυντέλικος	Συντελ. Μέλλ.	Υποτακτική	Προστακτική	Μετοχή
α' ενικ.	έχω κατουρηθεί	είχα κατουρηθεί	θα έχω κατουρηθεί	να έχω κατουρηθεί		κατουρημένος
β' ενικ.	έχεις κατουρηθεί	είχες κατουρηθεί	θα έχεις κατουρηθεί	να έχεις κατουρηθεί
γ' ενικ.	έχει κατουρηθεί	είχε κατουρηθεί	θα έχει κατουρηθεί	να έχει κατουρηθεί
α' πληθ.	έχουμε κατουρηθεί	είχαμε κατουρηθεί	θα έχουμε κατουρηθεί	να έχουμε κατουρηθεί
β' πληθ.	έχετε κατουρηθεί	είχατε κατουρηθεί	θα έχετε κατουρηθεί	να έχετε κατουρηθεί
γ' πληθ.	έχουν κατουρηθεί	είχαν κατουρηθεί	θα έχουν κατουρηθεί	να έχουν κατουρηθεί
Συντελεσμένοι χρόνοι (β΄ τύποι)
Παρακείμενος	είμαι, είσαι, είναι κατουρημένος - είμαστε, είστε, είναι κατουρημένοι
Υπερσυντέλικος	ήμουν, ήσουν, ήταν κατουρημένος - ήμαστε, ήσαστε, ήταν κατουρημένοι
Συντελ. Μέλλ.	θα είμαι, θα είσαι, θα είναι κατουρημένος - θα είμαστε, θα είστε, θα είναι κατουρημένοι
Υποτακτική	να είμαι, να είσαι, να είναι κατουρημένος - να είμαστε, να είστε, να είναι κατουρημένοι