λύχνος του Αριστοτέλη
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασία| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ο | λύχνος του Αριστοτέλη | οι | λύχνοι του Αριστοτέλη |
| γενική | του | λύχνου του Αριστοτέλη | των | λυχνών του Αριστοτέλη |
| αιτιατική | τον | λύχνο του Αριστοτέλη | τους | λύχνους του Αριστοτέλη |
| κλητική | λύχνε του Αριστοτέλη | λύχνοι του Αριστοτέλη | ||
| Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
επεξεργασία
- λύχνος του Αριστοτέλη < → δείτε τη λέξη λύχνος, & σε γενική ενικού: του και Αριστοτέλη.
Πιθανόν (Χρειάζεται τεκμηρίωση…) μεταφραστικό δάνειο από την αγγλική Aristotle's lantern ή από τη γαλλική lanterne d'Aristote, φράσεις με τη λέξη lantern (λυχνάρι) < λατινική laterna / lanterna[1] ως μετάφραση για την αρχαία ελληνική λαμπτήρ. Ο όρος προέκυψε από την ανατομική περιγραφή του αχινού από τον Αριστοτέλη στο βιβλίο του Τῶν περὶ τὰ ζῷα ἱστοριῶν στη λατινική μετάφραση Historia Animalium, όπως σημείωσε το 1734 ο Jacob Theodor Klein στο βιβλίο του Naturalis dispositio Echinodermatum (σελ.40) γράφοντας ότι o Αριστοτέλης συνέκρινε, «comparavit cum laterna». Ο Αριστοτέλης έγραψε ότι το σώμα του αχινού μοιάζει με το αντικείμενο: λαμπτήρ (είδος λάμπας ή λυχναριού της εποχής) και περιέγραφε μάλλον το σχήμα του αχινού παρά το στόμα του.[2] - ※ 4ος πκε αιώνας ⌘ Ἀριστοτέλης, Τῶν περὶ τὰ ζῷα ἱστοριῶν, 4, 5 @scaife.perseus
- Κατὰ μὲν οὖν τὴν ἀρχὴν καὶ τελευτὴν συνεχὲς τὸ σῶμα τοῦ ἐχίνου ἐστί, κατὰ δὲ τὴν ἐπιφάνειαν οὐ συνεχὲς ἀλλ’ ὅμοιον λαμπτῆρι μὴ ἔχοντι τὸ κύκλῳ δέρμα.
Πολυλεκτικός όρος
επεξεργασία
λύχνος του Αριστοτέλη αρσενικό
- (ζωολογία, ανατομία) όργανο μάσησης των αχινών
- ※ Ο λύχνος του Αριστοτέλη είναι ένα σκληρό και πολύπλοκο μασητικό σύστημα, που αποτελείται από πολλά ασβεστολιθικά τμήματα. Αυτά σχηματίζουν πέντε σιαγόνες διατεταγμένες ακτινωτά με ισάριθμα επιμήκη ασβεστολιθικά δόντια. Τα εχινοειδή είναι κυρίως οργανισμοί φυτοφάγοι, συχνά ξύνουν επιφάνειες και καταναλώνουν φύκη.
- Παπαδόπουλος Ανδρέας, Διατροφή και φυσιολογία του αχινού Paracentrotus lividus, προπτυχιακή διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος, Βόλος 2011, σελ. 10-11
- ※ Το μόνο μαλακό σημείο στην εξωτερική επιφάνεια του αχινού είναι ένας μυώδης ιστός, η περιστοματική μεμβράνη (Εικόνα 1.6) η οποία είναι γυμνή. Αυτή βοηθά τη λειτουργία της μασητικής συσκευής του αχινού, γνωστής ως “Λύχνου του Αριστοτέλη” (Εικόνα 1.7). Πρόκειται για ένα πολύπλοκο σύστημα σιαγόνων με ισάριθμα ασβεστολιθικά δόντια και μυών που χρησιμοποιεί ο A. lixula για να αποσπάσει την τροφή του από τον βυθό.
- Χατζηλίας Μάρκος, Ιστολογική ανάλυση των γονάδων του αχινού Arbacia lixula (Linnaeus, 1758) στον Παγασητικό Κόλπο, προπτυχιακή διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών, Τμήμα Γεωπονίας Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος, Βόλος 2015, σελ. 11
- ※ Ο λύχνος του Αριστοτέλη είναι ένα σκληρό και πολύπλοκο μασητικό σύστημα, που αποτελείται από πολλά ασβεστολιθικά τμήματα. Αυτά σχηματίζουν πέντε σιαγόνες διατεταγμένες ακτινωτά με ισάριθμα επιμήκη ασβεστολιθικά δόντια. Τα εχινοειδή είναι κυρίως οργανισμοί φυτοφάγοι, συχνά ξύνουν επιφάνειες και καταναλώνουν φύκη.
Μεταφράσεις
επεξεργασία
λύχνος του Αριστοτέλη
Αναφορές
επεξεργασία
- ↑ lanterna - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
- ↑ Voultsiadou Eleni, Chintiroglou Chariton, Aristotle's lantern in echinoderms: an ancient riddle, Cahiers de Biologie Marine, τομ.49 τευχ.3 [2008] σελ.299-302
Πηγές
επεξεργασία
- λύχνος - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)