οἶδμα

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	τὸ	οἶδμᾰ	τὰ	οἴδμᾰτᾰ
γενική	τοῦ	οἴδμᾰτος	τῶν	οἰδμᾰ́των
δοτική	τῷ	οἴδμᾰτῐ	τοῖς	οἴδμᾰσῐ(ν)
αιτιατική	τὸ	οἶδμᾰ	τὰ	οἴδμᾰτᾰ
κλητική ὦ!		οἶδμᾰ		οἴδμᾰτᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		οἴδμᾰτε
γεν-δοτ	τοῖν		οἰδμᾰ́τοιν
3η κλίση, Κατηγορία 'κτῆμα' όπως «κτῆμα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

οἶδμα < οἰδέω

Ουσιαστικό

οἶδμα, -ατος ουδέτερο

1. πρήξιμο, διόγκωση, φούσκωμα

   ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 21 (Φ. Μάχη παραποτάμιος.), στίχ. 221 (233-234)

   Ἦ, καὶ Ἀχιλλεὺς μὲν δουρικλυτὸς ἔνθορε μέσσῳ | κρημνοῦ ἀπαΐξας· ὁ δ᾽ ἐπέσσυτο οἴδματι θύων,

   Και ο Αχιλλεύς στον ποταμόν επήδησε απ᾽ την όχθην, | και ο ποταμός ενάντια του σηκώθη φουσκωμένος·

   Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

2. (μετεωρολογία) (για θάλασσα) κύμα

   ※  5ος↑ αιώνας ⌘ Εὐριπίδης, Ἰφιγένεια ἐν Ταύροις, στίχ. 1412 (1412-1413)

   εἰ μὴ γὰρ οἶδμα νήνεμον γενήσεται, | οὐκ ἔστιν ἐλπὶς τοῖς ξένοις σωτηρίας.

   το κύμα αν δεν καλμάρει, | δεν έχουν σωτηρίας ελπίδα οι ξένοι·

   Μετάφραση (1972) Η Ιφιγένεια στη χώρα των Ταύρων: Θρασύβουλος Σταύρου, Αθήνα: Εστία, 1979:ΟΕΔΒ @greek‑language.gr

   ※  5ος/4ος↑ αιώνας ⌘ Ἀριστοφάνης, Ὄρνιθες, στίχ. 250 (250-252)

   ὧν τ᾽ ἐπὶ πόντιον οἶδμα θαλάσσης | φῦλα μετ᾽ ἀλκυόνεσσι ποτῆται, | δεῦρ᾽ ἴτε πευσόμενοι τὰ νεώτερα·

   κι όσα πάνω από το κύμα του πελάγου | μ᾽ αλκυόνες φτερουγίζετε, ω ελάτε, | τρέξτε δω, τα νέα ν᾽ ακούσετε μαντάτα·

   Μετάφραση (1967): Θρασύβουλος Σταύρου, Αθήνα: Τυποβιβλιοτεχνική @greek‑language.gr

3. (γενικότερα) θάλασσα
4. (μετεωρολογία) θυελλώδης άνεμος

   ※  2ος↓ αιώνας Σεκούνδος στην ⌘ Παλατινή Ανθολογία, 9.36 @books.google.gr, @perseus.tufts.edu, @anthologiagraeca.org

   οὔτ᾽ ἐπὶ χέρσον | ἤλασε χειμερίων ἄγριον οἶδμα Νότων,

Συγγενικά

• → δείτε τη λέξη οἰδέω

Πηγές

• οἶδμα - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• οἶδμα - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.