κότος

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	κότος	οἱ	κότοι
γενική	τοῦ	κότου	τῶν	κότων
δοτική	τῷ	κότῳ	τοῖς	κότοις
αιτιατική	τὸν	κότον	τοὺς	κότους
κλητική ὦ!		κότε		κότοι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		κότω
γεν-δοτ	τοῖν		κότοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δρόμος' όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

κότος < → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

κότος, -ου αρσενικό

• έχθρα, μίσος, μνησικακία, οργή

  ※  8ος αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 13 (ν. Ὀδυσσέως ἀπόπλους παρὰ Φαιάκων καὶ ἄφιξις εἰς Ἰθάκην.), στίχ. 342 (341-343)

  ἀλλά τοι οὐκ ἐθέλησα Ποσειδάωνι μάχεσθαι | πατροκασιγνήτῳ, ὅς τοι κότον ἔνθετο θυμῷ, | χωόμενος ὅτι οἱ υἱὸν φίλον ἐξαλάωσας.

  Μόνο που δεν το θέλησα με του πατέρα μου τον αδελφό, | τον Ποσειδώνα, να τα βάλω — κρατούσε την οργή του αυτός, | από θυμό που εσύ του τύφλωσες τον γιο.

  Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

  ※  6ος/5ος↑ αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἱκέτιδες, 385 (385-386)

  μένει τοι Ζηνὸς ἱκταίου κότος | δυσπαραθέλκτους παθόντος οἴκτοις.

  κι η οργή το Δία των ικετών προσμένει | όσους δε συγκινεί η κλαυτή του παραπόνου των φωνή.

  Μετάφραση (1930): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Εστία @greek‑language.gr

  ※  6ος/5ος↑ αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Εὐμενίδες, στίχ. 900

  [ΧΟ.]θέλξειν μ᾽ ἔοικας καὶ μεθίσταμαι κότου.

  [ΧΟΡΟΣ] Με κέρδισες θαρρώ, και την έχθρα μου αφήνω.

  Μετάφραση (1911): Ιωάννης Ν. Γρυπάρης, Αθήνα:Φέξης @greek‑language.gr

Παράγωγα

• κοταίνω
• κοτεινός
• κοτέω (και τα σύνθετά και παράγωγά του)
• κοτήεις
• κοτίζω
• κοτόεις

Σύνθετα

• ἄκοτος
• ἀλλόκοτος
• βαρύκοτος
• ἔγκοτος
• ἐπίκοτος
• μεγαλόκοτος
• νεόκοτος
• παλίγκοτος
• ὑπέρκοτος
• ζάκοτος

Εκφράσεις

• τίθεμαι (τινὶ) κότον

Πηγές

• κότος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• κότος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.