αἶνος

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	αἶνος	οἱ	αἶνοι
γενική	τοῦ	αἴνου	τῶν	αἴνων
δοτική	τῷ	αἴνῳ	τοῖς	αἴνοις
αιτιατική	τὸν	αἶνον	τοὺς	αἴνους
κλητική ὦ!		αἶνε		αἶνοι
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		αἴνω
γεν-δοτ	τοῖν		αἴνοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δρόμος' όπως «κῆπος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

αἶνος < → λείπει η ετυμολογία

Ουσιαστικό

αἶνος, -ου αρσενικό, ιωνικός και ποιητικός τύπος

1. μύθος, ιστορία, διήγημα

   ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 14 (ξ. Ὀδυσσέως πρὸς Εὔμαιον ὁμιλία.), στίχ. 508 (508-509)

   «ὦ γέρον, αἶνος μέν τοι ἀμύμων, ὃν κατέλεξας, | οὐδέ τί πω παρὰ μοῖραν ἔπος νηκερδὲς ἔειπες·

   «Άψογη η παραβολή σου, γέροντα, και στη διήγησή σου | τίποτε επιλήψιμο κι ανώφελο δεν είπες.

   Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

   ※  7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Ἔργα καὶ Ἡμέραι, 202

   Νῦν δ᾽ αἶνον βασιλεῦσ᾽ ἐρέω φρονέουσι καὶ αὐτοῖς·

   Μα τώρα μύθο εγώ θα πω στους βασιλείς σοφοί κι ας είναι οι ίδιοι.

   Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

   ≈ συνώνυμα: μῦθος, ἔπος

2. γρίφος, αίνιγμα
3. (γενικότερα) ρήση, παροιμία
4. έπαινος, εξύμνηση

   ※  5ος πκε αιώνας ⌘ Σοφοκλῆς, Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ, στίχ. 707 (707-710)

   ἄλλον δ᾽ αἶνον ἔχω μα- | τροπόλει τᾷδε κράτιστον, | δῶρον τοῦ μεγάλου δαίμονος, εἰπεῖν, | ‹˘ ˘› αὔχημα μέγιστον,

   Έχω ένα ακόμη έπαινο να πω | πιο δυνατό γι᾽ αυτή την πόλη, τη μητρόπολή μας, | δώρο θεού μεγάλου, δικό τους και δικό μου | καύχημα:

   Μετάφραση (2004): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, Αθήνα: ΜΙΕΤ @greek‑language.gr

   ≈ συνώνυμα: αἴνη, ἔπαινος

5. διάταγμα, απόφαση

Συγγενικά

• αἴνεσις
• αἰνέτης
• αἰνετός
• αἰνετέον
• αἴνιγμα
• αἰνιγμός
• αἰνίζομαι
• αἰνίσσομαι
• αἰνίζω
• Αἶνος
• αἰνοποιέω

→ και δείτε τη λέξη αἰνέω

Πηγές

• αἶνος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• αἶνος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.