-αρχος

Αυτή η σελίδα μπήκε στον κατάλογο των σελίδων που χρειάζονται επιμέλεια και έλεγχο Παρακαλούμε συμπληρώστε, τεκμηριώστε το λήμμα και βγάλτε αυτή την ετικέτα εάν θεωρείτε ότι το λήμμα ανταποκρίνεται στα κριτήρια του Βικιλεξικού. Για έλεγχο. για ό,τι αφορά τα επίθετα, και ό,τι δεν αναφέρεται στις πηγές. ‑‑Sarri.greek ♫ | 05:26, 30 Μαρτίου 2023 (UTC).

Νέα ελληνικά (el)

Ετυμολογία

-αρχος < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική -αρχος

Προφορά

ΔΦΑ : /aɾ.xos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : -αρ‐χος

Επίθημα

-αρχος

• δεύτερο συνθετικό
  1. αρσενικών (ή κοινού γένους) ουσιαστικών που δηλώνει πρόσωπο με εξουσία ή πρόσωπο που προΐσταται

     μοίραρχος αρσενικό ή θηλυκό ναύαρχος, πλοίαρχος

     φρούραρχος αρσενικό, φύλαρχος, χιλίαρχος

  2. που απαντά σε επίθετα που δηλώνουν αρχή, εξουσία όπως ορίζει το πρώτο συνθετικό ή η πρωτότυπη λέξη ^{(Χρειάζεται τεκμηρίωση…)}

     άναρχος, άναρχη, άναρχο

     κυρίαρχος, κυρίαρχη, κυρίαρχο

Άλλες μορφές

• -άρχος (ιδιωματικό ή λογοτεχνικό)
• Όροι που λήγουν σε -άρχος — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)

Σύνθετα

• Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -αρχος στο Βικιλεξικό
• Όροι που λήγουν σε -αρχος — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)

Συγγενικά

• -άρχης
• -αρχία

→ και δείτε τη λέξη άρχω

Μεταφράσεις

    -αρχος

Πηγές

• -αρχος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• -αρχος - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών.  (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)

---

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)

Ετυμολογία

-αρχος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική -αρχος → και δείτε τους όρους ἄρχος και -άρχος

Ή < -άρχης με κατάληξη -ος. ^{(Χρειάζεται τεκμηρίωση…)}

Επίθημα

-αρχος

1. δεύτερο συνθετικό αρσενικών ουσιαστικών που δηλώνει πρόσωπο με εξουσία ή πρόσωπο που προΐσταται

   δήμαρχος

   ἐκκλησιάρχης > ἐκκλησίαρχος

   άλλες μορφές: -αρχός

2. δεύτερο συνθετικό επιθέτων που εκφράζουν αρχή, εξουσία όπως ορίζεται στο πρώτο συνθετικό
3. ἄναρχος

Σύνθετα

• Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με επίθημα -αρχος στο Βικιλεξικό
• Μεσαιωνικές ελληνικές λέξεις με επίθημα -άρχος στο Βικιλεξικό

Συγγενικά

• → δείτε τη λέξη ἄρχω

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

Ετυμολογία

-αρχος < ἄρχ(ω) + -ος

Ή, -άρχ(ης) + -ος ^{(Χρειάζεται τεκμηρίωση…)}

Επίθημα

-αρχος

1. δεύτερο συνθετικό σύνθετων αρσενικών ουσιαστικών που δηλώνει πρόσωπο με πολιτική ή στρατιωτική εξουσία

   γυμνασίαρχος (επικεφαλής γυμναστηρίου)

   ἑκατοντάρχης > ἑκατόνταρχος

2. δεύτερο συνθετικό επιθέτων που δηλώνει την αρχή, την εξουσία όπως προσδιορίζεται από το πρώτο συνθετικό ^{(Χρειάζεται τεκμηρίωση…)}

   ἄναρχος

   κυριαρχ(ία_ > (αναδρομικός σχηματισμός): κυρίαρχος

Σύνθετα

• Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -αρχος στο Βικιλεξικό
• Λέξεις -αρχος @perseus.tufts.edu Greek Dictionary Headword Search, Πανεπιστήμιο Tufts

Συγγενικά

• -αρχία

→ και δείτε τη λέξη ἄρχω