χυδαϊσμός

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ο	χυδαϊσμός	οι	χυδαϊσμοί
γενική	του	χυδαϊσμού	των	χυδαϊσμών
αιτιατική	τον	χυδαϊσμό	τους	χυδαϊσμούς
κλητική		χυδαϊσμέ		χυδαϊσμοί
Κατηγορία όπως «ναός» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

χυδαϊσμός < χυδαΐζω, χυδαϊσ- + -μός < χυδαῖος

Ουσιαστικό

χυδαϊσμός αρσενικό

1. (μειωτικό, ιστορία, γλώσσα) η χρήση της δημοτικής (κατά τους οπαδούς της καθαρεύουσας)

   ≈ συνώνυμα: μαλλιαρισμός

   ※  Σε νομοσχέδιο περί διδακτικών βιβλίων που κατατέθηκε στη Βουλή, ζητήθηκε με τροπολογία να προστεθεί παράγραφος η οποία να ορίζει ότι τα διδακτικά βιβλία συντάσσονται υποχρεωτικά "εν γλώσση απλή και καθαρευούση ίνα μη εισβάλη ο χυδαϊσμός εις το Σχολείον".

   Ρένα Σταυρίδη-Πατρικίου, «Το Γλωσσικό ζήτημα», άρθρο στο ένθετο Επτά Ημέρες της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 17 Οκτωβρίου 1999, σ.20

2. (παρωχημένο) η ιδιότητα μιας λέξης ή διατύπωσης που χρησιμοποιείται από τους «χυδαίους», τους απλούς ανθρώπους του λαού

   ※  Ο χυδαϊσμός της λέξεως δεν είναι νέος· από την εβδόμην ήδη εκατονταετηρίδα έλεγαν Παγίδες αντί του Πλαγίδες

Αδαμαντιος Κοραής, Άτακτα, Τόμος Δ', Αλφάβητον Δεύτερον, Παρίσι 1832, σ.379 στο λήμμα παγίδες [μεταγραφή σε μονοτονικό]

Συγγενικά

• εκχυδαϊσμός
• χυδαϊστής
• χυδαϊστί

→ και δείτε τις λέξεις χυδαΐζω και χυδαίος

Μεταφράσεις

    χυδαϊσμός

Πηγές

• χυδαϊσμός - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
• ⌘ Δημητράκος, Δημήτριος Β. (1964) Μέγα λεξικὸν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, 1930-1950. 2η έκδοση:1964. Αθήνα: Εκδόσεις: Δομή (15 τόμοι) & επανεκδόσεις, 1η έκδοση:1953 (9 τόμοι) Ελληνική Παιδεία, .