χαρμπί
Νέα ελληνικά (el) επεξεργασία
| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | το | χαρμπί | τα | χαρμπιά |
| γενική | του | χαρμπιού | των | χαρμπιών |
| αιτιατική | το | χαρμπί | τα | χαρμπιά |
| κλητική | χαρμπί | χαρμπιά | ||
| Οι καταλήξεις -ιού, -ιά, -ιών προφέρονται με συνίζηση. | ||||
| Κατηγορία όπως «παιδί» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
επεξεργασία
- χαρμπί < (άμεσο δάνειο) τουρκική harbi (οβελός, τουφεκόβεργα) < (κληρονομημένο) οθωμανική τουρκική حربی (ḥarbi)[1]
Ουσιαστικό
επεξεργασία
χαρμπί ουδέτερο
- (ιδιωματικό) ξύλινη ή σιδερένια ράβδος
- (ιστορία) τουφεκόβεργα, μπαρουτόβεργα, ξιφίδιο, μικρό διακοσμητικό μαχαίρι
- ※ 19ος/20ος αιώνας, ⌘ Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Η Φόνισσα, Κεφάλαιο ΙΣΤ, (1903)
- Τότε εἶδεν ὅτι οἱ διῶκται ἦσαν μὲν δυό, ἀλλὰ μόνον ὁ εἰς ἐφόρει τὴν στρατιωτικὴν στολήν. Ὁ ἄλλος ἔφερεν ἐγχώριον ἔνδυμα, μὲ σελάχι, ἐφωδιασμένον μὲ πιστόλια καὶ χαρμπιά, περὶ τὴ μέσην. Ἐφαίνετο νὰ εἶναι εἰς τῶν ἀγροφυλάκων.
- ※ Μιλτιάδης Μαλακάσης, O Τάκη-Πλούμας, (απόσπασμα), από την ποιητική συλλογή Συντρίμματα (1926), στ. 10 (9-12)
- Τοῦ Καπετὰν πασᾶ φόραε τὴν πάλα
καὶ τὸ χαρμπὶ τοῦ Μπότσαρη, καὶ δυό,
στῆς σέλας του δεξόζερβα τὴ σπάλα
πιστόλια ἀπὸ τ᾿ Ἀλῆ τὸ θησαυρό.
- Τοῦ Καπετὰν πασᾶ φόραε τὴν πάλα
- ※ Το χαρμπί δεν ήταν τίποτα άλλο παρά ο οβελός που χρησιμοποιούσαν την εποχή εκείνη οι χειριστές των εμποροσθογεμών όπλων (τυφεκίων και πιστολιών) για τη διαδικασία γέμισης και προετοιμασίας του όπλου για βολή. Το χαρμπί είχε πολλές χρήσεις. Εντός της θήκης του χρησίμευε για τη γέμιση των όπλων. Βγάζοντάς το από τη θήκη του, αποκαλυπτόταν ένα πολύ αιχμηρό στέλεχος που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να καταφέρει θανατηφόρα πλήγματα στον αντίπαλο σε μάχη σώμα με σώμα.
- Το Χαρμπί, 11-03-2021, @geetha.mil.gr
- ※ 19ος/20ος αιώνας, ⌘ Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Η Φόνισσα, Κεφάλαιο ΙΣΤ, (1903)
Συγγενικά επεξεργασία
Δείτε επίσης επεξεργασία
-
χαρμπί στη Βικιπαίδεια
Αναφορές
επεξεργασία
- ↑ σελ. 775 - J.W. Redhouse, A Turkish and English Lexicon. Shewing in English: The Significations of the Turkish Terms [Τουρκικό (οθωμανικό) και αγγλικό λεξικό] (Κωνσταντινούπολη: Printed for the American Mission by A.H. Boyajian, 1884) (ανατύπωση: Βηρυτός: Librairie du Liban, 1974 & 1987).
Πηγές
επεξεργασία
- Ορφανός, Βασίλης (2020) Τουρκικά δάνεια στα Ελληνικά της Κρήτης, Propylaeum, Heidelberg University Library 2020 (DOI), download.σελ.1-405.pdf, 1η έκδοση:2014, σελ.391-392.
- χαρμπί σελ.7801 - ⌘ Δημητράκος, Δημήτριος Β. (1964) Μέγα λεξικὸν ὅλης τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης, 1930-1950. 2η έκδοση:1964. Αθήνα: Εκδόσεις: Δομή (15 τόμοι) & επανεκδόσεις, 1η έκδοση:1953 (9 τόμοι) Ελληνική Παιδεία. (συντομογραφίες & συγγραφέων)