οπισθοπορεία
Νέα ελληνικά (el)
επεξεργασίαΕτυμολογία
επεξεργασίαΠροφορά
επεξεργασία- ΔΦΑ : /o.pi.sθo.poˈri.a/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : ο‐πι‐σθο‐πο‐ρεί‐α
Ουσιαστικό
επεξεργασίαοπισθοπορεία θηλυκό
- (νεολογισμός) άλλη μορφή του οπισθοπορία
Σημειώσεις
επεξεργασία- «οπισθοπορία ή οπισθοπορεία: (…) Ο αγαπητός Νίκος έχει παρουσιάσει, καθώς πιστεύω, ολοκληρωμένη την εικόνα τού θέματος, που αιτιολογεί τον τύπο οπισθοπορία ως τον μόνο σωστό. Αυτό είναι εύλογο, αφού το λόγ. ρήμα οπισθοπορώ εμφανίζεται γραπτώς το 1859 (Λεξ. Κουμανούδη) και από αυτό προέρχεται η λ. οπισθοπορία. Ας σημειωθεί ότι από τα ελληνιστικά ὀπισθοδρόμος, ὀπισθοδρομῶ σχηματίζονται κανονικά οι τύποι οπισθοδρομία [1812] και οπισθοδρομικός [1866]. Η αγαπητή Βίκυ δικαίως αναρωτιέται ποια θα ήταν η συμπεριφορά ουσιαστικού παραγώγου από το αρχ. προπορεύομαι: Είναι ενδιαφέρον ότι κατά την ελληνιστική εποχή συναντάται (στον Πολύβιο) ο κανονικός και αναμενόμενος τύπος προπορεία, που όμως δεν επιβίωσε στη Νέα Ελληνική. Η συγκεκριμένη παραγωγή ατόνησε (π.χ. τα αρχ. ρήματα ἐκπορεύομαι, συμπορεύομαι δεν έχουν σχηματίσει παράγωγο ουσιαστικό πριν από τη νεοελληνική εποχή). Επιπλέον, τα λόγια σύνθετα σε -πορία προέρχονται όλα από τύπους σε -πόρος / -πορώ και δεν είναι σύνθετα με προθέσεις, ώστε να οδηγήσουν στο σχήμα -πορεύομαι > -πορεία. Συνεπώς, ο τύπος οπισθοπορία ορθογραφείται με -ί-. Ευχαριστώ.» (Θεόδωρος Μωυσιάδης, www.translatum.gr)
Πηγές
επεξεργασία- οπισθοπορεία - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
Μεταφράσεις
επεξεργασία οπισθοπορεία
|