μεγαλήτωρ

Αρχαία ελληνικά (grc)

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	μεγαλήτωρ	οἱ/αἱ	μεγαλήτορες
γενική	τοῦ/τῆς	μεγαλήτορος	τῶν	μεγαλητόρων
δοτική	τῷ/τῇ	μεγαλήτορῐ	τοῖς/ταῖς	μεγαλήτορσῐ(ν)
αιτιατική	τὸν/τὴν	μεγαλήτορᾰ	τοὺς/τὰς	μεγαλήτορᾰς
κλητική ὦ!		μεγαλῆτορ		μεγαλήτορες
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		μεγαλήτορε
γεν-δοτ	τοῖν		μεγαλητόροιν
3η κλίση, Κατηγορία 'κτήτωρ' όπως «κτήτωρ» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία

μεγαλήτωρ < μεγαλ- + ἦτορ. Αναλύεται σε μέγας + ἦτορ. Δείτε συγγενή: σανσκριτική महात्मन् (mahātman, μεγάλο πνεύμα)

Ουσιαστικό

μεγαλήτωρ, -ορος αρσενικό ή θηλυκό, και σε επιθετική λειτουργία

• μεγαλόκαρδος, μεγαλόψυχος, μεγάθυμος

  ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 24 (ω. Σπονδαί.), στίχ. 365 (365-367)

  Τόφρα δὲ Λαέρτην μεγαλήτορα ᾧ ἐνὶ οἴκῳ | ἀμφίπολος Σικελὴ λοῦσεν καὶ χρῖσεν ἐλαίῳ, | ἀμφὶ δ᾽ ἄρα χλαῖναν καλὴν βάλεν·'

  Τότε τον μεγαλόψυχο Λαέρτη, μέσα στο ίδιο του το σπίτι, | η σικελιώτισσα γυναίκα επήρε να τον λούζει, τον άλειψε μετά με λάδι, | του φόρεσε ωραία χλαίνη·

  Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr

  ※  8ος πκε αιώνας  ⌘ Ὅμηρος, Ἰλιάς, 9 (Ι. Πρεσβεία πρὸς Ἀχιλλέα. Λιταί.), στίχ. 255 (254-256)

  “τέκνον ἐμόν, κάρτος μὲν Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη | δώσουσ᾽, αἴ κ᾽ ἐθέλωσι, σὺ δὲ μεγαλήτορα θυμὸν | ἴσχειν ἐν στήθεσσι· φιλοφροσύνη γὰρ ἀμείνων·

  «Τέκνον, τες νίκες η Αθηνά κι η Ήρα θα σου δώσουν | αν το θελήσουν, αλλά συ στο στήθος θα δαμάσεις | την μεγαλόκαρδην ψυχήν· προτίμα να ᾽σαι πράος·

  Έμμετρη μετάφραση (1922): Ιάκωβος Πολυλάς, @greek‑language.gr

  ※  7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, Ἔργα καὶ Ἡμέραι, 656 (654-656)

  ἔνθα δ᾽ ἐγὼν ἐπ᾽ ἄεθλα δαΐφρονος Ἀμφιδάμαντος | Χαλκίδα τ᾽ εἲς ἐπέρησα· τὰ δὲ προπεφραδμένα πολλὰ | ἄεθλ᾽ ἔθεσαν παῖδες μεγαλήτορες·

  Από εκεί εγώ για τους αγώνες του φιλοπόλεμου Αμφιδάμαντα | πέρασα στη Χαλκίδα. Πολλά τα έπαθλα όρισαν με προκήρυξη | οι γιοι του γενναιόκαρδου.

  Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr

Συγγενικά

• → δείτε τις λέξεις μέγας και ἦτορ

Πηγές

• μεγαλήτωρ - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• μεγαλήτωρ - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.